سگ کانگال ترکیه یا کنگال که بهش کوبان کوبچی یعنی سگ چوپان یا سگ قره باش (سر سیاه) یا سگ کنگل هم می‌گن، یک نژاد بزرگ و قوی با استخون‌بندی درشته که گله‌دارهای ترکیه از قرن‌ها پیش برای نگهبانی پرورشش می‌دادن. دولت ترکیه این نژاد رو سگ ملی و یکی از گنجینه‌های ملی کشور اعلام کرده و با کمک دانشگاه‌ها برنامه‌های دقیقی برای پرورش دادنش اجرا می‌کنه.
صادرات سگ‌های کانگال خالص به خارج کشور شدیدا کنترل می‌شه و الان تقریبا ممنوعه. از اواخر قرن بیستم این سگ‌ها به خاطر توانایی خیلی زیادشون برای محافظت از گله‌های گوسفند، بز و گاو، توی آمریکا هم محبوب شدن. تو آمریکا هر توله سگ کانگال بیشتر از هزار دلار قیمت داره. قیمت این سگ بالغ این نژاد هم تو این کشور حدود ۶۰۰ تا ۸۰۰ دلاره. خیالت راحت، ما این راهو بلدیم و قراره تو این مطلب هرچی که لازمه درموردش بدونی رو بهت بگیم!
تاریخچه سگ Kangal
اصل و ریشه سگ کانگال سیواس ترکیه است و قدمتش به اوایل قرن دوازدهم میلادی برمی‌گرده. کانگال اسم یک شهر کوچیک تو استان سیواسه و سگ‌های کنگال اکثرا تو روستاهای این منطقه پرورش داده می‌شن. کانگال و سیواس منطقه نسبتا پرت و جدا افتاده‌ای هستن و در نتیجه این نژاد زیاد با نژادهای دیگه مخلوط نشده. به همین خاطر از نظر ظاهری و رفتاری یکنواخته و همشون تقریبا مشابه هم هستن.
خلاصه معرفی سگ نژاد کانگال
- نوع نژاد: نگهبان
- رنگ: روشن با پوزه و گوش‌های سیاه
- رفتار: مسالمت‌آمیز با آدمای آشنا، بچه‌ها و حیوونای خانگی صاحبش، ولی در مقابل همه غریبه‌ها از محل زندگی و اموال صاحبش شدیدا دفاع می‌کنه
- نیاز به فعالیت جسمی: خودش اگه فضای کافی داشته باشه روزی ۴۵ دقیقه تا یک ساعت فعالیت می‌کنه و همین براش کافیه (نیازی نیست شما هم باهاش همراه بشین و بازی کنین)
- مصرف روزانه غذا: بین ۲۶۰۰ تا ۳۵۰۰ کالری
- بیماری‌های شایع: دیسپلازی مفصل ران
- قد: نرها ۷۷ تا ۸۶ سانت و ماده‌ها ۷۲ تا ۷۷ سانت
- وزن: نرها ۵۰ تا ۶۶ کیلو و ماده‌ها ۴۱ تا ۵۴ کیلو
- طول عمر: حدود ۱۲ تا ۱۵ سال
- تعداد توله‌ها در هر زایمان: ۵ تا ۱۰
خصوصیات ظاهری سگ کانگال ترکیه
این سگ چوپان یک نژاد خیلی خالصه و راحت می‌شه تشخیصش داد. این نژاد تا حدودی از نظر ظاهر و هیکل شبیه نژاد سرابی خودمونه ولی تفاوت سگ سرابی و کانگال هم زیاده.
سگ کانگال اصیل و استاندارد طول بدنش باید ۱۰ تا ۱۲ درصد بلندتر از قدش (تا شونه) باشه، و تو نرهای بالغ عادی معمولا حدود ۸۴ تا ۹۱ سانته. بلندی پاهای جلو هم یک خورده بیشتر از نصف قد حیوونه.
قسمت پوزه حیوون هم باید کامل مشکی باشه، و گوش‌ها نرم و براق و سیاه رنگ و آویزونه. بعضی وقتا سیاهی پوزه تا قسمت‌های بالاتر صورت هم ادامه پیدا می‌کنه که تو استاندارد نژاد کانگال قابل قبوله. تو بعضی سگ‌های کانگال روی پنجه پا یا قفسه سینه لکه‌های سفیدی هست که باید حتما یک رنگ باشه، نه خال‌خالی. رنگ سفید فقط پایین‌تر از زانو یا روی سینه مجازه، و حالت راه‌راه یا خال‌خالی بدن هم قطعا علامت مخلوط شدن با نژادهای دیگه است. موهای سگ کانگال دولایه است و باید کوتاه و کاملا متراکم باشه. لایه رویی به همون رنگ‌هایی هست که گفتیم، و موقعی که لمسش می‌کنیم حالت زیری داره. اما لایه زیری باید خاکستری و نرم باشه. طول موها بسته به فصل سال بین ۳ تا ۷ سانتی‌متره (تابستون‌ها ۳ و زمستون ۷ سانت). تو فصل زمستون موها متراکم‌تر می‌شه و تو بهار می‌ریزه و به حالت عادی برمی‌گرده. موهای کانگال صافه و اصلا نباید موج‌دار، فرفری، کرکی یا خیلی بلند باشه. پوست این نژاد هم چروک نداره. سر حیوون باید بزرگ و از همه طرف گرد باشه و تو قسمت پیشونی چال‌های کوچیکی داره (ولی عمیق و حالت چروکیده نیست). عرض سر باید ۵۵ درصد طولش باشه. گردن سگ کانگال ترکیه اصیل کاملا عضلانیه و پوستش محکم به عضلات چسبیده و اصلا حالت افتاده و آویزون و چروکیده نداره (یا خیلی خیلی کم داره). پایه دم پهنه و کم کم باریک می‌شه و نوکش معمولا حالت پیچ‌خورده داره. پنجه پاها بزرگ و گرد یا بیضی شکله و پنجه‌های جلو بزرگ‌ترن. رنگ پنجه‌ها یا مثل رنگ بدنه یا سفید. این سگ‌ها دو نوع دارن: سگ کانگال کردی و کانگال ترکی. سگ کانگال چون سگ گله و نگهبان بوده خیلی هوشیار و گوش‌به زنگه و از محل زندگیش و حیوونای اهلی و خانواده صاحبش شدیدا دفاع می‌کنه. البته ترجیح می‌دن اول شکارچیا رو بترسونن ولی اگه لازم شد قطعا حمله هم می‌کنن. غریزه سگ‌های کانگال این‌طوریه که در مقابل سگ‌ها و آدمای غریبه با احتیاط رفتار می‌کنن، اما معمولا با آدما بدون دلیل برخورد خشنی ندارن. در واقع به خاطر این که چوپان‌های ترک سگ‌هاشون رو طوری تربیت می‌کردن که به آدمای آشنا و دام‌ها هیچ کاری نداشته باشن، سگ کانگال با وجود هیکل درشت و قدرت خیلی زیادش با بچه‌ها و حیوونای خانگی آروم و مهربونه و فقط نسبت به شکارچی‌ها رفتار خشن و تهاجمی نشون میده. سگ‌هایی که با هم‌نوعای خودشون زندگی می‌کنن یک سلسله مراتب توی گله‌شون دارن یعنی مشخصه که رئیس کیه و زیردست کیه. وقتی سگ با آدما زندگی می‌کنه، ما آدما همون نقش اعضای گله رو داریم. ولی چون سگ ناراحتی‌شو اول با غرش و خرناس و نهایتا با گاز گرفتن نشون میده، همه آدمای خانواده باید تو سلسله مراتب بالاتر از سگ باشن. یعنی ما باید تصمیم گیرنده باشیم نه سگ‌ها و این تنها راه برای داشتن یک رابطه موفق با سگ کانگاله. سگ‌های کنگال چون جد اندر جد اهل کار و تلاش بودن، باید همیشه کاری برای انجام دادن داشته باشن وگرنه کسل می‌شن و ممکنه رفتارهای نامناسبی نشون بدن. اگه شما گله‌ای نداشته باشین که حیوون ازش محافظت کنه، سعی می‌کنه مراقب حیوونای خونگی یا بچه‌هاتون باشه. به همین علت نگهداری از سگ کانگال برای افراد کم تجربه یا خونه‌های کوچیک توصیه نمی‌شه. برای من با علایق، سبک زندگی و شرایط محیط اطرافم چه نژادی از بقیه بهتر و سازگارتره؟ این کتاب به این سوال پاسخ میده. یه تست داره، میزنی و میرسی به بهترین نژادی که برات خوبه و با راهنمایی های بعدی کتاب درباره جنسیت و اسم سگ تصمیم میگیری. سگ‌های گله از جمله کانگال فوق‌العاده باهوشن. دفاع از گله برای کنگال‌ها ذاتیه و برای این کار نیازی به آموزش دیدن ندارند. می‌شه گفت تنها کاری که شما باید انجام بدین اینه که رو کاراش نظارت داشته باشین، چون آموزش‌هایی که معمولا به نژادهای دیگه سگ می‌دن برای این سگ چوپان تقریبا غیر ممکنه. تو بعضی سایت‌ها می‌نویسن که سگ کانگال یک نژاد فوق‌العاده به عنوان محافظ شخصیه، ولی این کار اصلا و ابدا توصیه نمی‌شه. روابط اجتماعی سگ‌های کانگال بیشتر از راه مراقبت دو یا چند نفری از گله یا مزرعه اتفاق میفته. این حیوونا از سن خیلی پایین با مادرشون، توله‌های دیگه و بقیه سگ‌های صاحب‌شون، و خود صاحب‌شون ارتباط برقرار می‌کنن. مهمترین مساله همینه که سگ‌های کانگال از اول بچگی با بقیه ارتباط داشته باشن، و مخصوصا اگه می‌خواین برای نگهبانی ازشون استفاده کنین باید با صداها، بوها و حیوونای دیگه کاملا آشنا بشن. بردن توله‌ها به جاهای مختلف مزرعه و آشنایی با محیط تو سن پایین هم کمک می‌کنه تا وقتی بزرگ شدن بهتر برای نگهبانی و انجام وظایف‌شون آماده باشن. برای آشنایی بیشتر با ۲۳ نژاد مناسب برای نگهبانی مطلب بهترین سگ نگهبان رو مطالعه کنین. سگ کانگال برای زندگی آپارتمانی مناسب نیست و حداقل به یک حیاط بزرگ احتیاج داره. این نژاد از بقیه نژادهای سگ نگهبان اجتماعی‌تر و به اصطلاح مردم‌دوست‌تره و اگه خوب تربیت بشه معمولا نسبت به آدما حالت تهاجمی نداره و مخصوصا بچه‌ها رو دوست داره؛ ولی مرز خونه‌ها رو تشخیص نمی‌ده، یعنی متوجه نمی‌شه که مثلا اون طرف پیاده‌رو جزء خونه صاحبش نیست. به همین خاطر از خونه دور می‌شه و به سگ‌های ولگرد حمله می‌کنه و ممکنه برای آدمایی که مزاحم می‌شن هم چنگ و دندون نشون بده (مخصوصا شب‌ها). پس حتما باید دور محل زندگیش نرده‌کشی مناسب داشته باشه. این سگ‌ها موهای دولایه ضد آبی دارن و تو هر نوع هوایی می‌تونن بیرون خونه زندگی کنن. توله‌های کانگال در مقایسه با بقیه سگ‌های نگهبان دیر بالغ می‌شن و می‌تونن خیلی دردسرساز باشن. این توله‌ها خیلی بامزه و تقریبا دست و پاچلفتی هستن، ولی علاقه وحشتناکی به جویدن و کندن دارن و مخصوصا خیلی دوست دارن زیر نرده‌ها حفاری کنن. در کل زندگی توی شهر و خونه برای این نژاد مشکله. اما در هر صورت اگه تصمیم گرفتین توی محیط مسکونی یا شهری کانگال نگه دارین باید حتما این دو تا مساله رو در نظر بگیرین: موهای این نژاد کوتاه و دولایه است و نسبت به بعضی نژادهای دیگه سگ خیلی کم به مراقبت از موهاش احتیاج داره. موهای سگ کانگال هر سال دو مرتبه (تو بهار و زمستون) خیلی شدید می‌ریزه. اول هر فصل باید با شونه فلزی کاملا موهاشو شونه بزنین تا موهای لایه زیری که شل شدن جدا بشن، وگرنه ممکنه زیر لایه بالایی گیر بیفتن. موهای کنگال در طول سال دائم می‌ریزه و در نتیجه جزء سگ‌هایی که موهاشون برای آدم حساسیت ایجاد می‌کنه نیست. (مطلب مرتبط: ریزش موی سگ) تو باقی سال خیلی شونه زدن و مراقبت از موهاش لازم نیست و کافیه هر ماه فقط ۳۰ دقیقه برای نظافتش وقت بذارین که شامل این کارهاست: سگ کانگال برخلاف نژادهای کوچیک‌تر نیازی به مسواک زدن نداره و می‌تونین با رژیم غذایی مناسب و معاینه سالانه دامپزشک، از دندوناش مراقبت کنین. تو روستاهای منطقه سیواس ترکیه از قدیم غذاهای دور ریختنی رو به سگ‌های کنگال می‌دادن (معمولا شیر بز، ماست، نون و جو پخته). در نتیجه این سگ‌ها به غذای خشک کم پروتئین عادت دارن. ولی این رژیم غذایی احتمالا از نظر تغذیه‌ای کامل نباشه چون پروتئین زیادی نداره، پس بهتره غذاهای با کیفیتی هم بهش بدین و می‌تونین هر از گاهی یک تیکه گوشت خام که از سلامت دامش مطمئن هستین به غذاش اضافه کنین. در کل این نژاد با وجود جثه درشتی که داره کمتر از چیزی که تصور می‌کنین غذا می‌خوره. برای اطلاعات بیشتر در مورد برنامه غذایی صحیح سگ و انواع غذاهایی که می‌تونین به سگتون بدین، بهتون پیشنهاد می‌کنیم که مقاله غذای سگ رو هم مطالعه کنین. انرژی مورد نیاز سگ‌های کانگال: یک نر کاملا بالغ، میانگین حدود ۷ فنجون (تقریبا معادل ۲ لیتر) غذای خشک سگ در روز لازم داره تا کالری مورد نیازش تامین بشه. معمولا سگ کانگال به ازای هر کیلو وزن بدنش به ۶۶ کالری انرژی در روز احتیاج داره. البته مقدار فعالیت سگ و سنش هم کاملا روی انرژی مورد نیازش تاثیر می‌ذاره. در ضمن باید حتما مقدار پروتئین، چربی و کربوهیدرات غذای حیوون متعادل باشه. لازم به ذکره که دادن غذای بیش از حد به توله سگ‌ها باعث نمی‌شه بعدا جثه‌شون از اون حدی که توی ژنتیک و ذات‌شون هست بزرگ‌تر بشه، بلکه فقط چاق‌شون می‌کنه. در مورد نژادهای درشت مثل کانگال بهتره به توله‌ها تو هر وعده اون قدری غذا بدین که ده دقیقه‌ای تمومش کنن. اگه توله سگ شما بعد از ده دقیقه نتونست غذاشو تموم کنه، مقداری که باقی مونده رو حساب کنین و دفعه‌های بعدی به همون اندازه کمتر براش غذا بکشین. توله‌های کانگال تو مرحله نوجوونی به چیزی برای جویدن احتیاج دارن، و تسمه‌های چرمی یا اسباب بازی‌هایی که بتونن بجون بهترین جایگزین برای استخون هستن. سگ‌های کانگال به فعالیت زیاد عادت دارن و باید فضای مناسب برای این کارو داشته باشن. البته کانگال‌ها برخلاف نژادهایی مثل هاسکی بیش از حد فعال نیستن، ولی در کل بیشتر برای زندگی توی مزرعه یا فضای باز مناسبن. حیوونایی که تو فضای باز خارج شهر نگهداری می‌شن با گشت زدن توی مزرعه و محافظت از دام‌ها انرژی‌شون رو تخلیه می‌کنن. این سگ‌ها هر هفته حدود ۱۵ کیلومتر راه می‌رن، یعنی هر روز ۴۵ دقیقه. سگ کانگال به یک محیط خصوصی و آروم نیاز داره، و بهترین حالت براش اینه که صاحبش یک زمین حداقل ۲ هکتاری داشته باشه تا هر چقدر که می‌خواد تو زمین‌ها پرسه بزنه. این نژاد معمولا به همراهی شما برای بازی کردن باهاش احتیاج نداره و خودش به اندازه‌ای که لازم باشه فعالیت می‌کنه. (مطلب مرتبط: تخلیه انرژی سگ) کانگال‌های شهری به پیاده‌روی یا دویدن روزانه احتیاج دارن چون اگه کاری برای انجام دادن نداشته باشن بهم می‌ریزن. موقع پیاده‌روی باید حیوون کنار یا پشت سر شما باشه چون تو ذهن سگ، رئیس جلو راه می‌ره و همون‌طور که گفتیم باید همیشه شما رئیس باشین. ضمنا حتما از قلاده استفاده کنین. کنگال فقط توی ملک شخصی با حصارهای محکم می‌تونه بدون قلاده باشه. از طرف دیگه سگ‌های کانگال خیلی باهوش هم هستن و نیاز به تحریک ذهنی دارن، اما نباید از تمرین‌های اطاعت و چابکی براشون استفاده کنین. آموزش‌های پایه اطاعت از دستور برای هیچ نوع سگ گله‌ای، از جمله کنگال، امکان‌پذیر نیست. این سگ‌ها غریزه فوق‌العاده‌ای برای حس کردن حضور شکارچی دارن. معمولا دو یا سه تا کانگال می‌تونن راحت از یک گله گوسفند ۱۵۰ الی ۲۵۰ تایی مراقبت کنن. بهترین ترکیب هم دو تا نر عقیم شده و یک ماده است.
کانگال بین گله و شکارچی قرار می‌گیره و اول سعی می‌کنه با شونه خودش به حریف ضربه بزنه تا بندازدش زمین و بعد هم به پاهای عقب و گلوش حمله کنه. سگ کنگال با گرگ، خرس و قوش خیلی خوب مبارزه می‌کنه و می‌تونه در مقابل این‌جور حیوونا مراقب گله باشه. این سگ‌ها معمولا تو سن حدود دو سالگی بالغ و مستقل می‌شن و کار نگهبانی رو شروع می‌کنن. سگ‌های کانگال به سلامت و تندرستی فوق‌العاده‌شون معروفن و تنها بیماری که بین‌شون تقریبا زیاد دیده می‌شه دیسپلازی سگ در قسمت ران هست که اونم به خاطر جثه درشت‌شونه. این بیماری ارثیه و آرتروز و درد شدیدی ایجاد می‌کنه، و توی ۵۰ درصد نژادهای بزرگ دیده می‌شه. راه درمان دیسپلازی مفصل ران جراحیه که هزینه خیلی زیادی داره. ضمنا سگ‌های کنگال مثل نژادهای بزرگ دیگه به مصرف داروی خیلی بیشتری احتیاج دارن (مثلا داروهای پیشگیری از کرم قلب) و در نتیجه هزینه مراقبت‌های بهداشتی‌شون بیشتر از سگ‌های کوچیکه. در کل کنگال یک نژاد خیلی سالمه لازم نیست چندان نگران مریض شدنش باشین، البته به شرطی که حیوون رو از یک پرورش دهنده خوب بخرین. سگ کانگال ترکیه یکی از بهترین سگ‌های دنیا برای گله‌داریه، یک نژاد فوق‌العاده قوی، وفادار، شجاع، مقاوم، کم توقع و کم خرج، و بدون نیاز به رسیدگی زیاد. تنها چیزی که برای این سگ‌ها لازمه یک زمین بزرگه که ول‌شون کنین تا هرچقدر می‌خوان راه برن و بدوئن و حتی لازم نیست شما باهاشون بازی کنین. اما برای نگهداری تو خونه اصلا مناسب نیستن. کانگال نژاد درشتیه ولی نژادهای خیلی بزرگ‌تری هم وجود دارن. اگه دوست داشتین اینجا می‌تونین با بزرگ‌ترین سگ دنیا آشنا بشین. نظر شما در مورد نژاد سگ کانگال ترکیه چیه؟ تا حالا تجربه نگهداری از این نژاد رو داشتین؟ منبع: dogbreedinfo.comشخصیت، اخلاق و رفتار سگ‌های کنگال
آموزش و تربیت سگ کانگال
اجتماعی شدن
نگهداری سگ کانگال ترکیه و شرایط محل زندگیش
نظافت و مراقبت از موها
تغذیه سگ کانگال
نیاز به ورزش و بازی
مهارت و توانایی مراقبت از گله
بیماری‌های نژادی سگ کنگل
جمع‌بندی
