ماهی قرمز، ماهی گلی یا گلد فیش یکی از بهترین حیوات خونگیه که سالهاست کنار ما بوده. از حوض نقلی خونه‌ی مادر بزرگ تا تنگ‌های سفره هفت‌سین و آکواریوم‌های خونه‌ها و محل‌های کار… اما واقعا چقدر در مورد این کوچولوهای خوشرنگ و قشنگ می‌دونیم؟ هرچقدر که اطلاعات بیشتری در مورد حیوون‌های خونگیمون داشته باشیم، همزیستی بهتری باهاشون داریم و زندگی بهتری رو براشون می‌سازیم. پس بیایید کمی در مورد روش نگهداری از ماهی قرمز یا ماهی گلی عید صحبت کنیم تا این کوچولوهای دوست‌داشتنی زندگی طولانی‌تر و بهتری داشته باشن. در ادامه با ما در پت پرس همراه باشید.
ماهی گلی از کجا اومده؟
ماهی‌های قرمز، بعد از گربه‌ها و سگ‌ها از لحاظ محبوبیت در رده‌ی سوم بین حیوانات خونگی قرار می‌گیرن. این کوچولوهای رقصان و زیبا اصالتا به چین بر‌می‌گردن. اونها خاکستری رنگ بودن و به مرور توسط پرورش دهنده‌ها به رنگ‌های قرمز و نارنجی و زرد تغییر کردن و هزاران نوع و گونه ازشون حاصل شده.
ماهی گلی یا گلدفیش بر خلاف اتفاقی که توی خونه‌های ما براشون می‌افته عمر خیلی طولانی دارن. پیرترین گلدفیش دنیا ۴۳ سال عمر کرده! به طور متوسط گلد فیش هایی که توی محیط طبیعی زندگی نمی‌کنن، می‌تونن بین ۵ تا ۱۵ سال عمر کنن.
چرا عمر ماهی قرمز شب عید کوتاهه؟
خب در واقع عمر ماهی گلی شب عید کوتاه نیست! نکته مهم طرز و روش نگهداری از ماهی قرمز هست. داخل مدفوع ماهی‌های قرمز آمونیاک وجود داره که ماده‌ای سمی محسوب می‌شه و باعث کوتاه شدن عمر ماهی‌ها می‌شه. محیط کوچیک تنگ‌ها و نبود باکتری‌های مفیدی که در محیط‌های طبیعی هستن باعث می‌شه که ماهی‌هامون توسط مدفوع خودشون مسموم بشن!
نکات مهم در نگهداری از ماهی قرمز
موضوع اصلی اینه که نگهداری از ماهی قرمز به پر کردن یه تنگ و انداختن ماهی توش ختم نمی‌شه. اگر می‌خواید ماهیتون سالم و خوشحال باشه و طول عمر بیشتری داشته باشه به چندتا نکته باید توجه کنید.
- ایجاد محیط مناسب در آکواریوم برای باکتری‌هایی که باعث شکسته شدن عناصر مضر مدفوع ماهی ها می‌شن
- اندازه‌ی آکواریوم
- تعویض مرتب آب آکواریوم
چطوری آکواریوم رو فضای مناسبی برای باکتری‌های مفید بکنم؟
خب این پروسه کمی طولانیه و قبل از اینکه ماهی رو خریداری کنین باید محیط مناسبی برای باکتری‌های مفید درست کرده باشین. ولی بهتون قول می‌دیم وقتی محیط رو آماده کردین، باکتری‌های مفید از همه جا پیداشون بشه، از هوا و هر گیاه یا سنگی که توی آکواریوم می‌گذارین.
- قدم اول برای آماده سازی محیط، حذف کلر از آب آکواریوم هست. همونطوری که می‌دونین کلر به آب‌های شهری اضافه می‌شه تا اون رو ضدعفونی کنه و در همین حین باکتری‌های مفید رو هم می‌کشه. برای اینکار کاندیشنر‌های مخصوصی وجود داره که می‌تونین خریداری کنین و به آب آکواریوم تون اضافه کنین. شما می‌تونین این کاندیشنر‌ها رو به اسم متعادل کننده آب آکواریم، آماده‌ساز آب آکواریوم یا محلول کاندیشنر ضد کلر در فروشگاه های آنلاین پیدا کنین.
- قدم دوم تغذیه‌ی باکتری‌هاست. از اونجایی که هنوز ماهی توی آکواریم شما حضور نداره آمونیاکی هم به عنوان غذا برای باکتری‌ها وجود نداره. غذای ماهی این آمونیاک رو تولید می‌کنه. ممکنه غذا دادن به یه آکواریوم خالی کمی عجیب باشه ولی اگه کسی سوال کرد می‌تونین داستان لباس نامرئی پادشاه رو الگو قرار بدین و جواب درست رو بدین!
- این پروسه ۲ ماه طول می‌کشه. ینی آماده کردن آکواریوم برای ماهی شب عیدتون رو باید از بهمن ماه شروع کرده باشین.
برای اطمینان از اینکه میزان آمونیاک آب آکواریومتون در چه حدی هست می‌تونین از تستر‌های مخصوصی که برای اینکار وجود داره استفاده کنین. این تسترها با اندازه گیری PH آب ، بهتون کمک میکنن میزان آمونیاک رو تخمین بزنید.
من ماهیمو خریدم و تازه الان متوجه شدم که باید از قبل آکواریوم رو آماده می‌کردم. حالا چیکار کنم؟
باید روزانه مقداری از آب آکواریوم رو عوض کنین و حسابی آب آکواریوم رو با تستر‌های امونیاک زیر نظر بگیرید تا میزان آمونیاک به تعادل برسه.
اندازه‌ی مناسب آکواریوم چقدره؟
خب تا اینجا یاد گرفتیم که باکتری‌های مفید محیط رو برای ماهی‌ها مناسب میکنن؛ اما یادمون باشه یه ماهی قرمز به تنهایی به حداقل حجم آبی نزدیک به ۱۵۰ لیتر احتیاج داره. ۱۵۰ لیتر تقریبا به اندازه‌ی ۱۰۰ بطری نوشابه خانواده هست؛ و این حجم آب تنها برای یه ماهی قرمز مناسبه. به ازای هر ماهی دیگه‌ای که به آکواریوم اضافه می‌کنین ۳۸ لیتر آب بیشتر برای فضای زندگیشون لازم دارن. حالا با دونستن این اعداد و ارقام تصور کنین نگه داشتن این شیطونای خوشرنگ توی تنگ‌های یک وجبی چه عذابی می‌تونه بهشون بده. تنگ‌های کوچیک چیزی در حد ۴ لیتر آب رو توی خودشون نگه می‌دارن.
یادتون نره که
: ماهی گلی‌ها به کلی فضا احتیاج دارن و انداختنشون توی تنگ‌های کوچیک باعث مرگ زود هنگامشون می‌شه…
تجهیزات مورد نیاز برای نگهداری از ماهی قرمز در آکواریوم
- فیلتر
- پمپ هوا
- درپوش آکواریوم (ماهی‌گلی های شیطون علاقه زیادی به بیرون پریدن از آکواریوم دارن پس درپوش از واجباته!)
- بخاری آکواریمی
- وسایل روشنایی
- گیاهان زنده
- شن
- سنگ و وسایل دکوراتیو
- سیفون آکواریوم
طول مناسب برای آکواریوم ۹۰ سانتی‌متر است.
در صورتی که قصد خرید آکواریوم و لوازم اون دارین؛ بهتره قبل از خرید کردن، مقاله راهنمای خرید آکواریوم مطالعه کنین.
چرا لازمه آب آکواریوم مرتب تعویض بشه؟
ماهی‌ها از خودشون هورمون‌هایی ترشح میکنن که باعث توقف رشد اونها می‌شه. به همین خاطر لازمه هر دو هفته یکبار ۳۰% از حجم آب آکواریوم رو عوض کنین.
کیفیت آب آکواریوم رو باید تحت نظر داشته باشین چون می‌تونه باعث مریضی ماهیتون بشه.
آب آکواریوم رو چطوری عوض کنم؟
- فیلتر و پمپ هوا رو خاموش کنین.
- یه سر سیفون آکواریوم رو داخل سطل قرار بدین و سر دیگه رو کف آکواریوم (سر دیگه باید حتما کف آکواریوم باشه تا مدفوع و باقی مونده‌‌های غذا رو تخلیه کنه.)
- در حالی که سر سیفون رو گوشه‌های مختلف آکواریوم میکشین، آب آکواریوم رو تا ۱/۳ حجم آکواریوم تخلیه کنین.
- یادتون باشه فیلتر، سنگ‌ها و دکوراسیون آکواریوم منبع باکتری‌های مفید هستن، پس اونها رو با آب شهری نشورین. برای اینکار از آبی که از خود آکواریم خارج کردین استفاده کنین.
- سطل رو خالی کنین و با آب شهری پرش کنین.
- آب داخل سطل رو با کاندیشنر مخصوص مخلوط کنین.
- آب رو خیلی آروم به آکواریوم اضافه کنید. حواستون باشه تغییر ناگهانی توی شرایط و دمای آب می‌تونه به ماهیتون شوک وارد کنه.
۳ خطای مرگبار! که موقع تعویض آب آکواریوم می‌تونین مرتکب بشین:
- شستن آکواریوم و تجهیزاتش با آب شهری
- مخلوط نکردن آب شهری با کاندیشنر قبل از ریختن داخل آکواریوم
- اضافه کردن آب به آکواریوم با سرعت خیلی زیاد
غذای ماهی گلی چیه؟
ماهی گلی ها به طرز عجیبی با مقدار کمی غذا می‌تونن زندگی کنن؛ اما غذای زیادی یا غذایی که مواد مغذی کمی داره برای سلامتشون مضره و باعث می‌شه نتونن درست رشد کنن و سالم و پر انرژی باشن.
غذای مخصوص ماهی قرمز
برای نگهداری از ماهی گلی توصیه می‌کنیم غذای مخصوصش رو از مغازه‌هایی که ماهی و آکواریوم و تجهیزات مرتبط می‌فروشن یا فروشگاه آنلاین دیجیکالا تهیه کنید. شاید براتون سوال شده باشه غذای مخصوص ماهی گلی با غذای بقیه‌ی ماهی‌ها چه تفاوتی داره. غذای ماهی قرمز یا گلدفیش، پروتئین کمتر و کربوهیدرات بیشتری داره. پس دادن غذای ماهی‌های دیگه به گلد فیش ممنوعه!
غذای گلوله‌ای بهتره یا ورقه‌ای؟
خب هرکدوم یه سری نقاط مثبت و منفی دارن که با توجه به اونا می‌تونین نوع غذا رو انتخاب کنین.
- غذاهای گلوله‌ای برای ماهی گلی‌های خیلی کوچیک مناسب نیستن چون ممکنه توی دهنشون به خوبی جا نشن.
- غذاهای گلوله‌ای که غرق می‌شن و کف آکواریوم ته نشین می‌شن باعث آلودگی آکواریوم می‌شن.
- ماهی گلی‌ها ممکنه با غذاهای ورقه‌ای مقداری هوا قورت بدن که برای سیستم گوارششون اصلا خوب نیست.
- غذاهای ورقه‌ای بعد از باز شدن قوطیشون مقداری از ارزش غذاییشون رو از دست می‌دن اما غذاهای گلوله‌ای بهتر ارزشون رو حفظ میکنن.
تغذیه‌ی بیش از حد ماهی گلی باعث چه مشکلاتی می‌شه؟
تغذیه‌ی زیاد ماهی قرمز باعث آلوده شدن بیش از حد آب ماهی‌ها می‌شه. ماهی گلی ها تا زمانی که غذا در دسترسشون باشه به خوردن ادامه می‌دن؛ پس فکر نکنین اگه به سمت غذایی که براشون میریزین حمله میکنن خیلی گرسنه هستن و باید کمی بیشتر بهشون بدین. بهتره که وعده‌های غذایی خیلی کوچیک ولی متعدد (۲ الی ۳ بار در روز) برای ماهی‌هاتون در نظر بگیرین.
ماهی گلی چند روز بدون غذا زنده می‌مونه؟
اگه بعد از سال تحویل برنامه‌ی سفر دارید یا سبک زندگیتون طوری هست که زیاد به سفر می‌رید و نگران غذای ماهی‌گلیتون هستین، می‌تونین اون رو به دوستاتون بسپرین و بهشون یاد بدین که چقدر لازمه برای ماهیتون غذا بریزن. ولی یادتون باشه اگه سفرتون کمتر از دو هفته طول می‌کشه، ماهیتون مشکلی پیدا نمی‌کنه.
می‌تونین با زمان گذاشتن برای ماهی گلیتون حتی بهش یاد بدین که از توی حلقه رد بشه و یا از دستتون غذا بخوره.
چطور بفهمم به ماهیم زیادی غذا می‌دم؟
اگه پشت ماهیتون یه قطار بزرگ مدفوع در حال کشیده شدنه یعنی زیاد از حد غذا می‌خوره!
روش نگهداری ماهی گلی در یخچال؟! از شایعه تا واقعیت!
یکی از شایعاتی که در مورد نگهداری از ماهی قرمز عید وجود داره اینه که در صورتی که توی یخچال بگذاریمشون طول عمرشون بیشتر می‌شه. خب این مساله اصلا واقعیت نداره و حتی شوک حرارتی که به ماهی وارد می‌شه، آسیب زیادی به اون می‌زنه. پس به هیچ وجه این کار رو نکنید!
رابطه‌ی ماهی گلی با بقیه‌ی ماهی‌ها چطوریه؟
یه خبر خوب داریم و یه خبر بد. خبر خوب اینکه ماهی گلی‌ها رو می‌شه با انواع ماهی‌ها نگه داری کرد و خبر بد اینکه ماهی گلی‌ها رو تنها می‌شه با بعضی از انواع ماهی‌ها نگه داری کرد! در واقع می‌شه آکواریومی رنگی رنگی و پر انرژِی، از انواع ماهی‌ها داشته باشیم اما باید حواسمون باشه که تمام ماهی‌ها با گلدفیش کنار نمیان و این می‌تونه برای هر دوشون خطر مرگ داشته باشه. پس لازمه که از کسی که ماهیتون رو ازش می‌خرید بخواید که توی انتخاب یه دوست برای ماهی قرمزتون بهتون کمک کنه.
در کل یادتون باشه اگه ماهی جدیدی می‌خواید به آکواریوم اضافه کنین، لازمه که برای مدتی قرنطینه بشه. اینکار هم برای سلامت ماهی جدید و تمام ماهی‌های آکواریمتون لازمه.
چطور ماهی جدیدم رو به آکواریوم اضافه کنم؟
زمانی که ماهی قرمز جدیدی رو می‌خواید به آکواریوم اضافه کنید کیسهی ماهی رو برای ۲۰ دقیقه توی آب آکواریوم شناور کنین. بعد با دستتون که قبلا شستین و تمیزش کردین ماهی رو خیلی آروم بگیرید و داخل آب آکواریوم بگذارید (آب کیسه رو توی آکواریوم خالی نکنین.)
بیماری سفیدک یا ایک در ماهی قرمز
به عنوان یه صاحب مسئولیت پذیر خوبه که علائم بیماری‌های ماهی گلی‌ها رو بلد باشیم و با روش‌های درمان و مقآبله باهاشون آشنا باشیم. بیماری‌های ماهی‌ها خیلی متنوع و زیاده، ما توی این مطلب به مهمترین و شایعترینش که بیماری سفیدک یا ایک هست، اشاره می‌کنیم. همونطوری که از اسمش معلومه، نشونه‌ی این بیماری پیدا شدن لکه‌های سفید روی بدن ماهی هست.
هر لکه‌ی سفیدی که رو بدن ماهیتون می‌بینن انگلی هست که به مرحله‌ی تغذیه از بدنش رسیده.
ماهی‌هایی که دچار استرس شدن (به خاطر جابه‌جایی از مغازه به خونه)، ضعیف شدن و توی آب با کیفیت پایین نگهداری شدن ممکنه دچار این بیماری بشن. این بیماری در صورتی که درمان نشه، هم برای ماهی که بهش مبتلا شده و هم برای بقیه‌ی ماهی‌های آکواریومتون کشنده هست. پس اگه چنین نشونه‌ای دیدین هرچه زودتر دست به کار شین.
درمان بیماری سفیدک در ماهی
- از کیت‌های مخصوص برای سنجش آمونیاک و نیترات آب آکواریوم استفاده کنین.
- در صورت بالا بودن نیترات و امونیاک آب، ۳۰% اون رو عوض کنین.
- دمای آب رو تا ۲۰ الی ۲۵ درجه سانتیگراد افزایش بدین، طوری که هر یک ساعت یک درجه دمای آب افزایش پیدا کنه.
- داروی مخصوص درمان سفیدک رو، طبق دستورالعمل، به آب آکواریوم اضافه کنین.
- به ازای هر ۱۹ لیتر آب، دو قاشق غذا خوری نمک به آکواریوم اضافه کنین. (مقداری از آب آکواریوم رو با پارچ خارج کنین و بعد از حل کردن نمک توی نیم ساعت آروم آروم به آکواریوم برش گردونین.)
آیا خرید ماهی قرمز برای سفره هفت سین کار درسته؟
ماهی گلی یا ماهی قرمز یه حیوونه و برای نگهداری از ماهی گلی مثل هر حیوون دیگه‌ای باید شرایط خاصی رو فراهم کنید؛ در غیراین صورت ماهی قرمز در محیط نامناسب و بد زجر می کشه تا بالاخره بمیره! نگهداری از ماهی قرمز همونطور که در بالا گفتیم نیازمند شرایط خاص مثل آکواریوم، تغذیه مناسب و … است تا ماهی کوچولوتون زندگی سالم و شادی رو در کنار شما داشته باشه.
خوشبختانه در سال‌های اخیر خیلی از خانواده‌ها دیگه برای سفره هفت سین ماهی قرمز نمی‌خرن و اینطوری به حمایت از این کوچولوهای دوست داشتنی هم کمک میکنن. پیشنهاد می‌کنیم برای سال نو امسال کمی بیشتر در این مورد فکر کنید.
با این حال، اگر فکر می‌کنین نمی‌تونین محیط زندگی مناسبی و بزرگی رو براشون فراهم کنین، اما همچنان دوست دارید سر سفره هفت سینتون حتما ماهی داشته باشید، ماهی‌های فایتر گزینه‌ی بهتری محسوب می‌شن. چون به اندازه‌ی ماهی‌های قرمز مدفوع تولید نمی‌کنن، به فضای کمتری احتیاج دارن. نگهداری از ماهی فایتر به فضایی در حدود ۱۹ لیتر احتیاج داره.
اما در صورتی که توی خونتون حوض دارین می‌تونین ماهی گلی رو داخل حوض نگه داری کنین. حوض فضایی شبیه به محیط‌های طبیعی داره. باکتری‌ها مفید در آفتاب به خوبی رشد میکنن و محیط مناسبی رو برای نگهداری از ماهی گلی ایجاد به وجود میاره.
نظر شما در مورد نگهداری از ماهی قرمز سفره هفت سین چیه؟ چه تجربیاتی در این مورد دارین؟ در قسمت نظرات با ما و کاربرای دیگه به اشتراک بذارید.
خیلی عالی بود دمتون گرم
جالب وقابل توجه بودطوریکه بادقت وتاآخرخوندم.مرسی ازمطالب جالب ومفیدتون.لطفا درموردزبان میناهاورفتارواخلاقشون هم مطلب بزارین.من عاشق میناهستم.مرسی
سلام دوست عزیز ممنون از حسن نظرتون
درخواستتون رو به تیم محتوا ارجاع دادم