راهکار نجات گربه از بیماری پریتونیت عفونی گربه سانان (FIP)

گربه‌ها ممکنه در طول زندگیشون به انواع بیماری‌ها مبتلا بشن که خوشبختانه خیلی از اونا به راحتی درمان می‌شن و در مورد بقیه هم با انجام واکسیناسیون به موقع قابل پیشگیری هستن. اما یکی از خطرناکترین بیماری‌های گربه‌ها، پریتونیت عفونی گربه سانان یا FIP هست که یه مریضی ویروسی به شدت واگیردار و کشنده است، هنوز درمانی براش وجود نداره و باعث مرگ حتمی گربه می‌شه.

اما این بیماری اصلا چیه و چه علائمی داره؟ راه‌های انتقال این ویروس خطرناک چیه و چطوری می‌تونیم در برابر این مریضی از گربه‌مون محافظت کنیم؟

خیالت راحت! ما این راهو بلدیم و تو این مقاله پت پرس می‌خوایم هرچیزی لازمه در مورد FIP بدونید رو بهتون یاد بدیم. مطمئنا با داشتن اطلاعات کافی می‌تونید تا حد زیادی از بروز این بیماری در گربه عزیزتون پیشگیری کنید. در ادامه با ما همراه باشید.

بیماری پریتونیت عفونی گربه (FIP) چیست؟

بیماری پریتونیت عفونی (Feline Infectious Peritonitis) که به اختصار بهش FIP می‌گن در ایران و در منابع دامپزشکی فارسی با نام التهاب عفونی صفاق گربه سانان هم شناخته میشه. صفاق به پرده و لایه نازکی گفته میشه که دیواره شکم و امعا و احشاء داخلی شکم رو در بر گرفته و یکی از اصلی‌ترین و اولین علائم این بیماری هم عفونت و التهاب و تورم این لایه نازکه.

FIP یکی از خطرناکترین بیماری‌های عفونی گربه است که به خاطر برخی انواع و سویه‌های ویروس کرونای گربه‌سانان در گربه‌های خانگی و وحشی ایجاد می‌شه.

لازم به ذکره این نوع کروناویروس با ویروس کرونای COVID-19 در آدما کاملا متفاوته و کاملا مختص گربه‌سانانه. بنابراین این نوع ویروس به آدم‌ها و حیوانات دیگه مثل سگ‌ها قابل انتقال نیست! (مطلب مرتبط:آیا حیوانات خانگی هم کرونا می‌گیرند؟)

جالبه بدونید گونه‌های ویروس کرونای گربه‌‌سانان در دستگاه گوارش خیلی از گربه‌ها وجود داره؛ اما معمولا مشکل خاصی ایجاد نمی‌کنه و فقط ممکنه در بچه گربه‌ها باعث ایجاد اسهال ملایم بشه که بهش ویروس روده‌‌ای گربه سانان (FeCV) میگن. اما همین ویروس و بیماری گوارشی گربه وقتی جهش پیدا می‌کنه می‌تونه به بیماری خطرناک و کشنده‌ای به اسم پریتونیت عفونی گربه تبدیل بشه.

ویروس FeCV در حدود ۱۰% از گربه‌های مبتلا، تکثیر و جهش پیدا می‌کنه، عفونت از طریق گلبول‌‌های سفید آلوده در سرتاسر بدن منتشر می‌شه و FIP رو ایجاد می‌کنه

این بیماری ویروسی باعث ایجاد واکنش‌های التهابی شدیدی در اندام‌های مختلف بدن گربه مثل شکم، مشکل و بیماری کلیوی گربه یا حتی مغزی می‌شه و در اکثر موارد منجر به مرگ گربه می‌شه.

نشانه‌ها و علائم بیماری FIP در گربه‌ها چیه؟

این بیماری به دو شکل مرطوب و خشک ممکنه بروز پیدا کنه و هر کدومش علائم و نشانه‌های متفاوتی دارن. با این حال، علائم در هر گربه‌ای متغیره و ممکنه حتی گربه‌ای علائم هر دو گروه رو داشته باشه.

علائم اولیه بیماری که ممکنه روزها و حتی هفته‌‌ها ادامه داشته باشه بسیار مبهم و غیرمشخصه و به طور معمول شامل بیحالی، از دست دادن اشتها و تب ملایم می‌شه. اگه سیستم ایمنی بدن گربه نتونه در این مرحله ویروس‌ها رو بکشه، وضعیت به یکی از دو شکل بیماری بروز پیدا می‌کنه.

ولی همونطور که می‌‌دونید تب، بیحالی و از دست دادن اشتها در بسیاری  از بیماری‌های گربه دیده می‌‌شه. پس چطوری بفهمیم که دلیل علائم گربه‌مون دقیقا چه بیماری و مشکلیه. بهترین راه اینه که با مشاهده این علائم فورا با دامپزشک مشورت کنید تا بتونید اقدامات درمانی لازم رو برای گربه‌تون انجام بدین.

دسترسی حضوری به دامپزشک ممکنه همیشه امکان‌پذیر نباشه؛ ولی خیالت راحت، ما این راهو بلدیم و با ارائه سرویس دامپزشک آنلاین پت پرس امکان دسترسی آنلاین و همیشگی به دامپزشک رو براتون فراهم کردیم.

در هرجای دنیا باشید و در هر ساعتی از روز می‌تونید به راحتی از طریق این سرویس با دامپزشک ارتباط برقرار کنید، سوالتون رو بپرسید و جواب و توضیح کامل دکتر رو در کوتاه‌ترین زمان ممکن دریافت کنید.

همین الان از دامپزشک کمک بگیر

دامپزشکان ما آنلاین هستند

پت پُرس با تمام تجربه و تخصصی که داره، همیشه و همه جا همراه تو و حیوون خونگی دلبندته. مشتاقانه منتظر پاسخگویی به سوالاتت هستیم تا بتونیم به بهبود کیفیت زندگی پت‌هامون کمک کنیم

هزینه مشاوره

از ۱۲۵ هزار تومان

دامپزشکان ما آنلاین هستند

دانلود اپلیکیشن

ورود به وب اپلیکیشن

FIP  مرطوب یعنی چی و چه علائمی داره؟

مشخصه اصلی این نوع، آسیب به رگ‌های خونی و نشت مایعات به جریان خونه.

FIP مرطوب باعث تجمع مایعات و التهاب در شکم و حفره‌های بدن میشه. تجمع مایعات عفونی در شکم و تورم این قسمت باعث میشه بدن گربه ظاهری شبیه به گلدان پیدا کنه.

ممکنه توده‌ها یا غده‌هایی در نواحی شکم تشکیل بشه که تومور نیستن؛ بلکه آبسه و تورم در روده، غدد لنفاوی و سایر اندام‌ها هستن. همچنین نارسایی کبد هم ممکنه اتفاق بیفته که باعث زردی و یرقان میشه.

پلورال افیوژن یا آب آوردن ریه که باعث مشکل در تنفس میشه هم از عوارض این مریضی خطرناک هستن. بسیاری از گربه‌های مبتلا به FIP مرطوب به خاطر خفگی و لبریز شدن ریه از مایعات تلف می‌شن.

گربه‌ای که مبتلا به FIP مرطوب شده باشه به سرعت حالش بد می‌شه و با درد و ناراحتی زیاد میمیره. به همین دلیل در این موارد گاهی دامپزشک و صاحب گربه برای خلاص کردن گربه از این همه درد، تصمیم به یوتانایز یا مرگ بدون درد و به اصطلاح «خواباندن گربه» میگیرن.

به طور کلی علائم بیماری اف ای پی مرطوب عبارتند از:

• اتساع و تورم شکم به دلیل تجمع مایعات
• مشکل در تنفش به خاطر درگیری ریه
• تب طولانی مدت و بدون پاسخ به درمان
• از دست دادن اشتها
• کاهش وزن
• ضعف و بیحالی شدید (بیشتر بخونید: بی حالی گربه)

FIP خشک در گربه‌ها

DRY FIP نوع خفیف‌تر مریضی هست و زمانی اتفاق می‌افته که سیستم ایمنی بدن گربه تا حدی سرعت تکثیر سلول‌ها رو کند کرده ولی نتونسته به طور کامل جلوش رو بگیره.

مشخصه اصلی نوع خشک بیماری، التهاب مزمن رگ‌های خونی در اندام‌های بدن گربه است.

• التهاب چشم در حدود ۳۰% موارد دیده می‌شه و باعث تغییر در شکل و رنگ عنبیه و ترشح مایعات و خونریزی در چشم و اغلب درد شدید و حساسیت به نور می‌شه.
• التهاب مغز (انسفالیت و/یا مننژیت در یک سوم موارد مشاهده می‌شه) باعث لرز، فلج یا تشنج می‌شه.
• التهاب در هر عضو و اندام دیگه‌ای، باعث از کار افتادن تدریجی اون قسمت می‌شه.
• متاسفانه گربه‌هایی که FIP خشک دارن هم در نهایت می‌میرن؛ ولی این روند بسیار کندتره و ممکنه گربه تا چند ماه هم زنده بمونه.

نشانه های بالینی بیماری FIP خشک عبارتند از:

• تب طولانی مدت و بی‌‌پاسخ به درمان
• از دست دادن اشتها
• کاهش وزن

دلایل بروز FIP؛ چه گربه‌هایی بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارن؟

هر گربه‌ای که مبتلا به عفونت ویروس کرونای روده‌ای (FeCV) شده باشه ممکنه بر اثر جهش ویروس به این بیماری مهلک هم دچار بشه.

این بیماری اغلب بچه گربه‌های زیر ۱۲ ماه رو درگیر می‌کنه و حدود ۸۰% کیس‌های بیماری FIP کمتر از ۲ سال سن داشتن. با این حال، در هر سنی ممکنه این بیماری دیده بشه.

دامپزشکا معتقدن جهش ویروسی که منجر به ایجاد FIP می‌شه بیشتر در بچه گربه‌ها که سیستم ایمنی بدنشون هنوز قوی نشده و همینطور گربه‌های بالغ با سیستم ایمنی ضعیف رخ می‌ده. بیشتر گربه‌‌هایی که مبتلا به این بیماری ویروسی شدن اخیرا در معرض شرایط استرس‌زا مثل سفر هوایی، تغییر صاحب و خونه یا عمل جراحی قرار داشتن.

علاوه بر این، در مکان‌هایی که تعداد زیادی گربه نگهداری میشن؛ مثل پناهگاه‌ها و پانسیون‌ها هم احتمال شیوع این بیماری ویروس وجود داره.

گربه‌های نژاد خالص، گربه‌های نر و گربه‌های پیر هم به دلایلی که هنوز مشخص نشده بیشتر در معرض ابتلا به این مریضی خطرناک قرار دارن.

راه های انتقال ویروس FIP به سایر گربه ها

پریتونیت عفونی از طریق تماس مستقیم با بزاق دهان و ترشحات بینی و همینطور مدفوع آلوده گربه منتقل می‌شه. به همین دلیل استفاده از ظرف خاک مشترک در پناهگاه‌ها برای چندین گربه به عنوان اصلی‌ترین راه انتقال این ویروس در این مکان‌ها شناخته می‌شه (مطلب مرتبط: مدفوع گربه).

در ضمن، هر گربه‌ای که FeCV یا بیماری التهابی روده‌ای بگیره در خطر جهش ویروسی و ابتلا به این مریضی هم قرار داره؛ ولی بیشتر بچه گربه‌ها که سیستم ایمنی ضعیفی دارن در خطر هستن.

حالا بچه گربه‌ها چطوری ویروس FeCV رو گرفتن؟ رایج‌ترین روش انتقال این ویروس به بچه‌گربه‌ها از طریق مادر آلوده است که وقتی بچه‌ها بین ۵-۸ هفته بودن ویروس رو به بچه‌‌‌هاش منتقل کرده.

درمان بیماری پریتونیت عفونی گربه سانان

متاسفانه هنوز هیچ درمان تاییدشده‌ای برای این بیماری عفونی وجود نداره. با این حال، برخی مراقبت‌ها و درمان‌های حمایتی مثل تخلیه ترشحات و مایعات عفونی به طور موقت می‌تونه حال گربه رو بهتر کنه.

داروهای متنوعی برای سرکوب سیستم ایمنی بدن گربه، کاهش واکنش‌های التهابی بدن به ویروس و همینطور کاهش توانایی تولیدمثل ویروس تولید و تست شدن و ممکنه بتونن باعث تسکین علائم بیماری و طولانی‌تر شدن عمر گربه بشن.

گربه مبتلا به FIP چقدر عمر می کند؟

این بیماری در حال حاضر بدون درمانه و بسیار کشنده و خطرناکه. گربه‌های مبتلا به FIP مرطوب خیلی زودتر (چند روز یا چندهفته) تسلیم بیماری می‌شن و از پا درمیان. ولی گربه‌هایی که مبتلا به نوع خشک بیماری هستن ممکنه تا چند ماه هم زنده بمونن.

تشخیص التهاب عفونی صفاق گربه سانان (FIP) در گربه

تشخیص قطعی این بیماری کمی سخته و بهترین روش برای تشخیص FIP، انجام بایوپسی یا نمونه‌برداری از بافت آلوده توسط دامپزشکه. نمونه‌‌های بافتی از نظر وجود ویروس به دقت بررسی می‌شن و مشخص می‌کنن که آیا این ویروس در بدن گربه وجود داره یا نه.

در شرایطی که نمونه برداری غیرممکن باشه، دامپزشک معمولا به کمک ترکیب چند فاکتور، مثل معاینه فیزیکی، بررسی علائم بالینی و گرفتن شرح حال گربه، انجام آزمایش‌های مختلف مثل آزمایش خون و آنالیز مایعات خارج شده از شکم (در نوع مرطوب بیماری) این بیماری رو تشخیص میده.

روش‌های پیشگیری از بیماری FIP چیه؟

به خاطر این که این بیماری درمان نداره بهترین کار، پیشگیری و جلوگیری از ابتلای گربه‌‌‌‌‌مون به FIP هست. واکسن FIP تهیه شده ولی هنوز در مورد اثرات و استفاده ازش توافق نظر وجود نداره. این واکسن در نواحی بینی ایمنی و مصونیت ایجاد میکنه و فقط می‌تونه از ورود ویروس به بدن گربه جلوگیری میکنه.

با توجه به این که میزان شیوع بیماری FIP در مقایسه با بیماری‌های رایج گربه‌ها زیاد بالا نیست، نیاز به واکسیناسیون برای همه گربه‌ها هنوز توصیه نمیشه. ولی به عنوان مثال این واکسن میتونه در پناهگاه‌ها و پانسیون‌ها استفاده بشه.

البته اگه گربه خانگی دارید نیازی نیست خیلی نگران باشید؛ چون راه‌های انتقال ویروس، بزاق آلوده دهان، ترشحات بینی و در برخی موارد مدفوع آلوده و ظرف خاک مشترکه.

ما این راهو بلدیم و بهتون این اطمینان رو میدیم اگه به خوبی از گربه‌تون مراقبت کنید، شرایط به دور از استرس و تنش براش فراهم کنید، تغذیه صحیح و مناسب بهش بدین، به طور مرتب پیش دامپزشک ببریدش و مهم‌تر از همه، از تماس گربه‌ با گربه‌های دیگه مخصوصا گربه‌های خیابانی و ولگرد جلوگیری کنید احتمال ابتلای گربه عزیزتون به این بیماری نزدیک به صفر خواهد بود.

جمع بندی

تو این مقاله پت پرس دیدیم که بیماری عفونت صفاق در گربه یا همون FIP یه مریضی ویروسی خطرناک و کشنده است که درمانی براش وجود نداره و در نهایت باعث مرگ گربه می‌شه. این عفونت به خاطر جهش نوعی ویروس کرونای حیوانات خانگی که باعث بیماری التهابی روده در گربه می‌شه به وجود میاد. دلیل جهش این ویروس دقیقا مشخص نیست؛ ولی ضعف سیستم ایمنی بدن به خاطر سن کم، پیری، بیماری‌های زمینه‌ای و استرس و تنش نقش مهمی در جهش ویروس و تبدیل شدنش به پریتونیت عفونی گربه داره.

نظر شما چیه؟ تا حالا تجربه نگهداری و مواجهه با گربه‌ مبتلا به FIP رو داشتید؟ به نظرتون گربه‌ها بیشتر از چه طریقی ممکنه این بیماری رو بگیرن؟ لطفا برامون کامنت بذارین و نظر، تجربه و سوالات خودتون رو با ما در میان بذارین.

منبع:thesprucepets.com