همه چیز در مورد تیروئید گربه

نقص عملکرد تیروئید گربه یک بیماری نه چندان رایج در گربه‌هاست که درمان اون آسون نیست و باید خیلی مراقب باشید تا گربه‌تون به چنین دردی دچار نشه.

گربه‌ها یا بهتره بگیم اکثر پستانداران هم دارای غدد مختلف در سیستم گوارشی از جمله غده تیروئید هستند. اگه با کارکرد این غده در بدن ما آدم‌ها آشنا باشید، بهتره بدونید که دقیقا عملکرد مشابهی رو در بدن گربه‌ها دارند.

اما اگه خیلی با این عبارت آشنایی ندارید و تابحال بیشتر از چند بار به گوشتون نخورده، اصلا نگران نباشید. تو این مقاله صفر تا صد بیماری تیروئید در گربه‌ها، نحوه درمان اون و موارد مرتبط دیگه رو با هم بررسی می‌کنیم. اگه شما هم یک گربه ناز دارید که سلامتیش براتون خیلی مهمه، خیالت راحت، ما این راهو بلدیم پس حتما تا انتهای این مقاله همراه پت پرس باشید.

نقش غده تیروئید در گربه

غده تیروئید، یکی از غدد پرکاربرد در بدن گربه‌هاست. وظیفه این غده ترشح دو هورمون به اسم‌های هورمون تیروکسین (T4) و تریدوتیرونین (T3) هست. این دو هورمون تاثیر زیادی روی فعالیت‌ها و کارکرد بدن می‌گذارند. هورمون‌های تیروئید مثل هورمون رشد و انسولین برای ساختن بافت‌های مختلف بدن ضروری هستند.

در واقع میشه گفت کار غده تیروئید، تنظیم میزان متابولیسم و سرعت انجام فرآیندها در بدن گربه هست.

بنابراین همونطور که میشه حدس زد، کم کاری تیروئید گربه باعث کند شدن فرآیندهای بدن اون و پرکاری تیروئید گربه هم منجر به تسریع این فرآیندها و مشکلاتی مثل تجزیه پروتئین‌ها و بافت‌های بدن گربه میشه.

مثل خیلی از بیماری‌های مختلف، مشکلات تیروئید گربه هم ناشی از عدم توازن این هورمون‌ها و یجورایی کم و زیاد شدن اون‌هاست.

کم کاری تیروئید یا hypothyroidis در گربه؛ یک بیماری نادر

همونطور که گفتیم با کم کاری غده تیروئید و کاهش سطح هورمون‌های مربوط به اون، میزان متابولیسم بدن گربه کمتر میشه. جالبه بدونید که این نوع از بیماری تیروئید در گربه‌ها کمتر دیده میشه و یک بیماری نادر به حساب میاد. در عوض پرکاری تیروئید از مواردی هست که والدین گربه‌ها بیشتر با اون درگیر میشن.

شابع‌ترین دلیل کم کاری تیروئید (hypothyroidism) رو میشه دستکاری ما آدم‌ها در سیستم بدن گربه‌ها دانست! در واقع وقتی که نشانه‌های تیروئید در گربه‌ها دیده میشه، یکی از روش‌های مقابله با اون، جراحی برای برداشتن یا تخریب غده تیروئید (به عنوان مثال با استفاده از داروهای ضدتیروئید) هست.

اینجاست که ممکنه شاهد کم کاری این غده باشید. بنابراین مشاهده علائم کم کاری تیروئید در گربه، موضوعی هست که امکان به وجود اومدن خود به خود اون نادره و معمولا به دلایلی که گفته شد در گربه‌ها ظاهر میشه.

علائم hypothyroidis در گربه

یکی از مشکلاتی که کم کاری تیروئید رو به یک موضوع حساس تبدیل می‌کنه اینه که کمبود هورمون تیروئید روی عملکرد تمام اندام‌های بدن گربه تاثیر می‌گذاره! علائم کم کاری تیروئید در گربه کاملا بستگی به شدت این قضیه داره. در گربه‌هایی که کم کاری تیروئید به صورت خفیف وجود داره، نشانه‌های خاصی مشاهده نمیشه یا اگه هم وجود داشته باشه، اونقدر خفیفه که احتمالا شمایی که والدین گربه هستید، متوجه این مسئله نمی‌شید.

اما نشانه‌های تیروئید در گربه‌هایی که از کم کاری شدید این غده رنج می‌برن، شامل:

• بی‌حالی گربه
• کسلی
• ریزش موی گربه
• دمای پایین بدن
• کاهش اشتها و میل به غذا
• گاها کاهش ضربان قلب

و شاید از همه مهمتر، چاقی!

گربه‌هایی که غده تیروئید اون‌ها برداشته یا تخریب میشه، بالطبع سوخت و ساز بدن اون‌ها کمتر میشه و بوم! گربه شما چاق میشه. (مطلب مرتبط: چاقی در گربه)

همچنین ممکنه که گربه شما از ابتدای تولد با نشانه‌های تیروئید در گربه‌ها متولد بشه. اگه بچه گربه شما علائمی مثل کوتولگی، بی‌حالی یا کسلی شدید، یبوست گربه، کم اشتهایی و کاهش ضربان قلب رو داره، برای چک کردن کارایی تیروئید گربه حتما به دامپزشک مراجعه کنید.

دقت داشته باشید که تشخیص کم کاری تیروئید گربه از روی این علائم قابل اثبات نیست. بنابراین برای اینکه مشخص بشه گربه شما دچار کم کاری تیروئید هست، باید ارزیابی دقیق علائم گفته شده و آزمایشات مختلف رو به عنوان یک اصل درنظر بگیرید. به عنوان مثال، اگه غلظت پایین هر کدوم از هورمون‌های تیروئید (مخصوصا T4) در نتیجه آزمایشات مشخص بشه، احتمال کم کاری تیروئید گربه شما خیلی زیاده.

همین الان از دامپزشک کمک بگیر

دامپزشکان ما آنلاین هستند

پت پُرس با تمام تجربه و تخصصی که داره، همیشه و همه جا همراه تو و حیوون خونگی دلبندته. مشتاقانه منتظر پاسخگویی به سوالاتت هستیم تا بتونیم به بهبود کیفیت زندگی پت‌هامون کمک کنیم

هزینه مشاوره

از ۱۲۵ هزار تومان

دامپزشکان ما آنلاین هستند

دانلود اپلیکیشن

ورود به وب اپلیکیشن

درمان کم کاری تیروئید

خبر خوب اینکه در حال حاضر با پیشرفت فناوری‌های مربوط به صنعت پزشکی و دامپزشکی، کم کاری تیروئید گربه با استفاده از جایگذاری هورمون مصنوعی تیروئید درمان میشه! هر میزانی که علائم مشکلات تیروئید کمتر بشه، میشه گفت که این درمان موفق‌تر ظاهر شده.

بعد از انجام این درمان، باید غلظت هورمون‌های غده تیروئید در گربه هر چند وقت یکبار چک بشه تا همه چیز تحت کنترل باشه. بعد از اینکه از ثابت شدن این مقدار در بدن گربه اطمینان حاصل شد، برای احتیاط بهتره که سالی یک یا دوبار سطح این هورمون‌ها دوباره بررسی بشه.

در کل میشه گفت که این روش درمان، عمری هست و نیاز به دارو یا پیگیری‌های مداوم نداره.

پرکاری تیروئید در گربه‌ها (Hyperthyroidism)

خب حالا که کم کاری تیروئید رو بطور کامل بررسی کردیم، بهتره بریم سراغ پرکارشون! پرکاری تیروئید در گربه‌ها برخلاف برادر کم کارش، بیشتر در گربه‌ها دیده میشه و بالطبع مطالب زیادی تابحال در مورد این موضوع منتشر شده.

پرکاری تیروئید یعنی تولید بیش از حد هورمون که منجر به افزایش سوخت و ساز بدن میشه. با افزایش سن، احتمال مشاهده پرکاری تیروئید یا هیپرتیروئیدی در گربه ها بیشتر وجود داره. بنابراین این بیماری در گربه‌های مسن شایع‌تره.

غده تیروئید در گربه با پرکاری، بزرگ و بزرگ‌تر میشه، اما خیلی هم نیاز نیست نگران نباشید، چون که هیپرتیروئیدیسم به دو دسته خوش خیم و بدخیم تقسیم میشه که تنها ۲% از گربه‌ها دچار پرکاری تیروئید بدخیم میشن. اما چیزی که باعث میشه حتی در درگیری با تیروئید خوش خیم هم حساس باشید، تاثیر بیماری هیپرتیروئید بر اندام‌های مختلف گربه مثل قلب اون هست.

علائم پرکاری تیروئید گربه

قبل از هر چیری باید دوباره اشاره کنیم که معمولا این گربه‌های میانسال یا مسن هستند که دچار پرکاری تیروئید میشن. در واقع میانگین سن گربه‌های مبتلا به این بیماری حدود ۱۲ سال هست و فقط ۵% از گربه‌های زیر ۱۰ سال با بیماری هیپرتیروئید دست و پنجه نرم می‌کنند.

شایع‌ترین علائم پرکاری تیروئید گربه، کاهش وزن هست. با افزایش متابولیسم و سوخت و ساز بدن، کاهش وزن گربه شروع میشه. همچنین هیپوتیروئیدی در گربه، اون‌ها رو زودرنج و تهاجمی میکنه، بنابراین چنگ زدن صورت والدین توسط یک گربه ۱۵ ساله شاید اولین سرنخی باشه که شما رو به بررسی مشکلات تیروئید گربه راهنمایی کنه.

مواردی که با مشاهده بیماری تیروئید در گربه‌ها بروز پیدا میکنه، شامل:

• افزایش مصرف آب و از طرف دیگه افزایش ادرار
• تولید صداهای عجیب و غریب مخصوصا در شب
• استفراغ یا اسهال دوره‌ای
• عدم توجه گربه به نظافت و تمیزی
•  بی‌اشتهایی

Hyperthyroidism در گربه و عوارض جانبی اون

دو عارضه رایج در مورد پرکاری تیروئید گربه وجود داره که گربه‌ها در نتیجه پرکاری تیروئید ممکنه دچار اون‌ها هم بشن:

• افزایش فشار خون
• نوع خاصی از بیماری قلبی به نام thyrotoxic

خبر خوب اینه که هر دوی این عارضه‌ها، با درمان تیروئید گربه بهبود پیدا می‌کنن و به تدریج از بین میرن.

درمان پرکاری تیروئید گربه

از اونجایی که تنها ۲% از گربه‌های مبتلا به پرکاری تیروئید به نوع بدخیم یا سرطانی اون دچار میشن، بنابراین نیاز نیست خیلی نگران باشید. چرا که برای ۹۸% مواقع درمان‌های مشخصی برای تیروئید گربه وجود داره.

تابحال راهکارهای زیادی برای درمان تیروئید گربه ارائه شده که بسته به شرایط گربه‌تون می‌تونید از هر کدوم استفاده کنید. اما صبر کنید! برای انتخاب بهترین روش برای درمان، لازمه که چندین آزمایش از گربه شما گرفته بشه. این آزمایش‌ها می‌تونن شامل موارد زیر باشند:

• آزمایش خون
• آزمایش ادرار
• تصویر قفسه سینه با کمک اشعه ایکس
• نوار قلب

انجام این آزمایش‌ها برای اینکه یک دید کلی نسبت به سلامت گربه‌تون بدست بیارید کاملا ضروری هستند. همچنین برای پیش بینی عوارض احتمالی استفاده از روش‌های درمان مختلف می‌تونن بکار گرفته بشن.

بنابراین اینکه چه روش درمانی رو می‌تونید برای پرکاری تیروئید گربه انتخاب کنید، چیزیه که باید دامپزشک شما بر اساس نتیجه آزمایش‌ها در مورد اون تصمیم بگیره و به شما توصیه کنه.

چه روش‌هایی برای درمان Hyperthyroidism گربه وجود داره؟

از اونجایی که قرار نیست این مقاله علمی باشه، پس بصورت خیلی جزئی، روش‌های درمان پرکاری تیروئید رو مرور می‌کنیم:

۱.عمل جراحی: ممکنه فکر کنید که برداشتن غده تیروئید در گربه، پاک کردن صورت مساله است، اما واقعیت اینه که یکی از موثرترین راه‌ها برای درمان این بیماری گربه، همین گزینه هست! اما از اونجایی که گربه‌های دچار تیروئید بیشتر از ۸ سال سن دارند، ممکنه این عمل با کمی ریسک همراه باشه. بنابراین بهتره از دامپزشک متخصص پت پرس در این زمینه کمک بگیرید.

برای استفاده از این روش، چند هفته قبل از عمل، داروی ضد تیروئید متیمازول که باعث کاهش هیپوفیز سطح خونی TSH (هورمون محرکه تیروئید)میشه رو برای گربه تجویر می‌کنند. همچنین این عمل نیاز به مراقبت ویژه نداشته و یک تا دو شب  بعد از جراحی می‌تونید گربه ملوس‌تون رو به خونه ببرید.

۲. درمان با استفاده از دارو: پرکاری تیروئید رو میشه با تجویر متیمازول کنترل کرد. اما نکته منفی این روش، نیاز به استفاده مادام ‌العمر از اون هست. در واقع تا وقتی که متیمازول به بدن گربه شما برسه، بیماری هیپرتیروئید اون کنترل میشه. بعد از شروع این درمان، معمولا چند هفته طول می‌کشه تا سطح هورمون تیروئید به حالت طبیعی برگرده.

بعضی از گربه‌ها هم نسبت به متیمازول حساسیت دارند و ممکنه عوارض جانبی مثل اسهال گربه، استفراغ، آسیب کبدی، کم خونی و غیره رو تجربه کنند. این روش درمانی برای گربه‌هایی که به دلایل مختلف نمی‌تونن زیر تیغ جراحی برن توصیه میشه.

۳. استفاده از ید رادیواکتیو: یکی از راه‌های موثر در درمان پرکاری تیروئید گربه، استفاده از ید رادیواکتیو هست. ید رادیواکتیو موقع ورود به بدن، بدون به خطر انداختن اندام‌های دیگه، بافت غیرطبیعی تیروئید رو از بین می‌بره.

این روش درمان نیازی به بیهوشی یا مصرف دارو نداره. اما گربه شما باید حدود یک یا دو هفته تحت مراقبت قرار بگیره تا پرتودرمانی روی اون انجام بشه. در این روش هم مصرف متیمازول باید حدود ۱ ماه قبل از انجام پرتودرمانی شروع بشه.

راه پیشگیری از اختلال تیروئید در گربه‌ها چیست؟

از اونجایی که علت اختلال تیروئید هنوز بطور دقیق مشخص نشده، بنابراین نمیشه نسخه قطعی برای پیشگیری از تیروئید در گربه پیچید. با این حال مشخصه که یکی از راه‌های پیشگیری از اختلال تیروئید در گربه‌ها، تنظیم میزان ید در بدن اون‌هاست. مخصوصا اگه گربه شما حساسه و رژیم غذایی بخصوصی داره، این عامل می‌تونه تاثیر بیشتری رو بگذاره.

بیماری گریوز – بازدو چه ارتباطی با تیروئید داره؟

بیماری گریوز (Graves-Basedow) یک بیماری خودایمنی هست که روی عملکرد غده تیروئید اثر می‌گذاره. در واقع باعث میشه که این غده، هورمون تیروئید بیشتری تولید کنه و بعبارتی پرکار بشه. بنابراین میشه گفت که اگه گربه شما دچار گریوز بشه، قطعا علائم پرکاری تیروئید در اون بروز پیدا می‌کنه.

جمع بندی

کارکرد غده تیروئید گربه مثل مال ما آدم‌هاست. همونطور که گفتیم کم کاری تیروئید گربه یک بیماری نادره و خیلی کم اتفاق میفته. اما در مورد پرکاری تیروئید گربه این موضوع برعکس هست. گربه‌های زیادی ممکنه درگیر این موضوع بشن که البته اگه گربه شما زیر ۸ سال داره، می‌تونه خیالتون از این بابت راحت باشه. چرا که این بیماری بیشتر مربوط به گربه‌های مسن‌تره.

بی‌حالی، کسلی، ریزش مو و دمای پایین بدن از مهمترین علائم کم کاری تیروئید و نشانه‌های تیروئید پرکار هم می‌تونه استفراغ، اسهال، افزایش مصرف آب و موارد دیگه باشه. در نهایت باید گفت که روش‌های مختلفی برای درمان تیروئید گربه وجود داره که بسته به شرایط گربه شما و نتایج آزمایشات اون، این تصمیم‌گیری توسط دامپزشک انجام می‌گیره.

حالا شما به ما بگین که آیا تابحال، تیروئید سراغ گربه شما یا دوستان‌تون اومده؟ چجوری موفق شدید درمانش کنید؟ اگه این اتفاق تا حالا نیفتاده بهتره مراقبت کنید و با مشاهده علائم بالا سریعا به دامپزشک مراجعه کنید.

منبع: vcahospitals.com