سگ آلابای یا سگ گله آسیای مرکزی (شپرد آسیایی) که تو ایران بهش سگ گله مازندرانی هم می‌گن یک نژاد خیلی بزرگ، قوی، باهوش، مقاوم و شجاع و با روحیه مستقله که به خانواده صاحبش خیلی وفاداره ولی در مورد غریبه‌ها محتاطه. این نژاد ۵۰۰۰ سال قدمت داره و خودش توی طبیعت تکامل پیدا کرده و در اصل برای نگهبانی از دام‌ها ازش استفاده می‌شده.
سگ‌های نژاد آلابای طبق غریزه‌شون مراقب هر چی که توی قلمروشون باشه (از جمله اعضای خانواده صاحب‌شون، دام‌ها و بقیه حیوونای خونگی) هستن. این سگ‌ها با وجود اعتماد به نفس بالا و مستقل بودن، خیلی هم دوست دارن که کنار صاحب‌شون باشن. قیمت متوسط سگ نژاد آلابای اصیل و خالص تو خارج کشور حدود ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ دلاره و گاهی تا ۲۰۰۰ دلار هم می‌رسه. خیالت راحت، ما این راهو بلدیم و تو این مقاله هرچی که لازمه درمورد این نژاد بدونی رو بهت می‌گیم.
خلاصه خصوصیات سگ الابای
سگ نژاد آلابای یه دوست خوب گوشه‌گیر اما بازیگوشه و می‌تونه انتخاب خوبی برای کسایی باشه که دلشون یه سگ شیطون اما آروم می‌خوان. این ترکیب با سگ آلابی شدنیه و نیازی نیست نگران پارس کردنشون باشین. این سگ‌های باهوش فقط در صورت لزوم سکوتشون رو میشکونن.
اگه هم ترکیب سگ و گربه رو می‌پسندین، آلابای سازگاری خوبی با حیوانات خانگی دیگه به خصوص گربه‌ها داره و میتونین ساعتهای زیادی با هم تنهاشون بذارین. این نژاد وفادار می‌تونه مراقب خوبی برای حیوانات دیگه یا کودکان باشه.
در آخر باید اضافه کنیم که نژاد سگ آلابای یه نگهبان هوشیار و آموزش‌پذیره که هم می‌تونه هوای گرم و هم هوای سرد رو تحمل کنه. اون یه سگ همه‌چیز تمومه!
مهم‌ترین مزایا و معایب نژاد آلابای
مزایا
- مراقبت از موهاش راحته و فقط باید هفته‌ای یک بار برس زده بشه
- با بقیه حیوونا می‌سازه و رفتارش خوبه
- محافظ خیلی خوبیه و هم شجاعه هم قوی
معایب
- یک نژاد خیلی درشته و به فضا و غذای زیادی احتیاج داره
- آموزش دادن بهش (آموزش اطاعت) می‌تونه مشکل باشه چون روحیه مستقلی داره
- برای نگهداری تو آپارتمان مناسب نیست و باید توی خونه‌ای زندگی کنه که یک حیاط بزرگ حصارکشی شده داشته باشه
اگر نژاد سگتون برای نگهبانی مناسب باشه، میتونین با روش اصولی برای این کار تربیتش کنین. توجه کنین که قبل از دادن آموزش های این کتاب لازمه سگ شما فرامین مقدماتی رو بلد باشه. در این کتاب به تمامی آموزش‌ها برای نگهبانی، محافظت از اشخاص و مکان‌ها به سگ پرداخته شده است.
این کتاب برای کسانیه که دوست دارن سگشون رو برای نگهبانی تربیت کنن یا بهش یاد بدن سگ گارد باشه و با دستور حمله کنه.
تاریخچه و محل زندگی
بر خلاف خیلی از نژادهای دیگه سگ که آدما پرورش‌شون دادن، نژاد سگ آلابای حدود ۵۰۰۰ سال پیش خودش به وجود اومد و تو قسمت‌های مختلفی از آسیا تکامل پیدا کرد و میشه گفت که یکی از قدیمی‌ترین نژادهای شناخته شده سگ هم هست. محل زندگی و پرورش سگ آلابای افغانستان تا چین بوده و این نژاد بومی تو این مناطق خیلی وسیع با انواع آب و هوای سخت و خشن آسیای مرکزی، از قله‌های کوهستانی یخ زده تا بیابونا سازگار شد. بعدها غریزه طبیعی‌شون اونا رو به طرف آدما کشوند.
الان غیر از ایران مهم‌ترین کشورهای محل زندگی سگ آلابای ترکمنستان (یا همون سگ آلابای ترکمن)، افغانستان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان هستن و این سگ‌ها تو این کشورا زیاد پیدا می‌شن. ولی نژاد آلابای هنوز توی آمریکا و اروپا خیلی کمیابه و یه سگ روسی محسوب میشه.
مشخصات ظاهری سگ آلابای
سگ نژاد آلابای سر بزرگ و چهارگوشی داره که کاملا متناسب با بقیه بدن و هیکل درشت‌شه، و پاهاش بلند و بدنش پت و پهنه. گوش‌ها بیضی شکل و آویزونه. موهای حیوون زبر و صافه و تقریبا همه رنگش پیدا میشه. رنگ عنبیه چشم‌ها هم تنوع زیادی داره (از فندقی تا قهوه‌ای تیره) اما حاشیه دور عنبیه معمولا سیاهه.
اگه بخواین میتونین عکس سگ آلابای اصیل رو تو اینترنت جستجو کنین تا بیشتر با خصوصیات جسمی این نژاد آشنا بشین.
اندازه و وزن
سگ آلابای اصیل درشت و سنگینه و جنس ماده و نرش هر دو تا حداقل ۶۵ سانت قد دارن و ممکنه قدشون به بیشتر از ۷۰ سانت هم برسه. وزن این سگ‌ها هم معمولا حداقل ۴۰ کیلو هست ولی می‌تونه تا ۵۰ کیلو هم برسه. البته نژادهای بزرگ‌تری هم توی دنیا وجود داره که میتونین با خوندن مقاله بزرگترین سگ دنیا تو این لینک باهاشون آشنا بشین.
ضمنا نژاد آلابای یکی از قوی‌ترین آرواره‌ها رو هم بین نژادهای مختلف سگ داره و قدرت فک این سگ‌ها بین ۳۵ تا ۴۵ کیلو بر سانتی‌متر مربعه.
خلق و خوی سگ Alabai
سگ آلابای روحیه مستقل و اعتماد به نفس بالایی داره و هر چند که از تنها بودن ناراحت نمی‌شه، ولی اصلا منزوی و گوشه‌گیر نیست و می‌تونه رابطه خیلی خوبی با خانواده صاحبش داشته باشه. مخصوصا آلابای‌هایی که تو خونه نگهداری می‌شن دوست دارن نزدیک آدمای مورد علاقه‌شون باشن و معمولا دنبال اعضای خانواده از این اتاق به اون اتاق می‌رن. این نژاد قرن‌ها با انواع شکارچیای بزرگ جنگیده و از هیچی نمی‌ترسه و مقابل دشمن کاملا خشنه، اما با آدمایی که می‌شناسه خیلی مهربونه.
البته این سگ‌ها چون برای محافظت از املاک و حیوونای مردم تکامل پیدا کردن، ممکنه یک مدت طول بکشه تا با افراد جدید آشنا بشن و گرم بگیرن (مخصوصا افراد جدیدی که وارد خونه یا حیاط صاحب‌شون می‌شن). حیوون رو کم کم و بدون عجله با افراد یا حیوونای جدید آشنا کنین و از روش‌های تشویق یا تقویت مثبت هم کمک بگیرین. بهترین کار اینه که از زمان تولگی با آدما و موقعیت‌های زیادی آشنا کنیدش تا وقتی بزرگ شد راحت‌تر با غریبه‌ها کنار بیاد.
سگ‌های آلابای عاشق وقت گذروندن با بچه‌ها، مخصوصا بچه‌های صاحب‌شون هستن و معمولا با سگ‌های دیگه و همین‌طور با گربه‌هایی که جزء اعضای خانواده باشن هم رفتار خوبی دارن. این سگ‌ها مهربون و وفادارن و از بچه‌ها مراقبت می‌کنن، ولی چون غریزه محافظت این نژاد خیلی قویه ممکنه به غریبه‌هایی مثل هم‌بازی‌های بچه‌تون روی خوش نشون ندن. بعلاوه هیکل درشت سگ‌های آلابای ممکنه باعث بشه که اشتباها به بچه‌های کوچیک آسیب برسونن. پس باید خودتون هم مراقب‌شون باشین و سگ رو با بچه‌ها یا حیوونای دیگه تنها نذارین. سگ‌های آلابای خیلی پرانرژی نیستن و یک نژاد آروم حساب می‌شن که زیاد فعالیت و شلوغ‌کاری ندارن، ولی از پیاده‌روی منظم و ورزش و بازی لذت می‌برن. یعنی اگه ببرین‌شون پیاده‌روی و گردش و بازی خیلی خوشحال می‌شن و اگه تو خونه کنارتون لم بدن و استراحت کنن هم شاید به همون اندازه لذت ببرن. این سگ‌ها چون توی انواع مناطق و شرایط سخت زندگی کردن کم کم یاد گرفتن که وقتی کار خاصی ندارن انرژی خودشونو الکی تلف نکنن. به همین خاطره که معمولا آرومن و استراحت می‌کنن، و قطعا تنبل نیستن. اتفاقا این نژاد استقامت زیادی داره و می‌تونه تو هر جور آب و هوا و هر نوع زمینی راحت راه بره و برای افرادی که دنبال یک همراه پایه برای پیاده‌روی‌های طولانی می‌گردن حرف نداره. حیوون رو به پیاده‌روی‌های طولانی ببرین، یک کاری بهش بدین که بیرون از خونه انجام بده، یا توی حیاط باهاش بازی کنین. این نژاد باید حداقل یک ساعت فعالیت روزانه داشته باشه.
ضمنا اگه بتونه دوست داره از خونه دور بشه و برای خودش پرسه بزنه، پس باید حصار دور حیاط رو مرتب چک کنین تا سوراخ یا تخته شل شده یا راه فرار دیگه‌ای نداشته باشه. آلابای می‌تونه یک سگ خونگی خوب برای خانواده‌هایی باشه که بچه‌های بزرگ دارن، اما به خاطر هیکل بزرگش معمولا برای خونه‌هایی که بچه کوچیک دارن توصیه نمی‌شه چون ممکنه بدون این که خودش بخواد بهشون صدمه بزنه. این سگ‌ها تو مناطقی پرورش پیدا کردن که انواع آب و هوای مختلف رو داشته و به همین خاطر با هوای سرد و گرم سازگارن. برای داشتن اطلاعات کافی در مورد نحوه مراقبت از سگتون پیشنهاد می‌کنیم، حتما مقالات نگهداری از سگ رو هم مطالعه کنین. توله‌های سگ آلابای خیلی سریع رشد می‌کنن و نیازهاشون بیشتر میشه و شما هم باید آماده باشین تا این نیازها رو برآورده کنین. توله‌ها باید زمان کافی برای بازی و فعالیت داشته باشن تا سرگرم بشن، و معمولا از بازی کردن با اسباب بازی‌های محکم و مقاوم که از لاستیک ساخته شده و راحت تیکه تیکه نمی‌شه لذت می‌برن.
سگ‌های آلابای خیلی به رسیدگی و مراقبت احتیاج ندارن. فقط باید یک یا دو بار در هفته موهاشون رو خوب برس بزنین و هر وقت کثیف شدن ببرین‌شون حمام. هر سال یک بار زمانی که دمای هوا شروع به بالا رفتن می‌کنه (یعنی توی بهار یا اوایل تابستون) موهای این نژاد شدیدا می‌ریزه. تو فصل ریزش موی سگ به جاروبرقی زیاد احتیاج پیدا می‌کنین. ناخن‌های این سگ‌ها هم رشد سریعی دارن و حتما باید مرتب و بموقع کوتاه‌شون کنین تا بیش از حد بلند نشن، ترک نخورن، نشکافن یا راه رفتن رو برای حیوون سخت نکنن. (مطلب مرتبط: کوتاه کردن ناخن سگ) اگه سگتون زیاد بیرون از خونه می‌ره گوشش هم زود کثیف میشه و باید مرتب تمیزش کنین. مسواک زدن و مراجعه منظم به دامپزشک برای معاینه دندونا هم یادتون نره. برای سگ‌های آلابای بالغ از غذایی استفاده کنین که مخصوص نژادهای بزرگ باشه. ضمنا از اونجا که آلابای نژاد خیلی پرانرژی و فعالی نیست باید دنبال غذایی بگردین که برای نژادهای کم انرژی تهیه شده. بسته به خصوصیات سگتون بهتره هر روز فقط یک وعده غذای بزرگ و مفصل یا دو وعده کوچیک‌تر بهش بدین.
توله سگ الابای نسبت به حیوون بالغ نیازهای غذایی متفاوتی داره. معده توله‌ها کوچیک‌تره و باید در طول روز چند وعده غذایی کوچیک بهشون بدین. در این مورد هم با دامپزشک مشورت کنید، اما تو بیشتر موارد توله‌های زیر ۶ ماه باید هر روز بین سه تا چهار وعده غذا بخورن. (مطلب مرتبط: غذای سگ) عمر سگ آلابای نسبت به بقیه نژادهای درشت تقریبا زیاده و معمولا ۱۰ تا ۱۵سال عمر می‌کنه. طبق آمارهای انجمن سگ آلابای آمریکا (CASSA) عمر بعضی از این سگ‌ها تا ۱۷ سال هم رسیده. با استفاده از غذای با کیفیت، ورزش مناسب و معاینه منظم دامپزشکی میتونین یک سگ سالم با عمر طولانی داشته باشین. سگ‌های آلابای چون از راه انتخاب طبیعی تکامل پیدا کردن (یعنی ضعیف‌ها و مریض‌ها توی طبیعت حذف شدن) معمولا مشکلات ژنتیکی خیلی کمی دارن و یک نژاد سالم و مقاوم حساب می‌شن. ولی ممکنه دچار بعضی از مشکلات هم بشن، مثلا دیسپلازی سگ در مفصل ران و دیسپلازی آرنج و همین‌طور یک جور بیماری نادر پوستی به اسم اپیدرمولیز بولوسا که باعث تاول زدن پوست میشه. سگ گله آناتولی، ماستیف‌ها، سگ کانگال و ماستیف تبتی چهار تا نژاد شبیه آلابای هستن. سگ سرابی و آلابای از نظر جثه و وزن و طول عمر تقریبا مشابه هم هستن و اخلاقاشون هم نسبتا شبیه همدیگه است، ولی سگ سرابی غریزه شکار قوی‌تری داره و ممکنه برای حیوونای کوچیک‌تر خونه مشکل‌ساز بشه. از هر دو نژاد به عنوان محافظ گله استفاده می‌شده و نمی‌تونیم با قطعیت بگیم کدوم بهتره. سگ نژاد آلابای یک نژاد خیلی درشت و قوی و با استقامته و به خاطر شجاعتش در مقابل شکارچیای بزرگ معروفه، و در عین حال آروم، کم سر و صدا و مهربونه. این نژاد برای زندگی آپارتمانی زیاد خوب نیست ولی اگه حیاط مناسبی داشته باشین که دورش هم کاملا حصارکشی شده باشه، میتونین تو خونه هم ازش نگهداری کنین. البته آموزش و تربیت سگ‌های آلابای شاید زیاد راحت نباشه و کار آدمای با تجربه و با حوصله است. سابقه‌ی برخورد با این سگ رو داشتین؟ برامون از تجربیات‌تون بگین! اگه سوالی هم دارین پت پرس اینجاست! منبع: dailypaws
سگ آلابای و بچه‌ها
شرایط نگهداری سگ گله آسیایی
توله‌های آلابای
مراقبت و تمیز کردن شپرد آسیایی
غذای سگ نژاد آلابای
سلامتی و بیماری‌های شایع نژاد آلابای
سگ‌های مشابه سگ گله آسیایی
سگ سرابی بهتره یا الابای؟
جمع‌بندی
