خرگوش خانگی یک حیوون بامزه و مقاوم و به قول معروف بی‌عاره که می‌شه تکی هم نگهش داشت، اما بهتره کنار هم‌نوعای خودش زندگی کنه. ولی مشکل اینه که اگه یک جفت خرگوش نر و ماده عقیم نشده رو با هم نگه دارین، قبل از این که به خودتون بیاین می‌بینین که یک گله خرگوش دارین. این حیوونا از سه ماهگی شروع به تولید مثل می‌کنن و فوق‌العاده هم تو این کار مهارت دارن. از طرف دیگه دونستن جنسیت خرگوش به شما کمک میکنه تا از سلامت حیوون بهتر مراقبت کنین. تشخیص جنسیت خرگوش‌ها خیلی آسون نیست، ولی حداقل به امتحان کردنش می‌ارزه.
تو این مقاله طرز تشخیص نر یا ماده بودن خرگوش رو واسه‌تون توضیح می‌دم و مطمئنم که با خوندنش می‌تونین از پس این کار بر بیاین. خیالت راحت، ما این راهو بلدیم، فقط کافی تا ته مطلب پت پرس رو بخونی!
اصلا تشخیص جنسیت خرگوش چرا لازمه؟
یک دلیل اینه که ماده خرگوش‌ها مستعد سرطان رحم هستن که با عقیم کردن‌شون می‌تونین از این بیماری پیشگیری کنین. اما دلیل مهم‌تر اینه که جمعیت خرگوش‌هاتون ناغافل زیاد نشه.
توی طبیعت خیلی از حیوونای شکارچی هستن که خرگوش می‌خورن. به همین خاطر خرگوش‌ها برای حفظ جمعیت‌شون طوری تکامل پیدا کردن که خیلی زود به سن تولید مثل برسن و خیلی زیاد هماین کار رو انجام بدن.
این حیوونا چند تا برگ برنده برای افزایش جمعیت‌شون دارن:
- اولا خرگوش‌های ماده چرخه فحلی ندارن، یعنی این‌جوری نیست که فقط زمان‌های خاصی بتونن بچه‌دار بشن. ماده خرگوش‌ها ۵ تا ۱۴ روز می‌تونن جفتگیری کنن، بعد یک یا دو روز این کارو نمی‌کنن و باز دوباره ۵ تا ۱۴ روز آماده این کار میشن.
- دوما هر خرگوش ماده دو تا رحم داره و می‌تونه توی هر کدومش یک عالمه بچه پرورش بده. سرعت تولید مثل خرگوش فوق‌العاده زیاده.
مگه خرگوشا چقدر زاد و ولد می‌کنن؟
با هر دفعه زایمان خرگوش بین ۴ تا ۱۲ تا بچه به دنیا میارن. یک جفت از این حیوونا (اگه بچه‌هاش و نسل‌های بعدی هم همگی جفتگیری کنن و بچه‌دار بشن) می‌تونه در عرض چهار سال، حدود ۴ میلیون خرگوش تولید کنه!
اگه نمی‌خواین جمعیت خرگوش‌هاتون زیاد بشه، بهترین کار اینه که هم نر و هم ماده رو به محض این که دامپزشک گفت به اندازه کافی بزرگ شدن، عقیم کنین. در مورد نحوه و زمان مناسب برای این کار مطلب عقیم سازی خرگوش رو حتما بخونین.
این ایبوک آموزش و تربیت خرگوش ها نوشته شده. بخونش، به کارهاش عمل کن و ببین خرگوشت چه جوری با هوشش و مهارت های که یاد میگیره، شگفت زده ات میکنه🤩 کلی هم بازی در این کتاب یاد دادیم که با انجامشون از وقت گذرونی با خرگوشت کلی لذت میبری.
تشخیص نر و ماده بودن بچه خرگوش
هر خرگوشی از وقتی به دنیا میاد یک اندام تناسلی داره که یا نرینه است یا ماده. ولی اندام جنسی‌شون هنوز کامل رشد نکرده و داخل یک دهانه هم قرار گرفته و در نتیجه تشخیص جنسیت خرگوش کوچک خیلی مشکل یا حتی غیر ممکنه. ضمنا دست زدن به بچه خرگوش‌های کوچیک ممکنه باعث بشه که مادرشون اونا رو پس بزنه و دیگه بهشون شیر نده چون بوی آدمیزاد گرفتن. پس باید منتظر بمونین که سن حیوون به حداقل ۴ هفته برسه و برای تشخیص قطعی بهتره تا ۶ الی ۸ هفتگیش صبر کنین.
آموزش تشخیص جنسیت خرگوش بالغ
قسمت اول: آماده شدن برای بررسی خرگوش
مرحله اول:
سن حیوون رو مشخص کنین. اگه چند تا بچه خرگوش دارین، باید بدونین که این حیوونا می‌تونن حتی از سن ۱۲ هفتگی شروع به تولید مثل کنن. پس لازمه که خرگوش‌هاتون رو قبل از حدود ۳ ماهگی به دو تا گروه نر و ماده تقسیم کنین.
مرحله دوم:
با خرگوش‌هایی که سن‌شون بیشتره شروع کنین. اگه تا حالا این کارو انجام ندادین، بهتره اول روی خرگوش‌های نر و ماده بالغ آزمایش کنین تا ببینین ساختار بدن‌شون چه شکلیه و باهاش آشنا بشین. همین‌طور می‌شه تو اینترنت دنبال عکس یا فیلم تعیین جنسیت خرگوش بگردین تا کارتون راحت‌تر بشه.
مرحله سوم:
حیوون رو تو وضعیت مناسب قرار بدین. اعضای جنسی خرگوش هم مثل بیشتر پستانداران دیگه بین پاهای عقبش قرار گرفته. برای دیدن این ناحیه باید حیوون رو به پشت بخوابونین. خیلی بهتره که از یک نفر دیگه هم کمک بگیرین تا هر دو دست‌تون آزاد باشه. به دستیارتون بگین روی صندلی بشینه و یک حوله یا همچین چیزی روی پاهاش بندازه تا اگه خرگوش ادرار کرد لباسش کثیف نشه.
دستیارتون باید با یک دستش پشت گردن خرگوش رو بگیره و دست دیگه‌شو زیر باسن و پاهای عقبی حیوون بذاره. بعد باید بلندش کنه و به پشت بخوابوندش طوری که سر خرگوش به طرف شکمش باشه و دم حیوون بالای زانوهای دستیارتون قرار بگیره. این‌جوری شما می‌تونین راحت به ناحیه جنسی خرگوشتون دسترسی داشته باشین.
آروم و با ملایمت خرگوش رو برگردونین که نترسه، ولی باید محکم بگیرینش و اجازه ندین که لگد بزنه یا زیاد تقلا کنه، چون ممکنه موقعی که برای فرار دست و پا می‌زنه آسیب ببینه یا حتی ستون فقراتش بشکنه. اگه لازم شد می‌تونین سر حیوون رو هم با یک حوله بپوشونین تا کمتر تکون بخوره. فقط اگه خواستین این کارو بکنین حتما روی زمین بشینین تا اگه شلوغ کرد و از دست‌تون افتاد صدمه نبینه. چون میخواین به اعضای جنسی حیوون دست بزنین بهتره دستکش هم بپوشین وگرنه ممکنه میکروب‌ها از دست‌تون به خرگوش منتقل بشن یا احیانا بیماری خرگوش اولی از راه دست شما به خرگوش‌های دیگه‌تون هم سرایت کنه. اگه دست تنها هستین مجبورین خودتون حیوون رو تو وضعیت مناسب قرار بدین. برای خواباندن خرگوش به پشت، انگشت اشاره‌تون رو بین گوش‌هاش بذارین و انگشت شست‌تون رو یک طرف سرش و سه تا انگشت دیگه رو سمت دیگه سرش قرار بدین. حالا دست دیگه رو زیر باسن خرگوش بذارین و بیارینش بالا. بعد از این که حیوون رو چرخوندین، بذارینش روی بازوی همون دستی که باهاش سرشو نگه داشتین و بین بازو و بدن‌تون نگهش دارین و باسن خرگوش رو ول کنین. راه دیگه هم اینه که حیوون رو روی یک میز کوتاه بخوابونین. دقت داشته باشین که باید خرگوش رو سفت نگه دارین ولی جوری هم نباشه که بهش فشار بیارین. ارتفاع میز حتما باید به اندازه‌ای باشه که اگه حیوون تونست از دست‌تون فرار کنه و بپره پایین، آسیب نبینه. ناحیه جنسی رو پیدا کنین. هم خرگوش‌های نر و هم ماده‌ها یک برجستگی صورتی به شکل عدد هشت لاتین (۸) بین پاهای عقبی‌شون دارن که راحت می‌تونین پیداش کنین. در حالی که حیوون به پشت خوابیده، موهای بین پاهاش رو با دست کنار بزنین. اگه دیدین خرگوشتون خیلی تکون می‌خوره یا می‌لرزه، سعی کنین با صحبت کردن و نوازش آرومش کنین. دنبال بیضه بگردین. خرگوش‌های نر بیضه‌های بلند و باریکی دارن (برخلاف حیوونایی مثل سگ که بیضه‌هاشون گرد و توپ ماننده). در ضمن برخلاف بعضی از جانورای دیگه، هر بیضه خرگوش یک کیسه بیضه جداگانه برای خودش داره. دنبال دو تا برجستگی یا زائده شبیه اژدر زیردریایی بگردین که دو طرف اون برجستگی ۸ مانند قرار دارن. بیضه‌های خرگوش نر معمولا ارغوانی رنگ هستن و موهای کمی دارن. البته گاهی هم کیسه بیضه ممکنه کاملا با مو پوشیده شده باشه. اگه این‌جوری بود مجبورین موهای این ناحیه رو با آب یک خورده مرطوب کنین تا بیضه‌ها بهتر دیده بشن. یک نکته مهم اینه که خرگوش‌ها موقعی که می‌ترسن یا سردشونه می‌تونن بیضه‌هاشون رو به داخل شکم بکشن و مخفی‌شون کنن (البته کیسه بیضه بیرون می‌مونه). بین موها و روی پوست حیوون دنبال زائده‌های گوشتی شل با موهای کم بگردین. توجه داشته باشین که تو بعضی از خرگوش‌های ماده هم دو طرف دم نقطه‌های کم‌مو یا بی‌مویی وجود دارن ولی پوست‌شون سفت و صافه. اگه کیسه‌های بیضه رو پیدا نکردین با حیوون حرف بزنین، پهلوش رو نوازش کنین و سعی کنین آرومش کنین و بعد دوباره امتحان کنین. اگه بازم بیضه‌ها رو ندیدین چاره‌ای نیست غیر از این که برین سراغ اندام تناسلی. باید ببینین خرگوشتون اندام تناسلی نر داره یا ماده. برای این که واضح‌تر ببینین آروم دو طرف برآمدگی ۸ مانند رو فشار بدین (یا می‌تونین با شست‌تون روی شکم حیوون دقیقا بالای برآمدگی رو فشار بدین). دو تا دهانه رو می‌بینین. اون که نزدیک دمه مقعده و اون یکی که سمت شکمه یک شکاف داره که اندام تناسلی داخلش مخفی شده. خیلی آروم با شست و یک انگشت دیگه دو طرف این دهانه رو فشار بدین. اگه خرگوشتون نر باشه یک ساختار گرد می‌بینین که شبیه حرف O هست (و در واقع خروجی نوک اندام تناسلی خرگوش نره)، و اگه حیوون ماده باشه یک ساختار شکاف مانند عمودی می‌بینین که شبیه حرف I به نظر می‌رسه. برای این که کاملا مطمئن بشین می‌تونین به دو طرف پایه اندام تناسلی (یعنی شکاف O یا I شکل) یک فشار ملایم وارد کنین. اگه حیوون نر باشه بعضی وقتا با فشار دادن آلت بیرون میاد. آلت خرگوش نر کوچیک و لوله ماننده. اگه حیوون ماده باشه هم که لب‌های اندام تناسلی مثل گلبرگ باز میشن. اگه با روش‌های بالا باز هم موفق به فهمیدن جنسیت خرگوش‌ها نشدین می‌تونین از دامپزشک کمک بگیرین. بعضیا می‌گن که می‌شه جنسیت خرگوش رو فقط از روی ظاهر و ویژگی‌های جسمیش تشخیص داد. مثلا تو خرگوش‌های بالغ نر جمجمه معمولا از ماده‌ها سنگین‌تره. معمولا خرگوش‌های نر هر نژاد از ماده‌های همون نژاد کوچیک‌تر هستن و سرشون درشت‌تره و در ضمن مدل گوارش‌شون هم با ماده‌ها فرق داره. تو یک تحقیق مشخص شده که هرچند خرگوش‌های نر و ماده تقریبا به یک اندازه غذا می‌خورن، ولی وزن ماده‌ها بیشتر می‌شه و نرها فضولات بیشتری تولید می‌کنن.
تو خیلی از نژادها، تو جنس ماده یک حالت غبغب مانند (یعنی یک کیسه گوشتی زیر چونه) هم به وجود میاد. در ضمن خرگوش‌های ماده بالغ معمولا از نرهای نژاد خودشون بزرگ‌تر و سنگین‌تر هستن (برای آشنایی بیشتر با نژادهای خرگوش، می‌تونین مقاله انواع خرگوش رو اینجا بخونین). ولی این روش‌ها زیاد قابل اطمینان نیست. متاسفانه خصوصیات ظاهری این حیوونا (از نظر اندازه و شکل اندام‌ها یا کل بدن) به اندازه کافی بین جنس نر و ماده فرق نداره تا بشه با اطمینان برای تعیین جنسیت در خرگوش ازشون استفاده کرد، و تنها راه برای این که کاملا مطمئن بشیم همونه که اعضای تناسلی رو بررسی کنیم. در کنار روش‌های بالا بهتره به رفتارهای جنسی حیوون هم دقت کنین. حتی خرگوش‌هایی که تکی زندگی می‌کنن هم بعد از رسیدن به بلوغ، رفتارهای خاص جنس خودشون رو نشون می‌دن. مثلا: این رفتارهای جنسی ناخواسته با عقیم شدن از بین می‌رن. ولی نکته مهم اینه که ممکنه چند ماه طول بکشه تا هورمون‌های داخل بدن هم به این کار جواب بدن. خرگوش نر بعد از عمل تا ۶ هفته نباید کنار ماده عقیم نشده نگه دارین چون نرها تا چند هفته بعد از جراحی بارور باقی می‌مونن. اگه میخواین معنی حرکات و احساسات مختلف خرگوشتون رو متوجه بشین، پیشنهاد می‌کنیم مقاله معنی حرکات خرگوش رو هم بخونین.
توی این مقاله چگونگی تشخیص جنسیت خرگوش رو کامل براتون توضیح دادیم. البته این کار می‌تونه یکم سخت باشه. اگه با روش‌هایی که اینجا توضیح دادیم موفق به تعیین جنسیت خرگوشتون نشدین حتما با دامپزشک پت پرس مشورت کنین. اگه قصد دارین از این حیوونای ناز نگهداری کنین توصیه میکنم حتما این دو تا مقاله درباره غذای خرگوش و وسایل خرگوش رو هم ببینین. شما از چجوری فهمیدین خرگوشتون دختره یا پسر؟ تجربیات‌تون رو با ما به اشتراک بذارید! منبع: wikihowمرحله چهارم:
قسمت دوم: تعیین جنسیت خرگوش
مرحله اول:
مرحله دوم:
مرحله سوم:
مرحله چهارم:
مرحله پنجم:
تعیین جنسیت خرگوش از روی ظاهر
تشخیص جنسیت خرگوش از روی تفاوت رفتار خرگوش نر و ماده
جمع‌بندی
