گربه‌ها به دلایل مختلفی ممکنه دچار مشکلات و ناراحتی‌های گوارشی بشن. گاهی اوقات دلیل این مشکل یه مسئله ساده مثل خارج کردن گلوله مویی هست و گاهی هم پای یه بیماری و مشکل جدی‌تر وسطه. در هر صورت، این مشکلات باعث درد و ناراحتی برای گربه می‌شن و صاحب گربه رو هم نگران میکنن. در این مطلب می‌خوایم در مورد انواع مشکلات و بیماری گوارشی گربه و علائم و عوارضشون صحبت کنیم و بهتون بگیم در این مواقع چیکار کنید و چطور از این بیماری‌ها پیشگیری کنید. در ادامه با پت پرس همراه باشید.
نشانه‌ها و علائم مشکلات و بیماری گوارشی گربه
هر بیماری و مشکلی در سیستم گوارش گربه ممکنه علائم خاص خودش رو داشته باشه. اما به طور تمامی مشکلات گوارشی یه سری علائم مشترک دارن که با توجه به اون، می‌تونید متوجه بشید یه مشکلی در سیستم گوارشی گربه‌تون وجود داره.
برخی از علائم بیماری گوارشی گربه عبارتند از:
- اسهال
- استفراغ
- یبوست
- ضعف و بیحالی
- نفخ و ورم شکم
در موارد شدیدتر ممکنه گربه این علائم رو هم داشته باشه:
- درد شکمی
- کاهش وزرن غیرطبیعی
- وجود خون یا مخاط در مدفوع
توجه: اگه گربه‌تون به هر دلیلی دچار اسهال یا یبوست شده حتما با دامپزشک مشورت کنید. چون این دو مشکل می‌تونه باعث کم آبی و دهیدراته شدن گربه بشه و مشکلات بیشتری رو به وجود بیاره.
دلایل به وجود اومدن مشکل گوارشی در گربه‌ها
تغذیه غلط و رژیم غذایی نامناسب
شاید باورتون نشه ولی بخش عمده‌ای از بیماریهای گربه و مشکلات گوارشی به خاطر غذاییه که بهش می‌دیم! حتی در مورد بیماریهای گوارشی دیگه هم، تغذیه بد می‌تونه باعث تشدید علائم و شدت بیماری میشه.
گربه‌ها گوشتخوار اجباری هستن و باید بخش اصلی غذاشون گوشت و پروتئین حیوانی باشه.
غذای خشک گربه ارزان و بی‌کیفیت، دادن غذای آدم‌ها و رژیم غذایی نامناسب می‌تونه انواع مشکلات گوارشی رو برای گربه به وجود بیاره.
انواع بیماریهای انگلی
انگل‌های روده‌ای هم میتونن باعث به وجود اومدن مشکلات گوارشی مثل اسهال و استفراغ بشن و معمولا از طریق خوردن گوشت آلوده به انگل، به گربه منتقل می‌شن. انگل ژیاردیا یکی از این انگلهاست که از طریق مدفوع آلوده و توالت مشترک به بقیه گربه‌ها منتقل میشه (مطلب مرتبط: انگل در گربه).
انواع ویروس‌ها و بیماریهای ویروسی
بسیاری از گونه‌های ویروس هم میتونن باعث ناراحتی گوارشی گربه بشن. بعضی از این ویروس‌ها به شدت مسری و خطرناک هستن و میتونن جون گربه رو تهدید کنن.
پنلوکوپنی گربه سانان (FPLV) یکی از بیماریهای ویروسی خطرناک و کشنده در گربه‌هاست که باعث مشکلات دستگاه گوارشی، دستگاه عصبی و سیستم ایمنی بدن گربه میشه. واکسیناسیون گربه یکی از تاثیرگذارترین روشها برای پیشگیری از این بیماریهای ویروسی خطرناکه.
باکتری های بیماری‌زا
باکتریهای بیماری‌زا هم میتونن از طریق خوردن غذا یا آب آلوده به گربه و حتی به سایر حیوانات و انسان‌ها هم منتقل بشن و مشکلات گوارشی زیادی ایجاد کنن.
هِیر بال (Hairball) یا گلوله مویی
مشکل هیربال یا گلوله مویی گربه یه مشکل رایج در گربه‌ها به ویژه گربه‌های موبلند مثل گربه پرشین است؛ اما به این معنا نیست که چیز طبیعی و نرمالیه. می‌دونید که گربه‌ها عادت دارن مدام خودشون رو لیس بزنن و در حین لیس زدن مقدار زیادی از موهای اضافه خودشون رو می‌بلعند.
این موها باید به طور طبیعی از دستگاه گوارشی گربه و با مدفوع خارج بشن. اما گاهی موها به خاطر حجم زیاد یا بلند بودن و مشکلات گوارشی یه گوشه جمع می‌شن و تشکیل گلوله مویی می‌دن. این گلوله‌ها به سختی از دستگاه گوارش عبور میکنن و گربه مجبوره چند وقت یکبار استفراغ کنه تا این گلوله‌ها رو از بدنش خارج کنه.
چند تا راهکار برای رفع مشکل گلوله مویی درگربه‌ها عبارتند از:
- با مشورت دامپزشک به غذای گربه‌تون مقداری فیبر اضافه کنید
- به گربه‌تون خمیر مالت مخصوص گربه و مکمل‌های مشابه بدین تا از تشکیل هیربال جلوگیری کنید
- هفته‌ای چندبار موهای گربه‌تون رو شونه کنید (گربه‌های موبلند هرروز) تا موهای اضافه خارج بشه و کمتر توسط گربه بلعیده بشه
انواع آلرژی و حساسیت‌های غذایی
غذاهای تجاری مثل غذای خشک گربه و غذای کنسروی مزایای زیادی دارن؛ اما در عین حال به خاطر ترکیباتشون باعث شدن میزان آلرژی و حساسیت غذایی تو گربه‌ها زیاد بشه. در این غذاها ترکیبات متعددی وجود داره و ممکنه گربه‌تون به یک یا چندتاشون حساسیت داشته باشه.
در واقع، یکی از دلایل اصلی استفراغ گربه همین حساسیت غذاییه. مخصوصا اگه گربه‌تون بلافاصله یا تا ۲۰ دقیقه بعد از خوردن غذا دچار استفراغ شد احتمالا به یه چیزی تو غذا آلرژی داره.
اگه این اتفاق تکرار بشه گربه دیگه تمایلی به خوردن غذا نشون نمیده؛ چون میدونه با خوردنش دچار استفراغ و تهوع میشه. بنابراین اگه چنین چیزی مشاهده کردین حتما با دامپزشک مشورت کنید و یه رژیم غذایی بهتر و مناسب‌تر برای گربه‌تون انتخاب کنید.
بیماری التهابی روده (Feline IBD)
بیماریهای التهابی روده یکی از انواع بیماری گوارشی گربه است که باعث التهاب مزمن روده میشه و بافت سالم روده با بافت الیافی (زخم مانند) جایگزین میشه. این بیماری به دلایل مختلف مثل اختلال عملکرد سیستم ایمنی، آلرژی‌های غذایی، رشد بیش از حد باکتری‌ها، مشکلات متابولیک، انواع انگل‌ها، محیط پراسترس یا ژنتیک به وجود میاد.
استفراغ، اسهال، کاهش وزن و کاهش یا از دست دادن اشتها از جمله علائم بیماری التهابی روده در گربه‌ها هستن. این مشکلات در ابتدا خیلی ملایم و خفیف هستن، اما هرچی می‌‌گذره مشکلات شدیدتر و بدتر می‌شن.
این بیماری تنها از طریق نمونه برداری به طور دقیق قابل تشخیصه، به همین دلیل گاهی خیلی دیر این بیماری تشخیص داده میشه.
دامپزشک بعد از تشخیص ممکنه درمانهای مختلفی رو تجویز کنه؛ مثل تغییر رژیم غذایی، آنتی بیوتیک، کورتیکواستروئید و سایر داروها.
گاستریت یا ورم معده در گربه ها (Hemorrhagic Gastritis)
این بیماری گوارشی گربه به خاطر عوامل عفونت‌زا مثل باکتری، ویروس، قارچ، انگل یا واکنش منفی به برخی داروها و خوردن غذاهای مسموم به وجود میاد. از جمله علائم اصلی بیماری گاستریت، استفراغ شدید و زیاد و اسهال خونی هست.
در مواردی که التهاب معده کوتاه مدت باشه، گربه دچار استفراغ ناگهانی میشه و ممکنه داخل محتویات استفراغ، غذا یا چیز مسموم(مثل علف)، مایع زرد و کف مانند، خون تازه یا خون هضم شده هم دیده بشه.
در التهاب معده مزمن و طولانی مدت، علائم دیگه‌ای مثل ضعف و بیحالی، کاهش وزن، کم آبی و عدم تعادل الکترولیت هم پیش میاد.
دامپزشک با گرفتن شرح حال، معاینه فیزیکی و انجام آزمایش‌های خون، ادرار و مدفوع یا در صورت لزوم، رادیولوژی یا سونوگرافی شکم این بیماری رو تشخیص می‌ده و درمان لازم رو تجویز میکنه.
بیماری کولیت یا التهاب روده بزرگ
روده بزرگ گربه به حفظ تعادل مایعات و الکترولیت (نمک) و جذب مواد مغذی کمک میکنه. همینطور به طور موقت مدفوع رو ذخیره میکنه و محیطی برای باکتریهای سالم روده فراهم میکنه. زمانی که روده بزرگ به خاطر بیماری، انواع انگل آسییب ببینه معمولا اولین نشونه مشکل، اسهال شدن گربه است.
بیماری گوارشی کولیت بیشتر در گربه‌های زیر ۵ سال شایعه و به خاطر ایجاد التهاب در روده باعث مشکلاتی مثل دفع دردناک میشه. گربه‌ای که کولیت روده داشته باشه ممکنه تو مدفوعش مخاط یا خون هم دیده بشه.
پانکراتیت یا ورم لوزالمعده (Pancreatitis)
التهاب پانکراس می‌تونه جریان آنزیم‌‌های گوارشی رو مختلف کنه و مشکلات زیادی در هضم و گوارش غذا به وجود بیاره. بیماری پانکراتیت به خاطر التهاب غده گوارشی، مصرف برخی داروها یا خوردن چیزی که هضمش مشکله (مثل غذای چرب، شور یا شیرین) به وجود بیاد.
به همین دلیل توصیه میشه رژیم غذایی کم چرب به گربه‌تون بدین و موقع پختن مرغ هم پوستش رو جدا کنید. همچنین موقع پختن غذای خونگی از اضافه کردن نمک و ادویه به غذای گربه خودداری کنید.
اسهال
اسهال یکی از نشونه‌های رایج و شایع مشکل گوارشی گربه است و دلایل زیادی می‌تونه داشته باشه. این مشکل معمولا به خاطر انواع عفونت‌ها، بیماریهای انگلی، استرس، تغییر ناگهانی غذای گربه، خوردن غذای آدما یا هله هوله‌های چرب و پرادویه و خوردن غذا از سطل آشغال به وجود میاد.
دامپزشک با توجه به علت و دلیل اسهال، درمانهای لازم رو تجویز میکنه (بیشتر بخونید: اسهال گربه)
یبوست
یبوست گربه هم مثل اسهال توی اونا شایعه و به خاطر عوامل زیادی ممکنه پیش بیاد.
کم خوردن آب و کم آبی، کمبود فیبر در غذا، بلعیدن مو و سایر اجسام خارجی، پیری و کهولت سن، تومور، ضربه یا شکستگی، بیماری نخاع، اختلالات عصبی روده بزرگ، مشکلات متابولیکی یا غدد درون ریز و کم تحرکی و چاقی در گربه‌ها از جمله دلایل به وجود اومدن یبوست هستن (در این رابطه بخونید: چاقی در گربه).
درمان یبوست توسط دامپزشک و بعد از تشخیص علت مشکل تجویز میشه. اما به طور کل، خوردن آب کافی، رژیم غذایی با فیبر مناسب، ورزش و تحرک کافی و کنترل وزن گربه باعث بهتر شدن این مشکل گوارشی گربه می‌شن.
روش‌های پیشگیری و درمان بیماری گوارشی گربه
قبل از هرچیز لازمه که گربه رو پیش دامپزشک ببرید تا دامپزشک با معاینه و تشخیص علت بیماری، درمان لازم رو انجام بده. با این حال، با رعایت نکات زیر می‌تونید تا حد زیادی از بروز ناراحتی‌ها و مشکلات گوارشی در گربه‌ها پیشگیری کنید:
در مورد رژیم غذایی گربه حتما با دامپزشک مشورت کنید
غذا تاثیر مستقیمی روی سلامت گوارش و به طور کل سلامت و طول عمر گربه داره و موضوع خیلی مهمیه. گربه‌ها نیازهای تغذیه‌ای متفاوتی با ما آدما دارن و لازمه که غذای ویژه‌ای بخورن. به همین دلیل حتما در مورد غذایی که به گربه میدین با دامپزشک مشورت کنید. اگه قصد خرید غذای خشک گربه دارین حتما از برندهای معتبر و باکیفیت استفاده کنید.
در صورتی که می‌خواین خودتون برای گربه‌تون آشپزی کنید و بهش غذای خونگی بدین حتما با دامپزشک مشورت کنید. غذای خونگی گربه باید ترکیبات و مقدار موادش بالانس شده و متناسب با نیازهای گربه باشه؛ در غیراین صورت باعث سوءتغذیه و مشکلات گوارشی و به خطر افتادن جون گربه عزیزتون میشه.
با مراجعه به لینک پایین می‌تونید به دامپزشکان پت پرس اطلاعات گربه‌تون مثل سن، وزن، بیماری، وضعیت سلامتی و … رو بدین و بعد برنامه غذایی اختصاصی برای گربه‌تون رو دریافت کنید. با استفاده از این برنامه غذایی می‌تونید با خیال راحت برای گربه عزیزتون آشپزی کنید.
اطلاعات بیشتر در مورد برنامه غذایی اختصاصی گربه
آب تازه و تمیز همیشه در دسترس گربه قرار بدین
گربه‌ها به طور غریزی خیلی احساس تشنگی نمی‌کنن و اگه به حال خودشون رهاشون کنید زیاد آب نمی‌خورن. کم آبی باعث مشکلات زیادی برای سلامت گربه میشه که ناراحتی‌های گوارشی تنها یه نمونه از این مشکلاته. همیشه آب تازه و تمیز در اختیار گربه قرار بدین و هرروز آبش رو عوض کنید. همین طور با دادن غذاهای کنسروی یا غذای خونگی آبدار، سعی کنید مایعات بیشتری به بدن گربه برسونید.
مراقب رژیم غذایی گربه باشید
اگه گربه‌تون دچار مشکل گوارشی شده به غذاهایی که اخیرا خورده دقت کنید. اگه غذای جدیدی بهش دادین ممکنه مشکل گوارشی به خاطر این غذا باشه. در غیر این صورت، ۳ الی ۵ روز بهش غذای خشک ندین و در عوض یه سوپ سالم مخصوص با ترکیب مرغ آبپز، برنج و سبزیجات بدین تا سیستم گوارشش یکم تقویت بشه.
غذای گربه رو تدریجی عوض کنید
گربه‌ها خیلی به غذاشون حساسن و تغییر ناگهانی غذا می‌تونه باعث مشکلات گوارشی زیادی برای گربه بشه. بنابراین اگه می‌خواین غذای همیشگی گربه‌تون رو تغییر بدین این کار رو باید تدریجی و در عرض یک هفته انجام بدین.
اینطوری که روز اول و دوم ۳/۴ غذای قدیمی و ۱/۴ غذای جدید؛ روز سوم و چهارم ۲/۴ غذای قدیمی و ۲/۴ غذای جدید؛ روز پنجم و ششم ۱/۴ غذای قدیمی و ۳/۴ غذای جدید و در نهایت روز هفتم غذای کاملا جدید رو در اختیارش قرار بدین. اینطوری گربه به مرور به غذای جدید عادت میکنه و دچار ناراحتی‌های گوارشی نمی‌شه.
غذای مخصوص گربه‌های مبتلا به بیماریهای گوارشی
گربه‌هایی که دچار مشکلات و بیماریهای گوارشی مزمن شدن به رژیم غذایی خاصی نیاز دارن. اگه می‌خواین بهش غذای خونگی بدین با مشورت دامپزشک و دریافت برنامه غذایی اختصاصی می‌تونید غذایی درمانی و رژیمی برای گربه‌تون تهیه کنید.
همچنین برخی غذاهای تجاری برندهای معروف مثل انواع غذای گربه رویال کنین هم غذای خشک مخصوص گربه‌های مبتلا به بیماری گوارشی دارن که متناسب با مشکلات و نیازهای این گربه‌ها فرموله شده. این غذاها برای گربه‌های با معده حساس و گربه‌های مبتلا به اسهال حاد و مزمن، ورم و التهاب روده بزرگ، مشکل پانکراس، سوءتغذیه و مشکل کاهش اشتهای گربه‌ها مناسبه و می‌تونه به بهبود و درمانشون کمک زیادی بکنه.
جمع بندی
مشکلات و انواع بیماری گوارشی گربه به دلایل زیادی مثل تغذیه بد، ویروس، باکتری، خوردن اجسام خارجی یا غذای مسموم و … به وجود میان. واکسیناسیون، رژیم غذایی مناسب و باکیفیت و نگهداری صحیح از گربه از جمله مهم‌ترین عوامل در پیشگیری و درمان ناراحتی‌های گوارشی هستن.
در این مقاله در مورد علائم بیماری گوارشی گربه صحبت کردیم؛ اگه گربه‌تون هرکدوم از این علائم رو داشت حتما با دامپزشک مشورت کنید تا علت دقیق بیماری مشخص بشه.
شما چه تجربه‌ای در این مورد داشتین؟ تا حالا گربه‌تون دچار مشکلات گوارشی مثل اسهال، استفراغ و یبوست شده؟ تو این مواقع چیکار کردین و چطوری به درمان گربه‌تون کمک کردین؟ لطفا برای ما کامنت بذارین و نظر، تجربه و سوالات خودتون رو با ما در میون بذارین.
منبع: msdvetmanual.com
