سگ‌ها با توجه به نژاد و اندازه‌شون از ۶ ماهگی تا ۱ سالگی از نظر جنسی به بلوغ می‌رسن. عقیم سازی سگ عملیه که از جفتگیری و باردار شدن سگ‌ها جلوگیری میکنه. توی این مقاله در مورد فوایدی که عقیم‌سازی برای سگتون، چه سگ ماده چه سگ نر و برای خود شما به عنوان صاحب سگ داره صحبت می‌کنیم. می‌دونیم که حتما کلی سوال توی ذهنتون در مورد این موضوع دارین پس رایج‌ترین سوالاتی که در مورد عقیم کردن سگ ازمون پرسیده میشه رو دسته بندی کردیم و دونه دونه اونا رو جواب می‌دیم. شاید این سوال‌ها سوال شما هم باشن؛ پس با ما باشین.
عقیم کردن سگ چیست؟
عقیم کردن سگ عملیه که طی اون بخشی از بدن سگ که وظیفه باروری رو به عهده داره جدا میشه. با اینکار بخش زیادی از هورمون‌های مردانه و زنانه سگ‌ها هم کمتر در بدنشون آزاد میشه. پروسه‌ی این عمل توی بدن سگ‌های نر و ماده متفاوته.
در عمل عقیم سازی سگ ماده این عمل به صورت خارج کردن رحم و تخمدانها از بدن انجام میشه. توی بعضی موارد هم فقط به خارج کردن تخمدانها اقدام می‌کنن (که مورد دوم کمتر انجام میشه).
در سگ نر این عمل با خارج کردن بیضه‌های اون انجام میشه؛ در کل نحوه عقیم سازی سگ نر خیلی راحت‌تره.
فحل شدن یا پریود سگ یعنی چی؟
سگ ماده با توجه به اندازه و نژادش در حدود ۶ ماهگی به بلوغ جنسی می‌رسه. بعد از بلوغ دوره‌هایی از سال هست که احتمال باروری سگ درش وجود داره؛ به این زمان‌ها، دوره فحلی یا پریود سگ و به این حالت سگ فحل شدن میگن. سگ ماده فقط در دوران فحلی به سگ‌های نر اجازه نزدیک شدن به خودش رو می‌ده.
ادرار سگ شما توی این دوره پر از هورمونه و همینطور سگ از خودش بویی رو ساطع میکنه که باعث میشه سگ‌های نر بهش جذب بشن. دلیل اینکه در بعضی از مواقع سال موقع پیاده‌روی با سگتون با سگ‌های نر زیادی روبرو می‌شین که می‌خوان با سگتون ارتباط برقرار کنن احتمالا همین موضوعه. سگ‌های نر از فاصله چند کیلومتری بوی سگ ماده فحل شده رو می‌شنون.
دوره فحلی سگ ۱۰ روز تا دو هفته طول می‌کشه و هر سگ دو بار در سال فحل میشه. البته این مساله هم با توجه به نژاد سگ تفاوت میکنه.
فواید عقیم‌سازی
عقیم کردن سگ ماده
- جلوگیری از حاملگی ناخواسته و اتفاقات تلخی مثل سقط جنین سگ
- کم شدن احتمال ابتلا به سرطان سینه تا ۱۰ برابر در صورت عقیم‌سازی سگ قبل از ۲.۵ سالگی
- جلوگیری از ابتلا به عفونت رحم و هزینه‌های سنگین جراحی مربوط به اون. عمل عقیم‌سازی برای سگی که مبتلا به عفونت رحم هست گرون‌تر در می‌آد.
- از بین رفتن احتمال بارداری کاذب بعد از فحل شدن سگ و مشکلات رفتاری و پزشکی مربوط به بارداری کاذب
عقیم کردن سگ نر
- جلوگیری از ابتلا به سرطان پرستات
- کاهش مشکلات رفتاری سگ مثل فرار کردن از خونه و …
- آروم‌تر شدن سگ با کاهش تسترون در خونش
- کاهش خشونتش به خصوص نسبت به سگ‌های نر دیگه
- کاهش احتمال اسپری کردن ادرار برای نشانه‌گذاری
فواید عقیم سازی سگ برای صاحب آن
- هیچکی دوس نداره مهمون رودروایسی‌دارش، مبل راحتی یا بالشت مورد علاقه‌اش توسط سگ عقیم نشده‌اش به عنوان جایگزین جفت انتخاب بشه. با عقیم کردن سگ جلوی مشکلات رفتاری مثل پریدن روی آدما برای تخلیه‌ی انرژی جنسی رو می‌گیرین.
- همونطور که گفتیم سگ‌های ماده توی دوران فحلی بوی شدیدی رو از خودشون منتشر می‌کنن که باعث جذب سگ‌های نر میشه. با عقیم کردنش هورمونی که باعث انتشار این بو از سگتون هست رو کنترل می‌کنین.
- یادتون باشه که اگه سگتون به طور ناخواسته باردار شد، وظیفه نگهداری از سگ در دوران بارداری و توله‌هاش بعد از زایمان با شماست.
- سگ‌ها می‌تونن در هر زایمان تا ۱۲ تا بچه به دنیا بیارن؛ پیدا کردن سرپناه برای این تعداد سگ اصلا کار آسونی نیست. روزانه سگ‌های زیادی توی طبیعت و خیابون رها می‌شن. این سگ‌ها برای به تنهایی زندگی کردن آماده نشدن و متاسفانه خیلی زود از بین می‌رن.
- سگ‌هایی که توی سنین پایین عقیم نشدن باید مرتبا برای سرطان سینه چک آپ بشن. پیشنهاد ما برای این چک آپ، هر سه ماه یکبار هست. اگه از علائم سرطان توی سگ‌ها اطلاع ندارین و می‌خواین بیشتر در موردش بدونین مطلب بیماری سگ بخونین. توی این مقاله به بررسی ۷ بیماری شایع در سگ‌ها پرداختیم.
- سگ‌هایی که مشکلات ژنتیکی دارن، مشکل خودشون رو به توله‌شون هم منتقل می‌کنن. با عقیم کردن سگتون از رنج کشیدن نسل دیگه‌ای از سگ‌ها جلوگیری می‌کنین.
- جلوگیری از ادرار برای تعیین قلمرو: گاهی اوقات با ورود یک سگ جدید ممکنه سگتون شروع به علامت گذاری کنه. در واقع این کار روشی برای تعیین قلمرو هست. این کار در واقع نوعی بی اختیاری ادرار سگ به حساب میاد و بهترین روش برای جلوگیری ازش، عقیم سازی سگ هست.
ریسک‌های عمل عقیم سازی سگ
در کل عمل عقیم سازی سگ یه عمل ساده محسوب میشه و فوایدش از مضراتش خیلی بیشتره؛ اما با توجه به سلامتی خود سگ، سن و نژادش میزان ریسک و خطراتش متغیره. به طور مثال ریسک عمل برای سگی که دچار چاقی مفرطه بیشتر از سگیه که در سلامت کامل به سر می‌بره. در مورد این ریسک‌ها با توجه به وضعیت سگتون با دامپزشک صحبت کنین و سوالاتتون رو ازش بپرسین.
عمل عقیم سازی بخیه هم داره؟
- برای عقیم سازی سگ نر معمولا بخیه نداره؛ اما در بعضی موارد نیاز به بخیه هست.
- اما برای عقیم سازی سگ ماده بخیه داره. معمولا بخیه رو از انواع جذبی می‌زنن که لازم نباشه دوباره برای کشیدن بخیه به دکتر مراجعه کنین. کافیه ۳ و ۱۰ روز بعد از عمل به دامپزشک مراجعه کنین تا زخم‌هاش بررسی بشه. در موارد نادر که بخیه از انواع جذبی نیست ۱۰ روز بعد از عمل باید کشیده بشه.
در صورتی که سگ عقیم شده دارین و بخیه لازم داشته لازمه که براش گردنبند الیزابت تهیه کنین تا نتونه بخیه‌هاش رو لیس بزنه؛ چون این کار یکی از رفتارهای رایج سگ بعد از عقیم شدن هست ولی باید بدونین که لیس زدن بخیه و جویدنش ممکنه باعث عفونت زخم بشه.
بهترین زمان برای عقیم سازی سگ چه موقعیه؟
معمولا سگ رو بین ۶ ماه تا ۹ ماهگی عقیم می‌کنن. اکثر دامپزشک‌ها معتقدن که بهتره تا بلوغ سگ که حدودا ۶ ماهگیش میشه، صبر کنین و بعد عقیمش کنین. بهتره در مورد زمان دقیق عقیم کردن سگ با دامپزشک مشورت کنین؛ چون مسائل زیادی در بلوغ جنسی سگ تاثیرگذاره. مثلا سگ‌هایی که از نژادهای بزرگتر محسوب می‌شن حدود یک سالگی به بلوغ می‌رسن و سگ‌های نژاد عروسکی و یا متوسط در حدود ۶ ماهگی.
نکته‌ای که شاید براتون جالب باشه اینه که سگ‌های نری که قبل از بلوغ، عقیم شدن معمولا رشد کمتری دارن چون تسترون توی رشد استخوان‌ها تاثیر می‌ذاره. زودترین زمانی که می‌تونین برای عقیم کردن سگ اقدام کنین بعد از ۸ هفتگی هست؛ اما این زمان به هیچ وجه پیشنهاد نمیشه چون میتونه باعث ایجاد مشکلات دیگه‌ای توی سگتون بشه.
یادتون باشه هرچه سن سگ بیشتر باشه ریسک عمل هم بیشتر میشه. اگه تصمیم به عقیم سازی دارین و سگتون یه سگ بالغه، زمان دقیقش رو چرخه باروری و تولید مثل سگ مشخص میکنه؛ پس در این مورد با دامپزشک صحبت کنین و راهنمایی بخواین. 
هزینه‌ی عقیم کردن سگم چقدر میشه؟
همونطور که می‌دونین هزینه‌های هر مرکز با مرکز دیگه‌ای متفاوته. توی سال ۹۸_۹۹ هزینه‌ای که برای عقیم کردن سگ ماده ازتون می‌گیرن بین ۵۰۰ تا ۷۰۰ و عقیم سازی سگ نر بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومن میتونه باشه.
معمولا اندازه و جثه‌ی سگ توی مبلغی که ازتون برای عمل می‌گیرن تاثیر می‌ذاره. سگ‌های بزرگتر عمل طولانی‌تری دارن و هزینه‌ی بیشتری هم برای عملشون باید پرداخت بشه.
قبل از عمل عقیم سازی سگ چه مواردی رو باید رعایت کنم؟
زمانی که تصمیم به عقیم‌سازی گرفتین و با دامپزشک هماهنگ کردین قبل از عمل، ازتون می‌خوان که سگ رو به محل ببرین تا خونش رو آزمایش کنن. با آزمایش خون سگ از سلامتش و آمادگیش برای عمل مطمئن می‌شن. این آزمایش کمک میکنه که متوجه بشن داروی بیهوشی روی سگتون اثر منفی نداشته باشه. پروسه‌ای که خود کلینیک قبل از عمل بهتون می‌ده رو رعایت کنین. داروی بیهوشی باعث حالت تهوع سگ میشه. به همین خاطر معمولا دامپزشک ازتون می‌خواد که ۸ ساعت قبل از عمل دیگه بهش غذا ندین. خوردن آب اشکالی نداره و میتونه تا صبح روزی که عمل داره آب بخوره.
موهای بخشی که قراره عمل بشه توسط خود مرکز دامپزشکی زده میشه پس نگرانش نباشین. اگه ساکن تهران هستین و برای انتخاب کلینیک مناسب برای عقیم سازی سگ به اطلاعات بیشتری احتیاج داشتین خوندن مطلب معرفی بهترین بیمارستان‌های دامپزشکی تهران رو بهتون پیشنهاد می‌کنیم.
مراقبت های بعد از عقیم سازی سگ نر و ماده
- ممکنه سگتون تا یکی دو روز بعد از عمل اشتها نداشته باشه که به خاطر حالت تهوعیه که داروی بیهوشی بهش می‌ده؛ به هیچ وجه به زور بهش غذا ندین.
- سگتون رو از بقیه حیواناتی که دارین جدا نگه دارین و محیط آرومی رو براش آماده کنین.
- تا دو هفته بعد از عمل (دوران نقاهت بعد از عقیم سازی سگ) بهش اجازه شیطونی کردن و بالا و پایین پریدن رو ندین.
- جای بخیه رو هر روز چک کنین. اگه متوجه قرمزی، تورم و یا بوی بدی از بخیه‌اش شدین با دامپزشک تماس بگیرین.
- تا ۱۰ روز بعد از عمل سگ رو حموم نکنین.
- اگه سگتون بیحال بود، دچار اسهال و استفراغ شد یا رفتار غیر عادی از خودش نشون داد با دامپزشک تماس بگیرین. اگه مطمئن نیستین دلیل استفراغ سگتون چیه مطلب استفراغ سگ میتونه راهنمای خوبی براتون باشه.
آیا سگم در حین عمل درد می‌کشه؟
واقعیتش اینه که این عمل هم مثل هر عمل دیگه‌ای دردناکه؛ اما سگ شما رو به طور کامل بیهوش می‌کنن تاهیچ دردی رو در طی عمل حس نکنه. برای بعد از عمل هم دامپزشک به سگتون مسکن تزریق میکنه. برای مراقبت بعد از عمل هم داروهای آنتی بیوتیک تجویز میشه تا از عفونت زخم جلوگیری بشه.
ریکاوری بعد از عمل عقیم کردن چقدر طول می‌کشه؟
ریکاوری بعد از عمل عقیم سازی سگ معمولا چند ساعت بیشتر طول نمی‌کشه. بعضی از سگ‌ها برای یک روز خواب‌آلود هستن. ولی بیشتر گزارش‌ها می‌گه که سگ‌ها اونقدر سرحال بودن که صاحب‌هاشون برای اینکه اونا رو آروم و وادار به استراحت کنن چالش داشتن.
تغییر وزن و رفتار سگ بعد از عقیم شدن
۱.شخصیت سگتون تغییر نمی‌کنه
بعضی‌ها نگرانن که بعد از عقیم کردن شخصیت سگشون به طور کلی عوض بشه. بعضی از رفتارهای بد سگ مثل اسپری کردن ادرار یا سوار پای آدم‌ها شدن بعد از عقیم سازی کمتر دیده میشه، اما شخصیت سگتون تغییری نمی‌کنه؛ پس نگران نباشین.
۲. سگتون دچار چاقی نمیشه
واقعیت اینه که میزان غذای سگ عقیم شده باید کمتر از میزان سگ عقیم نشده باشه چون متابولیسم سگ با عقیم شدن کاهش پیدا میکنه. کالری دریافتی سگ بعد از عمل باید حدود ۲۰% کمتر بشه. پس با تغییر رژیم غذایی سگ و فعالیت و ورزش روزانه با مشکل اضافه وزن مواجه نمی‌شین؛ اما یادتون باشه چاقی سگ میتونه باعث مشکلاتی مثل دیابت بشه و عمر سگتون رو کوتاه کنه؛ پس اگه متوجه شدین که سگتون در حال چاق شدن هست با دامپزشک صحبت کنین و راهنمایی بخواین.
برای اینکه در مورد تغذیه و رژیم غذایی برای سگ بیشتر بدونید مطلب «غذای سگ» رو مطالعه کنین.
چطور بفهمم سگم اضافه وزن داره؟
سگتون رو بخوابونین روی زمین و روی قسمت دنده‌هاش دست بکشین؛ اگه استخوان‌های دنده‌اش رو حس نمیکنین ممکنه سگتون دچار اضافه وزن باشه.
اگه سگم رو عقیم کنم دیگه سعی نمی‌کنه از خونه فرار کنه؟
سگ‌ها از فاصله‌ی خیلی زیاد بوی سگ‌های ماده‌ای که دوره‌ی فحلیشون رو طی می‌کنن می‌شنون. دلیل اینکه دنبال سگ‌های ماده راه می‌افتن هم دقیقا همین موضوعه. زمانی که این بو به مشامشون می‌رسه تبدیل به خلاق‌ترین سگ جهان می‌شن و یه راهی پیدا می‌کنن تا از خونه فرار کنن. اگه سگتون پیش از بلوغ جنسیش عقیم بشه به احتمال زیاد این بو رو حس نمی‌کنه و یا حتی اگر حس کنه، نسبت بهش عکس العملی نشون نمی‌ده.
بهتر نیست سگ ماده‌م یک بار زایمان بکنه و بعد عقیمش بکنم؟
این یکی از رایج‌ترین سوال‌هاییه که از ما پرسیده میشه. هیچ مبنای علمی برای این نظریه که خوبه سگ یکسری زایمان بکنه و بعد عقیمش کنیم وجود نداره. عقیم کردن سگ قبل از سن باروری ریسک خیلی از مشکلاتی که ممکنه در بزرگسالی باهاشون مواجه بشه رو کم میکنه.
عقیم سازی سگ عملیه که امروزه هرچی بیشتر توسط دامپزشکا توصیه میشه؛ به همین دلیل هم هر روز افراد بیشتری تصمیم می‌گیرن سگشون رو عقیم کنن تا بتونن شرایط راحت‌تری رو برای زندگیش ایجاد کنن. اما نکته‌ای که نباید فراموش کنین اینه که به عقیم کردن سگ به چشم چیزی که یک شبه رفتارهای اشتباه اونو از بین می‌بره نباید نگاه کنین. بعضی از رفتارها از تربیت اشتباه سگ ناشی میشه. برای اصلاح این رفتارها باید روش‌ها تربیتی بهتری آشنا بشین و روی سگتون پیاده‌شون کنین. خوندن مطلب تربیت سگ در این زمینه میتونه کمکتون کنه.
نظر شما چیه؟ اگه تجربه‌ای توی این زمینه دارین، سگتون رو عقیم کردین، قصدش رو داشتین و یا دارین توی قسمت کامنت با ما در میون بگذارید.
سلام دختر من ۱۰ ماهش هست و اوایل اردیبهشت پریود شد الان میخوام عقیم کنم ولی پزشکش گفت اگه پریود شده دیره
ولی من. خیلی مطلب خوندم که بهتره بعد از اولین فحل که اندام جنسیش کاملشد این عمل انجام شه
تو این سن عمل عقیم سن چه خطراتی داره؟
باید صبر کنید دوران پریودش بگذره و بعد عقیمش کنید. منظور دکترتون از اینکه دیره هم همین بوده احتمالا
سلام سگ من هاسکیه امروز عملش کردم و بهشون گفته بودم موهاشو بزنن دامپزشک موهاشو از تههه زده و به پوست رسونده ایا با توجه به این که هاسکیه و عقیمش کردم موهاش رشد میکنه؟ و این ک درسته که میگن سگم و ک عقیم کردم دیگه بزرگ نمیشه؟ ممنون میشم راهنمایی کنین
سلام صبا عزیز
بله موهاش رشد میکنه و فقط باید صبور باشید و زمان بگذره تا موهای جدید رشد کنن.
رشد جسمی سگ تا حدود ۱.۵ الی ۲ سالگی میتونه ادامه دار باشه و عقیم شدن تاثیر زیادی روی این مسئله نمیذاره.
با سلام، سگ من پکینیز ۷ ماهه نر هست، دیروز جراحی شد ، و از اون موقع بی اختیاری ادرار گرفته، میخواستم بدونم طبیعیه یا جای نگرانی هست؟
سلام مینا عزیز ، درصد کمی از سگ‌ها بعد از عمل عقیم‌سازی به بی‌اختیاری ادرار دچار می‌شوند. این مشکل معمولاً تا شش ماه بعد از جراحی وجود دارد. به‌خصوص زمانی که سگ جوان و سالم‌تر است، مشکل خود‌به‌خود از بین می‌رود اما اگر بعد از گذشت این زمان خوب نشد لازمه برای درمان اقدام کنید.
واقعا ممنون که توضیحات کامل بود
من سگم رو به صورت واگذاری گرفتم تو سن یکسالو نیمی. عقیم نشده بود و عقیمش کردم امروز خیلی دردناک بود من خیلی رنج کشیدم چه برسه به این طفلک و فقط تخمدان هاش رو خارج کردن. الان که مطلبتون رو خوندم دیدم نوشتین رحم باید خارج بشه . الان من شدیدا نگران هستم. ممنون میشم کمکم کنید
سلام سحر جان،
احتمال عفونت رحمی وجود داره. بهترین کار اینه که برای خارج کردن رحمش اقدام کنین و جراحیشو انجام بدین.
سلام ببخشید من یه هاسکی دارم دست دوستمه نمیدونم فحل شده یانه در کل میخوام یه کاری کنم که زود فحل شه ایا راهی هست مثلا قرص بهش بدم یا امپول بهش بزنم که فحل شه؟؟از بعضیا هم پرسیدم گفتن قرص انگل بده به سگت انگلاش بمیرن زود فحل میشه بعد میخوام بدونم با روش های امروزی ازمایشی هست که بتونم بفهمم سگم کی فحل میشه ؟؟ممنون از شما بخاطر سایت خوبتون
سلام مهدی عزیز،
اگه سگتون بالغ شده باشه میشه با داروهایی سیکل تولیدمثلیشون رو جلو عقب انداخت یا حتی مراحل سیکل فعلیش رو شناسایی کرد ولی لازمه حتما زیرنظر پزشک انجام بشه. پیشنهاد میکنم درصورت امکان حضوری به بیمارستان دامپزشکی مراجعه کنین و اگه امکانش رو ندارین داروهای لازم رو براساس اطلاعاتی که دراختیارمون میذارین از مشاوره آنلاین دریافت کنین:
با مشاوره دامپزشکی آنلاین کنار شما هستیم (سوال مستقیم و تخصصی از دامپزشکان پت پرس)
سلام لطفا اگه کسی نمیتونه از بچش نگهداری کنه لطفا بده به من به فرزندی قبولش میکنم علاقه فوق العاده ای به سگ شی واوا دارم لطفا همکاری کنید به علاقم برسم
سلام خسته نباشید
سگم رو که شیتزو نر هست و ۳ سالشه دیروز عقیم کردم اما همراه با ادرارش خونه یعنی ادرارش رنگ خونه لطفا راهنماییم کنید.
سلام شکوه جان،
بعد عمل ممکنه این علائم رو ببینین ولی اگه ادامه دار بود حتما برای معاینه حضوری به بیمارستان دامپزشکی مراجعه کنین.
سلام خسته نباشید.این که میگن اگه سگ نر رو عقیم کنیم هیکلی تر میشه،موهاش پرپشت تر میشه و در کل زیبا تر میشه درسته؟
سلام رضای عزیز،
خیر صحت نداره چون توی عقیم سازی منبع هورمونی که باعث این ویژگیا میشه تا حد زیادی حذف میشه.
عقیم سازی صرفا برای جلوگیری از ابتلاشون به مشکلات و سرطانای پروستات و رفع یسری مشکلات رفتاریشون هست.
سلام. من سگم اشپیتز نر دارم. ۲ روز پیش عقیم کردم تا الان نمیتونه درست راه بره و همش میلرزه… خیلی نگرانشم… ممنون میشم راهنماییم کنین
سلام مصطفی عزیز،
ممکنه بخاطر دردش باشه. گرم نگهش دارین و با غداهای خوب تقویتش کنین. اگه یکی دو روز بیشتر نمیتونست راه بره پیگیری کنین.