همه گربه های ماده در صورتی که عقیم نشده باشن بعد از بالغ شدن، دوره های فحلی رو تجربه می‌کنن. گربه‌ها تو این دوره دچار تغییر رفتار شدیدی میشه و با سروصدا کردن، میومیو و ناله کردن و رفتارهایی مثل تمایل به فرار از خونه و بی‌‌قراری مشکلات زیادی رو برای خودش و صاحبش به وجود میاره. اما چاره چیه؟
چطوری می‌تونیم علائم این دوره رو کاهش بدیم و رفتارهاش رو مدیریت کنیم؟
نشانه‌های فحل گربه چیه و آیا راهی برای جلوگیری از فحل شدن در گربه‌ها وجود داره؟
این سوال‌ها و صدها سوال دیگه ممکنه ذهن صاحبان گربه رو درگیر کرده باشه. اما خیالت راحت، ما این راهو بلدیم و تو این مقاله پت پرس قراره به طور مفصل و کامل در مورد فحل شدن گربه صحبت کنیم که به اشتباه به اون پریود گربه هم میگن و هرچی لازمه در این مورد بدونید رو بهتون یاد بدیم. پس در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.
آشنایی با چرخه و سیکل استروس در گربه ها
گربه ماده عقیم نشده از وقتی که به سن بلوغ می‌رسه توانایی بارداری رو پیدا میکنه و فحل میشه. جالبه بدونید که پرورش دهنده‌ها به گربه عقیم نشده که توانایی باروری داره اصطلاحا Queen یا گربه ملکه میگن. (مطلب مرتبط: نشانه بلوغ در گربه)
در دوره فحلی یا استروس (Estrous Cycle)، تغییرات هورمونی در اندام های جنسی گربه شامل رحم و تخمدان اتفاق می‌افته و گربه رو آماده جفتگیری و حاملگی میکنه.
با این حال، گربه‌ها هم دچار تغییرات هورمونی و تورم رگ‌های خونی میشن که نشون میده بدنشون آماده جفتگیری و تولید مثل هست. تو مقاله تولید مثل گربه در مورد سیکل تولیدمثل و جفتگیری گربه‌ها بیشتر صحبت کردیم.
علائم و نشانه های فحل شدن گربه ماده چیه؟
برای نگهداری بهتر از گربه توی دوران استروس باید قبل از هر چیزی علائمشو بدونید. گربه ماده در دوران استروس دچار تغییر رفتار میشه و این تغییرات انقدر واضح و مشخصه که حتما متوجه‌اش می‌شید. علائم فحلی در هر گربه‌ای با توجه به خلق و خو و شخصیتش ممکنه کمی فرق داشته باشه؛ ولی به طور کلی علائم رایج فحل شدن گربه عبارتند از:
نیاز به جلب توجه بیشتر و احساساتی شدن
گربه ماده شما به طرز غیرعادی خیلی مهربون و بامحبت میشه و مدام خودش رو به شما و حتی وسایل و لوازم خونه می‌ماله. ممکنه تو این دوره بیشتر از قبل نیاز به نوازش شدن و بغل داشته باشه و هرجا میرید دنبالتون بیاد و دنبال جلب توجه شما باشه.
لیس زدن های مفرط به ویژه لیس زدن ناحیه تناسلی
می‌دونیم که گربه‌ها عادت دارن مدام خودشون رو لیس بزنن و این چیز عجیبی نیست؛ ولی گربه فحل شده به شکل افراطی و بیش از حد بدنش و بیشتر از همه، واژن و ناحیه تناسلیش رو لیس می‌زنه.
البته اینم بگیم که لیس زدن ناحیه تناسلی فقط جزء نشانه های فحلی گربه ها نیست و میتونه علامت مشکلات و عفونت ادراری گربه هم باشه! پس اگه گربه تون فقط این نشونه رو داره شاید اصلا فحل نشده و یه مشکلی در مجاری ادراریش داره و لازمه که حتما با دامپزشک مشورت کنید.
شما در هر زمان میتونید از سرویس دامپزشک آنلاین پت پرس استفاده کنید و علائم و مشکلات گربه تون رو با دامپزشک درمیون بگذارید تا اقدام بعدی رو براتون تعیین کنه🐾.
افزایش میومیو کردن و ناله و صداهای عجیب و غریب!
یکی از نشانه ها و رفتارهای جنسی در زمان فحلی گربه ، افزایش سروصدا و میومیو کردنه و گربه ملکه تو این دوره صداهای عجیب و گاهی ترسناکی شبیه به ناله، جیغ زدن و التماس کردن از خودش درمیاره (در این رابطه بخونید: معنی حرکات و صداهای گربه).
حتما تو فصل جفتگیری، جیغ و فریادهای گربه‌ها تو کوچه و خیابون رو شنیدید و می‌دونید که چقدر صداشون میتونه بلند و آزاردهنده باشه.
این صداها به نوعی «صدا کردن جفت» و «اعلام آمادگی برای جفتگیری» هست و در طبیعت، گربه‌های نر از کیلومترها اون ورتر می‌تونن صدای گربه ماده فحل‌شده رو بشنون.
گربه مدام در حالت جفتگیری قرار می‌گیره!
گربه‌ها تو این دوره، همزمان با میومیو و ناله کردن، خودش رو در پوزیشن و موقعیت جفتگیری قرار میده (مخصوصا اگه قسمت پشت و کمرش رو نوازش کنید).
وضعیت و حالت جفتگیری گربه که بهش لوردوز (Lordosis) میگن این ویژگی ها رو داره:
سر پایین، دست‌ها خم شده، قسمت انتهایی بدن بلند میشه و به بالا میاد، دم گربه کنار میره و وضعیت بدن برای جفتگیری کردن گربه نر آماده میشه.
نیاز و تمایل شدید به فرار کردن
یکی دیگه از نشانه های فحل گربه اینه که فقط دوست داره بره بیرون و همه جای خونه رو می‌گرده تا یه راه فراری پیدا کنه. تو این سیکل ممکنه ببینید که گربه تون به در پنجه میکشه، سعی میکنه پنجره ها رو باز کنه و حتی از شما میخواد در رو براش باز کنید.
اهمیت نگهداری گربه توی این دوران خیلی بیشتر میشه و باید خیلی مراقبش باشین. مخصوصا وقتی میخواید در خونه رو باز کنید خیلی حواستون رو جمع کنید. در غیر این صورت باید تو کوچه و خیابون دنبالش بگردید تا شاید بتونید پیداش کنید.
کاهش اشتها و کم غذایی
گربه‌ها تو این دوره همه فکر و ذهنشون پیدا کردن جفت و جفتگیریه؛ بنابراین خیلی از گربه‌های ماده تو این چرخه اصلا یادشون میره غذا بخورن و اشتهاشون کم میشه. پس شما به عنوان صاحب گربه که وظیفه نگهداری از گربه رو به عهده داره باید حواستون به خورد و خوراک و همینطور میزان آب خوردن گربه باشه و نذارین گرسنه بمونه.
آیا گربه ها پریود میشن؟ پریود گربه یا فحل گربه کدوم درسته؟
خیلی از صاحبای گربه در مورد پریود گربه، زمان پریود و علائم پریود گربه از پت پرس سوال کردین. برای پاسخ به این سوال‌ها لازمه اول یه چیزی رو توضیح بدم و بگیم که اصلا آیا گربه های ماده پریود می شوند؟!
گربه‌ها دوره و سیکل فحلی دارن که در این مقاله راجع بهش صحبت میکنیم. اما پریود و عادت ماهانه که به معنی تخریب دیواره رحم و خونریزی از واژنه در گربه ها اتفاق نمی افته!
چرا؟ چون این خونریزی همونطور که در مقاله پریود سگ در موردش صحبت کردیم در نتیجه آزاد شدن تخمک در بدن اتفاق می افته؛ ولی گربه‌ها سیستم تولیدمثلشون یکم پیچیده‌تر و پیشرفته‌تره!
این نوع تخمک گذاری بهش تخمک‌گذاری القایی Induced Ovulators گفته میشه و در واقع، جفتگیری باعث تحریک تخمدان‌ها و آزاد شدن تخمک و بارداری گربه ماده میشه. بنابراین گربه‌ها پریود نمیشن، خونریزی پریود ندارن و تنها دورههای استروس و علائم فحل شدن رو تجربه می‌کنن.
اما خیلی از آدما به اشتباه، کلمات پریود، قاعدگی یا عادت ماهانه و فحل گربه رو معادل هم می‌دونن و به همین دلیل هم به فحلی و استروس، پریود گربه میگن!
گربه ماده چه زمانی اولین فحلی خودش رو تجربه میکنه؟
دوره‌ی استروس، نشونه بالغ شدن گربه و آمادگیش برای جفتگیری بارداریه. گربه‌ها معمولا حدود ۶ ماهگی فحل میشن؛ ولی زمان فحلی گربه با توجه به نژاد و آب و هوا و شرایط مختلف ممکنه متغیر باشه و در بعضی گربه ها فحلی زودرس در ۴ ماهگی و در بعضی دیگه خیلی دیرتر و حدود ۱۰-۱۲ ماهگی اتفاق می‌افته.
این صداها به نوعی «صدا کردن جفت» و «اعلام آمادگی برای جفتگیری» هست و در طبیعت، گربه های نر از کیلومترها اون ورتر می‌تونن صدای گربه ماده فحل‌شده رو بشنون.
گربه‌ها چند فحلی (polyestrous) هستن؛ یعنی در فصل جفتگیری می‌تونن چندین بار فحل بشن. فصل جفتگیری به شرایط مختلف از جمله آب و هوا و میزان تابش نور و گرما بستگی داره. در کشورهای نیم کره شمالی از جمله ایران، از فوریه (اواسط بهمن) تا اکتبر (اواخر مهر) فصل جفتگیری گربه‌هاست.
گربه ماده از اولین دوره فحلی میتونه باردار بشه؛ ولی دامپزشک‌های پت پرس توصیه می‌کنن حتی اگه می‌خواین اجازه جفتگیری به گربه‌تون بدین هم تا یک سالگی و تکمیل شدن رشدش صبر کنید.
زمان و مدت فحل گربه چقدر طول می کشد؟
طول دوره فحلی در گربه‌ها به طور میانگین حدود یک هفته طول میکشه و اگه تو این دوره گربه نتونه جفتگیری کنه، علائم فحلی از بین میره. اما دوباره در عرض یکی دو هفته بعد، علائم این دوره برمی‌گردن و گربه دوباره فحل میشه.
این دوره های استروس ممکنه در تمام فصل جفتگیری همینطور ادامه پیدا کنه. مطمئنا اگه نمی‌خواید گربه‌تون جفتگیری کنه، تکرار این دوره‌ها و تحمل اون همه علائم و رفتارهای این دوره هم برای گربه و هم برای شما آزاردهنده و اذیت کننده خواهد بود. پس بهتره با عقیم سازی جلوی این اتفاق رو به کل بگیرید و به خودتون و گربه‌تون آرامش بیشتری هدیه بدین!
چگونه به یک ماده گربه فحل کمک کنیم؟
گربه‌ای که فحل میشه هم خودش در عذابه و هم با سروصدا و رفتارهاش باعث مشکلاتی برای صاحبش میشه. اما چطور میشه مدیریت دوران فحلی گربه ها رو به بهترین شکل انجام داد و به گربه‌مون کمک کنیم این دوره رو راحت‌تر بگذرونه؟
اگه دلیلتون برای عقیم نکردن گربه اینه که میخواید گربه‌تون جفتگیری کنه و بچه‌دار بشه باید قبلش اطلاعات زیادی در مورد نگهداری و پرورش گربه و مراحل مختلف از جفتگیری تا بارداری و زایمان داشته باشید. خیالت راحت، ما این راهو بلدیم و پت پرس یه کتاب الکترونیکی جامع در مورد پرورش گربه تهیه کرده که همه این اطلاعات رو توش پیدا می‌کنید.
اگر یه جفت گربه داری و دوست داری بچه دار بشن، نکات زیادی هست که دونستنشون مهمه تا هم مادر و هم بچه ها سالم به دنیا بیان. ما تمامی نکاتی که باید از روز اول جفتگیری گربه ها تا زایمان و مراقبت از بچه گربه ها بدونی رو در این کتاب الکترونیکی گرد آوری کردیم.
پس تا وقتی جفت مناسب براش پیدا کنید و اجازه جفتگیری بهش بدین باید در دورههای استروس آرومش کنید. در ادامه چند تا نکته کاربردی بهتون یاد می‌دیم که به آروم شدن گربه کمک میکنه:
تو این دوره بیشتر موهاش رو برس بکشید و نوازشش کنید!
برای بعضی از گربه‌های فحل شده، توجه و محبت بیشتر به کاهش استرسشون کمک میکنه. بنابراین تو این دوره سعی کنید بیشتر به گربه ماده‌تون توجه کنید و با شونه کردن موهاش و نوازش و محبت کردن سعی کنید آرومش کنید.
به حریم خصوصیش احترام بذارین!
بعضی دیگه از گربه‌ها اتفاقا تو این دوره تمایل دارن تنها باشن و زیاد اعصاب و حوصله کسی رو ندارن. پس اگه گربه‌تون عصبی و پرخاشگر شده بهتره به جای نوازش کردن، تنهاش بذارین و یه فضای آروم و ساکت در اختیارش بذارین.
گربه فحل شده ممکنه به بازی بیشتری نیاز داشته باشه
گربه‌ها به طور غریزی وقتی فحل میشن نیاز به جفتگیری دارن و انرژی زیادی برای اینکار پیدا می‌کنن. سعی کنید تو دوره فحلی با گربه‌تون بیشتر بازی کنید و با اسباب بازی‌های هیجان انگیز سرش رو گرم کنید تا هم انرژیش تخلیه بشه و هم حواسش کمی از پیدا کردن جفت و جفتگیری پرت بشه. می‌تونین مقاله اسباب بازی گربه رو بخونید تا در مورد انواع اسباب بازی و مزایا و معایب هر کدوم اطلاعات بیشتری پیدا کنید.
جلوی فرار کردنش رو بگیرید
گربه‌ای که فحل شده استاد فرار کردنه و شاید باورتون نشه از چه جاهایی ممکنه در بره، پس لازمه که خیلی مراقب باشید. حتی اگه گربه‌تون در حالت عادی خیلی آرومه تو این دوره اصلا بهش اعتماد نکنید و هیچ وقت پنجره و درب خونه رو باز نذارین.
براش موزیک آرام و ملایم پخش کنید
آدما تنها موجوداتی نیستن که از شنیدن یه موزیک خوب و زیبا لذت می‌برن؛ بعضی از حیوونا مثل گربه هم به شنیدن موسیقی واکنش نشون میدن. پس برای گربه در زمان استروس سعی کنید موسیقی‌های آرام و کلاسیک مثل پیانو یا موزیک‌های آرامش‌بخش پخش کنید. این کار میتونه به آروم شدن گربه و کاهش علائم فحلی گربه‌تون کمک زیادی بکنه.
با گربه فحل شده‌تون با صبر و آرامش برخورد کنید و استرس گربه رو بیشتر نکنید
ببینید، گربه فحل شده به اندازه کافی استرس داره و ناراحته، پس به هیچ وجه تحمل استرس بیشتر رو نداره. میدونم که ممکنه سروصداها و رفتارهای عجیب و غریب گربه‌تون کلافه‌تون کنه. ولی لازمه بدونید که این کارها دست خودش نیست و به خاطر غریزه و فعل و انفعالات طبیعی بدنشه؛ پس هرچقدر هم کلافه شدید هیچ وقت سرش داد نزنید و دعواش نکنید. چون این کار تنها باعث بیشتر شدن استرس گربه و شدیدتر شدن علائم فحلی گربه میشه.
بهترین راه برای پیشگیری از بارداری گربه چیه؟
تمام نکاتی که در بالا گفتیم تنها مقدار کمی میتونه به کاهش علائم و مشکلات فحلی گربه کمک کنه. اما باز هم ممکنه گربه‌تون از فرصت استفاده کنه، از خونه فرار کنه و حامله بشه. بنابراین، بهترین راه حل برای جلوگیری از فحل شدن و در نتیجه پیشگیری از بارداری گربه، عقیم کردن گربه است.
عقیم سازی گربه، دورههای فحلی گربه رو به کل متوقف میکنه و دیگه گربه رفتارهای آزاردهنده رو نشون نمیده. در ضمن، دیگه امکان بارداری گربه‌تون وجود نداره و گربه هم تمایلی به بیرون رفتن و فرار کردن از خونه نخواهد داشت. عقیم کردن گربه علاوه بر این، مزایای فراوانی برای سلامتی و طول عمر گربه داره و از بسیاری از بیماری‌ها و سرطان های اندام های تناسلی و عفونت رحم پیشگیری میکنه.
البته دامپزشکان پت پرس توصیه می‌کنن حتی الامکان در دوره استروس اقدام به عقیم سازی گربه نکنید؛ چون ممکنه این عمل، خطراتی به همراه داشته باشه. اما گاهی بنا به تشخیص و تایید دامپزشک میشه این عمل رو در همین دوره هم انجام داد.
بهترین زمان عقیم سازی گربه ماده قبل از شروع اولین دوره فحلی، یعنی در حدود سن ۴-۶ ماهگیه. عقیم کردن گربه باعث آروم شدن و مهربو‌‌‌ن‌تر شدن گربه میشه و برای گربه‌های خانگی توصیه میشه.
آیا فحلی در گربه های نر هم وجود داره؟ علائم فحل شدن در گربه های نر چیه؟
تو این مقاله در مورد معنی و مفهوم فحل گربه صحبت کردیم. حالا با این تعاریف باید بگیم که گربه نر سیکل فحلی نداره و اینطوری نیست که در مواقعی از سال، تمایل و آمادگی جفتگیری و تولیدمثل داشته باشه.
گربه‌های نر از وقتی بالغ میشن آماده جفتگیری هستن و هرموقع که گربه ماده فحل شده‌ای رو ببینن که بهشون اجازه نزدیک شدن بده با کمال میل باهاش جفتگیری می‌کنن!
یکی از علامت‌های بالغ شدن گربه نر، اسپری کردن ادرار و نشانه گذاری در جاهای مختلف خونه است که با این کار، قلمرو خودش برای جفتگیری رو مشخص میکنه. در ضمن گربه نر عقیم نشده هم تمایل زیادی به بیرون رفتن داره؛ مخصوصا اگه صدا و بوی یه گربه ماده فحل شده رو شنیده باشه.
گربه ماده فحل شده تو این دوره با میومیو کردن، ناله کردن و بویی که از خودش ساطع میکنه نرها رو به سمت خودش جذب میکنه. گربه‌های نر وقتی صدا و بوی گربه ماده رو می‌شنون هوش از سرشون می‌پره و فقط فکر و ذهنشون میشه پیدا کردن اون گربه ماده!
اگه گربه ماده خونگی دارید که همیشه تو خونه است، ممکنه در دوران فحلیش متوجه بشید که گربه‌های نر تو کوچه با شنیدن صدا، دور و بر خونه و تو حیاط و سر دیوار کمین کردن و منتظر فرصتن تا با گربه شما جفتگیری کنن!
این گربه‌های شیطون رو دست کم نگیرید! پت پرس موارد زیادی دیده که گربه نر خیابانی از در یا پنجره یه راهی به داخل خونه پیدا کرده، وارد خونه شده و با گربه ماده جفتگیری کرده و بعد فلنگ رو بسته و در رفته! بعد از یه مدت صاحب گربه ماده تازه متوجه میشه گربه‌ش که هیچ وقت از خونه بیرون نرفته باردار و حامله شده!
جمع بندی
گربه ماده از حدود ۶ ماهگی به بعد بالغ میشه و سیکل فحلی رو تجربه میکنه. فحل شدن گربه به معنی آمادگی برای جفتگیری و حامله شدنه و در صورتی که گربه ماده بتونه یه نر رو پیدا کنه باهاش جفتگیری میکنه و بچه‌دار میشه. تو این دوره، گربه رفتارهای خاصی مثل ناله کردن و تمایل به فرار از خودش نشون میده و فقط دنبال یه راه برای رسوندن خودش به گربه نر هست، پس نگهداری از گربه، اهمیت ویژه‌ای توی این دوران داره.
تو این مقاله راجع به فحل گربه و علائم اون که به اشتباه بهش پریود گربه هم میگن، صحبت کردیم و راهکارهایی برای کاهش علائم و کمک به گربه در این دوره ارائه کردیم. ما این راهو بلدیم و از نظر پت پرس، بهترین راه پیشگیری از بارداری ناخواسته و جلوگیری از فحل شدن گربه، انجام عمل عقیم سازی گربه است.
در صورتی که هنوز در مورد عقیم کردن گربه تون شک دارین می‌تونین با دامپزشک آنلاین پت پرس مشورت کنید تا بهتر بتونید تصمیم‌گیری کنید. اگه دوست دارین در مورد بارداری گربه، مدت زمان حاملگی و زایمان گربه اطلاعات بیشتری پیدا کنید مقاله زایمان گربه رو بخونید.
شما چه تجربه ای در این مورد دارید؟ گربه ماده شما عقیم شده است یا هنوز عقیم نشده؟ گربه‌تون چه علائم فحلی از خودش نشون میده و شما چطوری آرومش می‌کنید؟ برامون کامنت بذارین و نظر، تجربه و سوالات خودتون رو با ما در میون بذارین.
منبع: thesprucepets.com
