گربه مانچکین (Munchkin cat) یا گربه کوتوله یک نوع گربه با پاهای خیلی کوتاه و ستون فقرات بلنده و میشه گفت معادل گربهایِ سگ سوسیسیِ داشهوند هست؛ به همین خاطر بعضیا بهش گربه سوسیسی هم میگن. قد کوتاهترین گربه زنده هم که اسمش تو کتاب گینس ثبت شده، یک مانچکین ماده به اسم لیلیپوت اهل کالیفرنیاست که سال ۲۰۱۳ قدش تا شونه فقط ۱۳.۳۴ سانت بود.
البته نباید گول ظاهرشو بخورین چون عین گربههای معمولی از در و دیوار بالا میره. ظاهرا تنها محدودیتی که گربه نژاد مانچکین داره اینه که نمیتونه به اندازه گربههای عادی بپره. حرکات گربه کوتوله شبیه موش خرماست و ظرافت و قشنگی حرکات گربههای معمولی رو نداره. این نژاد نسبتا کمیابه و قیمت گربه مانچکین تو خارج بسته به شجرهنامه بین ۵۰۰ تا ۱۲۰۰ دلاره. خیالت راحت، ما این راهو بلدیم و قراره تو این مقاله هرچی که لازمه درمورد این نژاد از گربه بدونی رو بهت بگیم.
خصوصیات گربه مانچکین
- یک نژاد خیلی بازیگوش و کنجکاو
- اجتماعی و وابسته به صاحبش
- برای نگهداری داخل خونه عالیه
- مقدار ریزش مو: معمولی
- حداقل هفتهای یک بار باید به موهاش برسین
- نظافت و شونه کردن موهاش راحته
- قد از زمین تا شونه: ۱۲ تا ۱۸ سانت
- وزن: ۲.۷ تا ۴ کیلو
- طول عمر: ۱۲ تا ۱۵ سال
- هوش: زیاد
- بازیگوشی: زیاد
- مقدار فعالیت: معمولی و نسبتا فعال
- صدا درآوردن: وقتی که فکر کنه لازمه
- آموزش دادن بهش راحته
- اخلاق: اهل معاشرت، مهربون و خونگرم، رابطه خیلی خوب با خانواده صاحبش (مخصوصا بچهها و پدر بزرگ و مادر بزرگ)، گربههای دیگه و سگها
- رفتارش با غریبهها هم دوستانه است
- تنها موندن رو تا حدودی تحمل میکنه
اگه بخوایم امتیاز بدیم، کارنامه گربه مانچکین تقریبا اینطوری میشه
بازیگوشی: ۱۰۰ درصد
فعالیت: ۸۰ درصد
دوست شدن با حیوونای خونگی دیگه: ۱۰۰ درصد
دوست شدن با بچهها: ۸۰ درصد
نیاز به شونه زدن موها: ۶۰ درصد
سر و صدا: ۴۰ درصد
نیاز به توجه صاحبشون: ۱۰۰ درصد
محبت به صاحبشون: ۱۰۰ درصد
رام بودن و قدرت یادگیری: ۸۰ درصد
هوش: ۱۰۰ درصد
استقلال: ۲۰ درصد
مقاومت و استقامت: ۶۰ درصد
تاریخچه Munchkin cat
این نژاد به خاطر یک جهش ژنتیکی به وجود اومده که سال ۱۹۸۳ توی آمریکا کشف شد و اسمش رو هم از روی مردم کوتوله تو رمان فانتزی جادوگر شهر اوز انتخاب کردن. البته توی انگلیس (دهه ۱۹۳۰) و شوروی سابق (دهه ۱۹۵۰) هم گربههای پا کوتاهی دیده شده بودن ولی نسلشون ادامه پیدا نکرد و منقرض شدن.
اوایل دهه ۱۹۸۰ یک معلم مدرسه تو لوئیزیانای آمریکا دو تا گربه باردار پا کوتاه زیر ماشینش پیدا کرد. سال ۱۹۸۳ یک گربه پا کوتاه به اسم بلکبری چند تا بچه پا کوتاه به دنیا آورد که نژاد مانچکین از نسل هموناست.
پرورش گربه مانچکین
الان روال پرورش این گربهها اینطوریه که یک مانچکین (نر یا ماده فرقی نداره) با یک گربه معمولی جفتگیری میکنه. جهش گربه کوتوله به قول متخصصای ژنتیک غالبه و همه بچهها مانچکین میشن. ولی اگه دو تا گربه کوتوله با هم جفتگیری کنن همه بچههاشون میمیرن.
مشخصات جسمی گربه نژاد مانچکین
گربه مانچکین در واقع از هر نظر به اندازه یک گربه معمولیه و فقط پاهاش خیلی کوتاهن، یعنی حدود هفت هشت سانت کوتاهتر از گربههای عادی. کوتولهها میتونن هر طرح و رنگی داشته باشن. چشماشون هم میتونه به هر رنگی باشه.
بدن: بدن این گربهها پهنه. پشت حیوون از شونهها تا دم یک کم به سمت بالا شیب داره. قفسه سینه گرد و لگن قرص و محکمه. قدرت عضلانی هم خوب و طبیعیه.
سر: سر گرد و متناسب با بدنه. طول پوزه متوسط و پیشونی صافه.
گوش: اندازه گوشها با سر متناسبه و نوکشون یک کم حالت گرد مانند داره.
چشم: چشمهای مانچکین فاصله نسبتا زیادی از هم دارن و میگن که شبیه گردو هستن. بین رنگ مو و رنگ چشم هیچ ارتباطی وجود نداره.
پنجه پا: پنجه پاها گرده و به نسبت بدن تقریبا کوچیکه. هر چهار تا پنجه مستقیم به جلو هستن (یعنی به سمت داخل یا خارج مایل نیستن).
دم: گربه مانچکین موقع راه رفتن دمشو به طرف بالا نگه میداره. هر چی از بدن دورتر بشیم دم باریکتر میشه، و نوکش تقریبا گرده. طول دم به اندازه طول بدن گربه است. تو گربههای مانچکین مو بلند، دم پهنه و موهای بلند و پرپشتی داره یعنی تقریبا شبیه دم روباه به نظر میرسه (البته نه به اون پرپشتی).
نوع موها: مانچکینها ممکنه مو کوتاه، مو بلند یا بدون مو باشن. نوع مو کوتاه حالت مخملی دارن و تراکم موهاشون متوسطه، و نوع مو بلند موهای صاف و لطیف و ابریشم مانندی دارن.
اگه به گربههای موکوتاه علاقمندین، با خوندن مقاله گربههای شورت هیر با کلی نژاد گربههای موکوتاه و دوست داشتنی آشنا بشین.
رنگ موها: سفید، سیاه، قرمز/ نارنجی، آبی/ خاکستری، ارغوانی/ نقرهای، کرم/ بژ/ قهوهای روشن (خرمایی)، شکلاتی/ قهوهای، دارچینی، حنایی، یاسی
طرح موها: دو رنگ، تک رنگ، سه رنگ (کالیکو)، راهراه، لکههای رنگی، سیامی
نشستن روی پاهای عقب
تو دهه ۱۹۵۰ یک گربه پا کوتاه توی شوروی بود که اسمشو گربه کانگوروی استالینگراد گذاشته بودن چون همیشه روی دو تا پای عقبش مینشست. یکی از خصوصیات بامزه خیلی از گربههای مانچکین هم اینه که میتونن مثل کانگورو یا خرگوش روی پاهای عقبشون بشینن (یا در واقع وایستن). احتمالا علت این کارشون هم اینه که پاهای مانچکینها یک خورده از دستهاشون بلندتره. البته شاید هم برای این که بهتر اطرافشونو ببینن این کارو میکنن!
اگه دوست دارین به گربتون دستور نشستن رو یاد بدین، پیشنهاد میکنیم حتما یه سری به مطلب آموزش نشستن به گربه هم بزنین.
مشخصات اخلاقی و شخصیتی این گربه کوتوله
گربههای مانچکین خیلی شیرین، خوش اخلاق، اهل معاشرت، باهوش، برونگرا، کنجکاو، با اعتماد به نفس بالا و عاشق وقت گذروندن با آدما هستن و حتی بعد از بزرگ شدن هم رفتار بچهگانهای دارن و مثل بچه گربهها کنجکاو و بازیگوشن. موقعی هم که مشغول بازی و دویدن و جست و خیز نباشن، دوست دارن برن و تو جمع خانواده صاحبشون شرکت کنن. این گربهها عاشق محبت و توجه آدمای مورد علاقه خودشون هستن و بیشتر از همه از نشستن روی پای آدم و نوازش شدن لذت میبرن.
این نژاد ذاتا خیلی اجتماعی و مهربونه و از بودن کنار بقیه لذت میبره و معمولا با بچهها و حیوونای خونگی دیگه خوب کنار میاد. البته اگه بچه گربه مانچکین دارین هرچه زودتر با اعضای خانواده (مخصوصا بچهها و حیوونای خونگی دیگهتون) آشنا بشه بهتره چون اینجوری بیشتر احساس امنیت میکنه.
تربیت گربه مانچکین راحته چون هم خیلی باهوشه و هم حرف گوشکنه. حتی میتونین بهش یاد بدین مثل سگ چیزایی که پرت میکنین رو براتون بیاره و معنی دستورات کلامی ساده رو بفهمه. کوتولهها میتونن بپرن بالای کابینت، ولی بیشترشون ترجیح میدن با به کار انداختن فکرشون راه آسونتری برای بالا رفتن پیدا کنن. اگه تجربهی تربیت گربه رو ندارین، میتونین مقاله چگونه گربه را تربیت کنیم مطالعه کنین.
یک نکته جالب دیگه درباره این گربهها اینه که مثل زاغ و کلاغ دوست دارن اشیاء مورد علاقهشون مخصوصا چیزای براق رو بردارن و یک جا قایم کنن تا بعدا بتونن باهاشون بازی کنن. پس اگه مثلا جواهراتتون ناپدید شد، ممکنه کار مانچکین کوچولوتون باشه.
شرایط نگهداری از نژاد گربه مانچکین
گربه مانچکین برای نگهداری تو بیشتر خونهها کاملا مناسبه، البته به شرط این که فضای کافی برای دویدن و بازی کردن داشته باشه. این حیوونا فوقالعاده فعال و پرانرژی هستن و از بازی، چه تنهایی و چه با دیگران لذت میبرن و خیلی وقتا ممکنه ببینین که دارن با سرعت تعجبآوری با دوستاشون توی خونه مسابقه میدن. این گربهها با وجود کوتاه بودن پاهاشون میتونن سریع بدوئن.
گربه مانچکین یک نژاد خیلی آرومه و همونطور که گفتیم با سگ، گربههای دیگه و بچهها رابطه خوبی داره. معمولا شرایط زندگی شما هر جوری که باشه، گربه کوتوله معمولا میتونه باهاش کنار بیاد. فقط مواظب باشین که مدت طولانی تنها نمونه.
این نژاد گربه با وجود قد کوتاهشون عاشق دویدن و پریدن هستن. این گربهها به خاطر پاهای کوتاهشون نمیتونن مثلا روی کمد یا قفسههای کتاب بپرن، ولی ارتفاع پرششون برای رسیدن به بالای نیمکت و طاقچههای کوتاه یا روی کاناپه و مبل کافیه. در ضمن مثل بقیه نژادهای گربه توی بالا رفتن کاملا مهارت دارن، پس باید مراقب وسایلی مثل پردهها یا چیزای شکستنی باشین.
یک سری اسباب بازی در اختیار مانچکین بذارین تا اوقت فراغتش پر بشه و خودشو سرگرم کنه. اینجوری برای شما هم کمتر دردسر پیش میاد. وسایلی مثل اسکرچر هم فراموش نشه. اگه میخواین از درختهای مخصوص گربهها براش تهیه کنین حواستون باشه که ارتفاع ورودی درخت یا شاخه پایینیش به قد و قواره حیوون بخوره.
اینجا هم مطالب جالبی درباره اسباب بازی گربه داریم که میتونه براتون مفید باشه.
مراقبت از گربه کوتوله
شونه زدن موهای مانچکین به نوع موهاش بستگی داره؛ نوع مو کوتاه باید هر هفته شونه بشن ولی برای نوع مو بلند باید بیشتر این کارو انجام بدین تا موهاش گره نخوره. این نژاد هم مثل همه گربههای دیگه خودشونو تمیز میکنن، اما به خاطر این که زبونشون به همه جای بدنشون نمیرسه نظافت کردن یکم براشون مشکلتر از گربههای معمولیه. پس لازمه که شما کمکشون کنین (مخصوصا در مورد مدل مو بلند).
یکی از راههای خیلی خوب برای تمیز نگه داشتن مانچکینها اینه که هر از گاهی ببرینشون حموم. در ضمن باید مرتب ناخونهای حیوون رو کوتاه کنین و گوشهاش رو تمیز نگه دارین. همینطور باید مطمئن بشین که دیوارهای توالت گربه و لبه ظروف آب و غذای مانچکین به اندازه کافی کوتاه باشه تا حیوون بتونه بدون مشکل ازشون استفاده کنه.
تغذیه و غذای گربه مانچکین
هر گربهای در مورد غذا سلیقه منحصربفرد خودشو داره. اما در کل همه گربهها باید ۴۱ نوع ماده مختلف رو از غذاهایی که میخورن دریافت کنن که نسبت این مواد بسته به سن، نوع زندگی و سلامت کلی حیوون متفاوته. مثلا غذای یک بچه گربه در حال رشد و پر انرژی قطعا با یک گربه پیر کمتحرک فرق داره. (مطلب مرتبط: غذای گربه)
یک مساله مهم که باید حتما در نظر بگیرین مقدار غذاست، طوری که باعث اضافه وزن یا سوء تغذیه نشه. اضافه وزن برای مانچکینها فوقالعاده ضرر داره. خلاصه بهترین کار اینه که در مورد غذای گربهتون با دامپزشک مشورت کنین.
بیماریهای نژادی گربه کوتوله
این نژاد یک نژاد نسبتا جدیده و هنوز تحقیقات خیلی دقیقی درباره سلامتیشون انجام نشده. مثلا هنوز بعضیا نگرانن که شاید جهش ژنتیکی پای مانچکین باعث بیماریهای دیگه یا مشکلات ستون فقرات بشه. پاهای کوتاه این نژاد در اصل یک جور ناهنجاری مربوط به مشکلات استخونهاست. نژادهای سگی که بدنشون همچین شکلی داره، مثلا داشهوند یا حتی ولش کورگی، معمولا مشکلاتی مثل آرتریت پیدا میکنن (اگه دوست داشته باشین میتونین مقالههای ما درباره سگ داشهوند و سگ کورگی رو هم بخونین).
اما در مجموع با توجه به بررسیهایی که تا حالا و توی همین مدت کوتاه انجام شده به نظر میاد این گربهها سالم و طبیعی هستن و از نظر ابتلا به بیماریهای مختلف تقریبا فرق خاصی با نژادهای دیگه ندارن. البته مانچکینها هم مثل تمام نژادهای دیگه گربه ممکنه بعضی بیماریها از جمله مشکلات قلبی، عفونتهای دستگاه ادراری و پانکراتیت رو بگیرن.
به نظر میاد که پاهای کوتاه گربههای مانچکین هم مشکلی برای ستون فقراتشون ایجاد نمیکنه. سال ۱۹۹۵ آزمایشهایی روی مسنترین مانچکینهای زنده انجام دادن و هیچ اختلال یا مشکلی توی مفاصل یا استخونهای این گربهها دیده نشد.
فقط نکته خیلی مهم اینه که به خاطر پاهای کوتاهشون باید حتما مراقب باشین که چاق نشن.
شایعترین بیماریهای گربه در این نژاد به ترتیب فراوونی
- پرکاری تیروئید
- پانکراتیت
- اورمی (مراحل آخر و شدید نارسایی کلیه)
- بیماری مجاری ادراری تحتانی گربه (FLUDT)
- لنفوسارکوم (سرطان بافتهای لنفاوی)
مانچکینها هم مثل همه گربههای دیگه به واکسیناسیون، کنترل انگلها و چکآپ سالانه احتیاج دارن. این گربهها معمولا بین ۱۲ تا ۱۵ سال عمر میکنن.
جمعبندی
گربه نژاد مانچکین حیوون بسیار باحال و بامزهایه و با اخلاق فوقالعاده خوبی که داره میتونه یکی از بهترین نژادها برای نگهداری تو خونه باشه. این گربهها خیلی راحت با همه میسازن (آدما، آشناها، غریبهها، … و حتی سگها) و کلا حیوونای خوشحالی هستن. تا آخر عمر هم مثل بچه گربهها شیطون و بازیگوش میمونن و فقط باید نگاهشون کرد و به کاراشون خندید.
گربه مانچکین چند تا فرق با گربههای معمولی دارن که باید بهشون توجه کنین: اول اگه دو تا گربه کوتوله با هم جفت بخورن همه بچههاشون میمیرن. دوم چون پاشون کوتاهه تو نظافت خودشون یکم مشکل دارن و شما باید کمکشون کنین. سوم مراقب باشین اصلا چاق نشن که برای سلامتیشون خطرناکه. چهارم که البته بدیهی هم هست این که موقع انتخاب وسایل برای گربه مانچکین، به قد حیوون توجه داشته باشین تا موقع استفاده ازشون به مشکل برنخوره.
حالا اگه میخواین با ۷ نژاد گربه زیبا در ایران و ویژگیهای اونا آشنا بشین، پیشنهاد میکنیم حتما مقاله بهترین نژاد گربه رو بخونین.
اگه گربه مانچکین دارین از تجربیاتتون بهمون بگین! سوالی هم داشتین پت پرس همیشه اینجاست!
منبع: purina