علت زخم شدن بدن سگ عوامل مختلفی می‌تونه باشه، این بیماری پوستی سگ از مشکلات ساده‌ای مثل نیش حشرات، تا سرطان می‌تونه ایجاد بشه. زخم‌های پوستی خودشون زیاد مشکل‌ساز نیستن ولی عامل اصلی ایجاد زخم ممکنه یک مشکل خیلی جدی باشه، پس باید تو اولین فرصت حیوون رو پیش دامپزشک ببرین.
تعریف زخم پوست سگ اینه: یک زخم باز که ممکنه ترشحات چرکی هم ازش بیرون بیاد و می‌تونه ناشی از جراحت و آسیب‌دیدگی پوست، عفونت یا خیلی از مشکلات و بیماری‌های دیگه باشه.
iheartdogs
درمان این زخم‌ها به علت زمینه‌ای ایجادشون بستگی داره، اما اگه محل زخم رو تمیز نگه دارین معمولا باید ظرف حداکثر چند هفته خوب بشن و اگه خوب نشدن احتمالا مشکل دیگه‌ای در کاره که باید دامپزشک بررسیش کنه. خیالت راحت، ما این راهو بلدیم و در ادامه این مقاله پت پرس هرچی که لازم باشه در این مورد بدونی رو بهت می‌گیم.
علت زخم شدن بدن سگ و علائم آن
زخم‌های پوستی می‌تونن تو هر نقطه‌ای از بدن سگ به شکل یک جراحت باز که ازش چرک بیرون میاد ظاهر بشن. همین‌طور ممکنه بسته به علت ایجاد زخم، حیوون یک یا چند مورد از این علائم رو هم نشون بده:
- ریزش مو
- التهاب (که با قرمزی و تورم مشخص می‌شه)
- ترشحات خشک شده روی پوست، یا ممکنه ترشحات مرطوب رو ببینین که از توی زخم بیرون میان
- کمرنگ شدن پوست و/ یا موها (کم شدن رنگدانه‌ها)
- بی حالی سگ
- از دست دادن اشتها
- درد
- افسردگی
علت زخم شدن پوست سگ
زخم موقعی به وجود میاد که لایه رویی پوست حیوون آسیب می‌بینه (و لایه‌های عمیق‌تر پوست هم تحت تاثیر قرار می‌گیرن). زخم شدن پوست سگ می‌تونه دلایل خیلی زیادی داشته باشه.
شایع‌ترین علت‌های زخم بدن سگ ایناست:
- تروما: یعنی ضربه یا بریدگی یا سوختگی، عفونتهای پوستی و همین‌طور مشکلات پیچیده‌تری مثل واکنش بدن به داروها، بعضی انواع سرطان یا بیماری‌های پوستی سگ که به خاطر حمله اشتباهی سیستم ایمنی حیوون به سلول‌های بدن خودش به وجود میان (بیماری‌های خود ایمنی پوست). بعضی ویروس‌ها هم می‌تونن باعث ایجاد زخم‌هایی توی پوست بشن که شبیه سوختگی یا ضربه و آسیب‌دیدگی‌های معمولی به نظر می‌رسه
- گرانولوم: یعنی جمع شدن گلبول‌های سفید زیر پوست که باعث تورم و التهاب می‌شه و حالت سفت و غده مانند پیدا می‌کنه. این حالت به خاطر لیسیدن بیش از حد پوست ایجاد می‌شه و اگه خارش پوست سگ رو درمان نکنین ممکنه این مشکلات براش پیش بیاد. پس اگه سگتون زیادی خودشو می‌خارونه حتما مطلب درمان خارش بدن سگ رو مطالعه کنین.
- بعضی قسمت‌های پوست هم که کاملا نزدیک استخون قرار گرفتن و خیلی ماهیچه و بافت‌های دیگه زیرشون نیست ممکنه به خاطر فشار مداوم زخمی بشن (مثل زخم بستر که به خاطر خوابیدن روی سطوح خیلی سفت به وجود میاد). مثلا زخم پای سگ می‌تونه به همین علت ایجاد بشه.
حالا اجازه بدین بعضی از دلایلی که ممکنه باعث ایجاد زخم روی پوست سگ بشن رو دقیق‌تر بررسی کنیم:
۱- مشکلات مربوط به سیستم ایمنی
- التهاب رگ‌ها یا «واسکولیت»
- سلولیت توله سگ‌ها که بهش بیماری خناق توله سگ هم می‌گن و باعث تورم سر، گردن، پوزه، چشم‌ها و گوش‌ها می‌شه. پوست هم به خاطر تورم زیاد ترک می‌خوره و مایع داخل غده‌های لنفاوی از راه این ترک‌ها تخلیه می‌شه و خلاصه زخم‌هایی به وجود میاد که روشون مایع خشک شده به حالت پوسته مانندی در اومده.
- نکرولیز سمی اپیدرم (مردن سلول‌ها و بافت‌های پوست که معمولا به خاطر مصرف دارو به وجود میاد)
- زخم بدون درد گربه‌سانان یا “زخم جوندگان” که در واقع هیچ ربط خاصی به جوندگان نداره. این بیماری یک نوع زخم لبه که خیلی دیر خوب می‌شه و درد کمی داره یا اصلا درد نداره و معمولا به خاطر حساسیت به نیش کک یا آلرژی‌های غذایی ایجاد می‌شه.
- پمفیگوس (یک جور بیماری خود ایمنی که باعث حمله سیستم ایمنی بدن به بافت‌های پوست خود حیوون می‌شه)
۲- مشکلات عفونی
- عفونت پوستی ناشی از انواع باکتری مثل استافیلوکوک که همراه با ترشح چرکه
- عفونتهای قارچی عمقی مثل اسپوروتریکوز، کریپتوکوکوز و هیستوپلاسموز
- عفونتهای قارچی سطحی مثل درماتیت مالاسزیا و درماتوفیتوز
- باکتری‌های اکتینومایست مثل نوکاردیا، اکتینومایسس و استرپتومایسس (علائم عفونت باکتریایی از نوع اکتینومایست، شبیه عفونت قارچیه)
۳- مشکلات انگلی مثل جرب یا گال
اگه می‌خواین بیشتر درباره بیماری‌های انگلی سگ بدونین، مقاله انگل سگ رو مطالعه کنین.
۴- ناهنجاری‌های مادرزادی/ ارثی
انواع مختلف اختلال‌های پوستی که باعث می‌شن پوست از موقع تولد غیر طبیعی باشه (ممکنه مشکل ارثی باشه و شاید هم ارثی نباشه و مثلا توی رحم مادر مشکلی برای پوست جنین پیش اومده باشه).
۵- اختلال‌های متابولیک
تولید بیش از حد استروئیدها تو غده فوق کلیوی، مخصوصا موقعی که با عفونتهای ثانویه یا رسوب کلسیم توی پوست همراه می‌شه
۶- بعضی انواع سرطان مثلا لنفوم یا تومورهای سلول‌های پایه پوست
۷- مشکلات تغذیه‌ای
- درماتوز مربوط به فلز روی
- درماتوز عمومی غذای سگ (حساسیت حیوون به بعضی از مواد داخل غذا)
۸- دلایل متفرقه
- سوختگی ناشی از حرارت، برق، نور خورشید یا مواد شیمیایی
- سرمازدگی
- مواد شیمیایی محرک
- نیش مار و حشرات سمی
- واکنش بدن به گزش حشراتی مثل کک و کنه
- واکنش بدن به بعضی داروها
تو بعضی موارد شاید نشه علت اصلی رو تشخیص داد که به این حالت می‌گن اختلال یا بیماری ایدیوپاتیک یعنی با علت نامشخص.
دیدین که زخم پوست سگ می‌تونه به هزار و یک علت به وجود بیاد. بعضی از علت‌های ایجاد زخم رو می‌شه از روی اختلافات جزئی و ظریفی که تو ظاهر و محل زخم‌ها وجود داره تشخیص داد، اما خیلی از موارد هم کاملا شبیه هم‌دیگه هستن و این‌جوری نمی‌شه تشخیص‌شون داد.
برای بررسی دقیق‌تر شاید یک سری آزمایش از جمله نمونه‌برداری (بیوپسی) از پوست انجام بشه و همین‌طور از ترشحات زخم نمونه بگیرن تا کشت میکروبی و مطالعه میکروسکوپی روش انجام بدن. بعد از آزمایش‌های اولیه ممکنه آزمایش‌های بیشتری مثل رادیوگرافی (با اشعه ایکس)، سونوگرافی، آزمایش خون یا آزمایش ادرار هم لازم بشه تا دامپزشک بتونه علت اصلی رو تشخیص و راه درمان مناسب رو انتخاب کنه. درمان زخم سگ بسته به شرایط ممکنه از چند روز تا چند ماه طول بکشه. زخم‌های سطحی فقط به لایه‌های بالایی پوست آسیب می‌رسونن و هرچند که ممکنه کاملا دردناک هم باشن، اما اگه درست ازشون مراقبت کنیم و علت زمینه‌ای‌شون هم برطرف بشه زود خوب می‌شن. ولی تو زخم‌های عمیق علاوه بر تخریب کامل لایه‌های سطحی پوست، لایه‌های زیری هم آسیب می‌بینن. این نوع زخم‌ها معمولا دیر بهبود پیدا می‌کنن و احتیاج به مراقبت دقیق هم دارن تا دچار عفونت نشن.
روش‌های درمانی دیگه می‌تونه یکی از موارد زیر باشه: بعضی وقتا شاید دامپزشک تشخیص بده که پانسمان زخم لازمه. ضمنا زخم باید مرطوب بمونه تا خون بهش برسه. ممکنه دامپزشک بهتون بگه از پماد یا کرم برای مرطوب نگه داشتن پوست استفاده کنین اما در مورد بعضی زخم‌ها شاید پماد یا کرم کافی نباشه یا استفاده ازش باعث درد بشه. پانسمان‌های مخصوصی به اسم هیدرواکتیو هست که زخم رو مرطوب نگه می‌داره و می‌تونین از دامپزشک درباره طرز استفاده‌شون سوال کنین. از طرفی باید مراقب حیوون باشین تا به زخمش ور نره، یعنی بهش اجازه ندین زخم رو لیس بزنه یا گاز بگیره. اجازه شنا کردن هم بهش ندین چون می‌تونه باعث ایجاد عفونت در زخم سگ بشه. یکی دیگه از روش‌هایی که تو بعضی از موارد می‌تونه برای درمان زخم شدن پوست سگ مفید باشه آب درمانیه که به دو روش می‌شه انجامش داد: البته بدون تجویز دامپزشک نباید از روش آب درمانی استفاده کنین. در کل هیچ موقع خوددرمانی نکنین. از کرم‌ها و پمادهای بدون نسخه که تو داروخونه می‌فروشن هم برای معالجه زخم پوست سگ استفاده نکنین چون مصرف خودسرانه این‌جور چیزا بدون معاینه و تشخیص علت بیماری ممکنه وضعیت رو بدتر کنه. مثلا بعضی از داروهای رایج مثل محصولاتی که نئومایسین دارن در واقع می‌تونن بهبود زخم رو کندتر کنن یا بعضی از محصولات ممکنه موادی مثل الکل داشته باشن که باعث درد کشیدن حیوون بشه. در مورد زخم‌هایی که به خاطر عفونت قارچی یا باکتریایی ایجاد شدن، باید داروی ضد قارچ یا باکتری مناسب مصرف کنین. مصرف دارو و پماد آنتی بیوتیک برای زخم سگ حتما باید با تجویز دامپزشک باشه. بعضی وقتا هم لازمه که بافت‌های مرده رو از روی زخم بردارین تا زودتر خوب بشه. ممکنه از بعضی اسپری‌های مراقبت از پوست هم بشه با تجویز دامپزشک استفاده کرد تا به روند بهبود زخم کمک کنه. در مورد علت‌های دیگه مثل سرطان یا سوختگی هم باید طبق توصیه دامپزشک عمل کنین.
دامپزشک باید با توجه به چیزایی مثل بیماری‌های دیگه‌ای که احتمالا سگتون داشته و عوارض جانبی احتمالی داروها، روند درمان حیوون رو پیگیری کنه. مخصوصا برای زخم‌هایی که دیر خوب می‌شن، باید حداقل یک هفته در میون زخم رو کنترل کنه تا مطمئن بشه که همه چی روبراهه و عفونت یا مشکل دیگه‌ای پیش نیومده. زخم شدن بدن سگ معمولا مشکل خیلی حادی نیست، ولی هم احتیاج به درمان داره و هم ممکنه نشونه بیماری‌های حادی مثل سرطان باشه. البته اینجا زخم‌های مورد نظر ما ضایعاتی هستن که به لایه‌های عمیق‌تر پوست آسیب رسوندن و خیلی اوقات ازشون ترشحات چرکی هم بیرون میاد.
درمان بیشتر زخم‌های پوستی سرپایی هست و معمولا حیوون رو بستری نمی‌کنن، اما روش درمان و داروهایی که استفاده می‌شه خیلی متنوعه. دامپزشک با در نظر گرفتن همه شرایط بهترین برنامه درمانی رو انتخاب می‌کنه، و بهبود کامل زخم پوست بدن سگ بسته به علتش ممکنه از چند هفته تا چند ماه طول بکشه. برای آشنایی بیشتر با دیگر بیماری‌های سگ می‌تونین این مقاله رو مطالعه کنین. اگه در مورد علت زخم شدن بدن سگ سوالی دارین، حتما با پت پرس درمیون بذارین!
تشخیص علت زخم شدن بدن سگ
درمان زخم‌های پوستی سگ
پانسمان‌های مختلف برای درمان زخم
آب درمانی
خود درمانی ممنوع!
استفاده از داروهای مختلف (با توجه به علت زخم شدن بدن سگ)
جمع‌بندی
