اگه سگ ماده دارین، آشنایی با فحل سگ و مدت زمان اون لازمه به خصوص اگه هنوز سگتون رو عقیم نکرده باشین!
سگ‌های ماده مثل خانم‌ها برای مدتی بدنشون برای تولید مثل و جفتگیری آماده میشه تو اون شرایط به دلیل بر هم خوردن تعادل هورمون‌ها رفتار و اخلاقیات خاصی از خودشون بروز می‌دن که اگه آمادگی نداشته باشین ممکنه اتفاقات جالبی رخ نده!
خیالت راحت ما این راهو بلدیم و امروز قراره تو این مطلب پت پرس سیر تا پیاز فحلی سگ و تفاوتش با پریودی رو بهتون آموزش بدیم.
فحلی سگ چیست؟
چرخه فحل سگ یا heat دورانی هستش که سگ بدنش برای جفتگیری آماده شده و بیشترین شانس باروری در اون لحظه اتفاق میوفته. تو این زمان سگ ماده با ترشح فرمون‌هایی به دنبال سگ نر می‌گرده تا باهاش جفتگیری کنه.
مرحله‌ای که فحلی نامیده می‌شود به زمانی اشاره دارد که ماده می‌تواند باردار شود.
منبع: vcahospitals
تفاوت فحل با پریودی سگ
فحل سگ یه چرخه است که از ۴ مرحله تشکیل شده:
- پیش فحلی
- فحلی
- دی استروس
- آنستروس
پریودی بخشی از چرخه “پیش فحلی” است که در اون خون از واژن سگ خارج میشه که بعضی صاحبان سگ به طور اشتباه این دو کلمه رو یکسان می‌دونن و جای هم به کار می‌برن.
ما تو یه مقاله جداگانه به طور مفصل در مورد پریود سگ صحبت کردیم که پیشنهاد می‌کنیم حتماً بخونیدنش تا به خوبی با تفاوت‌های این ۲ اصطلاح آشنا بشین.
فحل سگ چند روز است؟
دوره فحلی ۱۰ تا ۱۴ روز طول میکشه و زمانی آغاز میشه که ترشحات واژن کم و کم رنگ شده باشن. در اون زمان سگ آماده جفتگیری هستش.
اولین زمان شروع فحلی وقتیه که سگتون به بلوغ می‌رسه که این زمان بسته به جثه و نژاد سگتون متفاوته.
به طور کلی سگ‌های کوچیک‌تر زودتر به بلوغ و فحلی می‌رسن و طول این مدت براشون ۵ تا ۶ ماهه، در حالی که سگ‌های نژاد بزرگ‌تر (مثل جرمن شپرد) تا ۱۸ ماه شروع اولین فحلیشون ممکنه طول بکشه.
تو مطلب تولید مثل سگ به طور مفصل چرخه تولید مثل و زمان مناسب بارداری رو توضیح دادیم که حتماً بهش سر بزنین.
از کجا بفهمیم سگ ماده فحل شده؟
اولین نشانه فحل شدن سگ، متورم شدن فرجه و سپس خونریزی ناحیه واژنه، البته میزان خونریزی تو نژادهای مختلف متفاوته و ممکنه اصلاً تا چند روز بعد از فحل شدن سگتون، خونریزی اتفاق بیوفته.
علائم و نشانه‌های فحلی در سگ ماده
اگه سگتون حداقل ۶ ماه سن داره و نشونه‌های زیر رو داره احتمالا وارد اولین دوره فحلی شده:
- افزایش تعداد دفعات ادرار
- بلند کردن پا موقع ادرار کردن یا وقتی یه سگ نر میبینه
- توجه بیش از حد به سگ‌های نر
- بامحبت‌تر و عاطفی‌تر شدن
- تنبل‌تر یا عصبی‌تر شدن
- تکون دادن مدام دم
- پریود و خارج شدن ترشحات خونی
سگ در این دوره ممکنه به دفعات زیاد اما هربار در مقادیر کم ادرار کنه و با ادرار کردن تو جاهای مختلف خونه، اقدام به نشانه گذاری کنه. جالبه بدونید ادرار سگ ماده در دوره فحلی حاوی فرومون و هورمون هست و بوی خاصی داره که سگ های نر رو جذب میکنه.
اگه فکر می‌کنین که سگتون فحل نشده یا میشه و منظم نیست یا حتی موقع خونریزی درد داره، بهتره که سگتون رو به دامپزشک ببرین یا با تیم دامپزشکان پت پرس تماس بگیرین.
سگ ماده تو این دوره تمام تمرکزش بر جفتگیری و سگ‌های نره و حتی ممکنه از آب و غذا خوردن هم غافل بشه. بنابراین لازمه تو این دوران علاوه بر مراقبت‌های دیگه، حواستون به مقدار و کیفیت غذای سگ و مخصوصا آب خوردنش هم باشه تا یه موقع دچار کم آبی نشه.
سگ ماده کی می‌تونه جفتگیری کنه؟
تعیین بهترین زمان برای جفتگیری کمی سخته؛ ولی معمولا سگ ماده حدودا روز یازدهم فحلی و استروس به سگ‌های نر اجازه جفتگیری و نزدیک شدن میده. تو این دوره، میزان خروج ترشحات پریود کمتر شده و سگ ماده همه فکر و ذهنش دنبال پیدا کردن سگ‌های نره.
سگ ماده از اولین فحلی قادر به جفتگیری و باردار شدن هست؛ اما دامپزشکا اکیدا توصیه میکنن که در حداقل دو فحلی اول، اجازه جفتگیری به سگتون ندین. چون سگ هنوز به بلوغ کامل نرسیده و تخمک‌هاش کاملا بارور نشدن.
چطور از فحلی و بارداری ناخواسته سگم جلوگیری کنم؟
جفتگیری و بارداری ناخواسته سگ ماده و متولد شدن ۱۰-۱۲ تا توله کوچولو یکی از دغدغه‌ها و نگرانی‌های هر صاحب سگیه. خیالت راحت، ما این راهو بلدیم و به نظر پت پرس، بهترین راهکار برای جلوگیری از فحل شدن سگ و مشکلاتی که به دنبالش میاد عقیم کردن سگتونه.
عقیم سازی سگ مزایای بسیار زیادی برای سگ و همینطور صاحب سگ داره و دامپزشکهای پت پرس هم این کار رو توصیه میکنن. بهترین زمان برای عقیم سازی معمولا قبل از شروع اولین دوره فحلی، یعنی قبل از ۶ ماهگی سگه. البته همونطور که تو این مقاله گفتیم نژادهای مختلف سگ ممکنه در سنین مختلفی پریود بشن و تعیین زمان دقیق برای عقیم سازی توسط دامپزشک تعیین میشه.
عقیم‌سازی علائمی مثل پریود و قاعدگی، نشانه گذاری و تمایل به فرار و پرخاشگری رو از بین میبره و از جفتگیری و بارداری ناخواسته سگتون هم جلوگیری میکنه. همچنین احتمال برخی سرطان‌ها مثل سرطان پستان و رحم رو در سگ به میزان قابل توجهی کاهش میده.
بعضی‌ها معتقدن که بهتره سگ یه بار حامله بشه و بعد عقیم بشه؛ راستش هیچ دلیل و شواهد علمی در مورد این قضیه وجود نداره و دامپزشکا هم این کار رو خیلی تایید نمیکنن.
نحوه رفتار با سگ ماده در دوران فحلی
هیچ وقت بدون قلاده بیرون نبریدش
سگ ماده تو دوران فحلی فقط میخواد خودش رو به یه سگ نر برسونه و جفتگیری کنه؛ بنابراین تو این دوره به هیچ وجه بدون قلاده سگ و بند قلاده بیرون نبریدش. هرچقدر هم تربیت سگ رو درست انجام داده باشین و سگ مطیع و آرومی داشته باشین تو این دوره ممکنه با دیدن یه سگ نر از پیشتون فرار کنه و بعد شما می‌مونید و یه سگ حامله و چند تا توله کوچولو که قراره به زودی به دنیا بیان!
بعضی از سگ‌های ماده به استراحت بیشتری نیاز دارن
هر سگی ممکنه علائم متفاوتی در دوره فحلی و استروس داشته باشه. اما به طور کل، سگ‌های ماده کمی تنبل‌تر میشن و بیشتر به استراحت نیاز دارن. بنابراین با توجه به خلق و خوی سگتون، میزان فعالیت بدنی و زمان استراحتش رو تنظیم کنید.
به سگتون بیشتر توجه و محبت کنید
در دوره فحلی، سگ به خاطر تغییرات هورمونی خیلی حساس و عاطفی میشه و ممکنه زودرنج یا عصبی بشه. پس سعی کنید حسابی تو این دوره بهش توجه کنید، نوازشش کنید و بهش محبت کنید تا این دوره رو راحتتر طی کنه.
به فعالیت و تخلیه انرژی سگ توجه کنید
سگ ماده تو دوره فحلی، انرژی خیلی زیادی پیدا میکنه که قراره اون رو صرف پیدا کردن جفت، جفتگیری و بارداری بکنه. پس حالا که نمی‌خوایم سگمون حامله بشه بهتره یه راهی برای تخلیه انرژی سگ پیدا کنیم. به سگتون اجازه بازی و دویدن بدید و خودتون هم باهاش بازی کنید تا انرژیش تخلیه بشه و آروم‌تر بشه. البته چون سگ در دوره پریودی خونریزی داره شاید بهتر باشه از فعالیت‌های بدنی خیلی شدید و سخت خودداری کنید.
با تهیه انواع اسباب بازی و تشویقی سگ، حواسش رو پرت کنید
سگ تو این دوره خیلی کلافه و بی‌قراره و همه فکر و ذهنش پیدا کردن جفته، اما شما میتونین ذهنشو با انواع اسباب بازی سگ از این موضوع دور کنید. پس سعی کنید انواع اسباب بازی‌های جذاب و فکری رو در اختیارش قرار بدین تا سرگرم بشه و تا جای ممکن از نظر ذهنی هم فکرش مشغول بشه.
تشویقی دادن به سگ هم فکر خوبیه؛ ولی بهترین کار، استفاده از اسباب بازی‌هاییه که توش تشویقی قایم می‌کنید و سگ باید برای پیدا کردن تشویقی، کلی فکر کنه و معما رو حل کنه. اینطوری ساعت‌ها سرگرم میشه و هم بازی میکنه هم کلی خوراکی و تشویقی خوشمزه گیرش میاد.
فحلی بیماری نیست!
درسته که سگ ماده در دوران فحلی، علائمی مثل بیحالی، بی‌اشتهایی و … داره؛ اما این دوره یه بخش طبیعی از چرخه تولید مثل سگه و به هیچ وجه بیماری نیست. با این حال، می‌تونید با دامپزشک مشورت کنید تا در مورد تغذیه و نحوه مراقبت و نگهداری سگ بیشتر راهنماییتون کنه.
بهتره از قلاده GPS دار استفاده کنید
هرچقدر هم مراقب سگتون باشید ممکنه یه لحظه ازش غافل بشید و سگتون فرار کنه. بنابراین بهتره حداقل تو این دوره از قلاده‌هایی که مجهز به ردیاب GPS هستن استفاده کنید. اینطوری اگه یه موقع در بره هم خیلی زود می‌تونید پیداش کنید و به خونه برش گردونید.
جمع‌بندی
فحل سگ یه چالش هم برای سگتون و هم برای شماست چون تو این دوره خصوصیات اخلاقی و هورمونی سگتون دچار تغییر میشه و به مراقبت بیشتری از قبل نیاز دارن.
بهتره که تو این زمان، آموزش سگتون رو کنار بذارین و بیشتر روی سرگرم کردن سگتون تمرکز کنین و اگه قصد دارین که سگتون باردار نشه حتماً به فکر عقیم کردنشون باشین.
تیم پت پرس مثل همیشه هوای شما و سگتون تو دوره فحلی رو داره 😊
